Ακούγεται λίγο σαν ατάκα βγαλμένη από τα βάθη του θεάτρου του παραλόγου. Η πατρότητα, πάντως, δεν ανήκει στον Ευγένιο Ιονέσκο, αλλά στον Μάριο Μόντι: «Οι επιχειρήσεις δεν προσλαμβάνουν γιατί δεν μπορούν να απολύσουν» δήλωσε από τα βάθη της Απω Ανατολής. Είναι αμφίβολο εάν η εξήγηση του ιταλού Πρωθυπουργού για την αναγκαιότητα της μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας θα καθησυχάσει το μεγαλύτερο συνδικάτο της χώρας που απειλεί με κινητοποιήσεις ή τα κόμματα που στηρίζουν την κυβέρνηση - και ιδίως το κεντροαριστερό PD, που είδε τις αντοχές του να δοκιμάζονται από την έφοδο των τεχνοκρατών στο ιερό τοτέμ της προστασίας των εργαζομένων. Κι αυτό είναι ένα άρθρο, το περίφημο «18», που εδώ και τουλάχιστον δύο εβδομάδες έχει κάθε μέρα την τιμητική του στα πρωτοσέλιδα του ιταλικού Τύπου.
Ποτέ άλλοτε δεν στήθηκε τέτοιος καβγάς γύρω από έναν αριθμό. Δεν πρόκειται, όμως, για έναν οποιονδήποτε αριθμό. Το άρθρο 18 μετράει 42 χρόνια ζωής, όσα και το Καταστατικό των Εργαζομένων, όπως λέγεται χάριν συντομίας ο νόμος «Διατάξεις για την προστασία της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας των εργαζομένων, της συνδικαλιστικής ελευθερίας και συνδικαλιστικής δραστηριότητας στους τόπους εργασίας», που ψηφίστηκε από την ιταλική Βουλή τον Μάιο του 1970. Από τα σαράντα τόσα άρθρα του, κανένα δεν απέκτησε τη φήμη του «18», του άρθρου που προβλέπει σε ποιες περιπτώσεις ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να επαναπροσλάβει έναν εργαζόμενο που έχει απολύσει. Στην ουσία, η διάταξη προσέφερε ένα ισχυρό πλέγμα προστασίας στους εργαζομένους, αφού οι εργοδότες υποχρεώνονταν να επαναπροσλάβουν οποιονδήποτε εργαζόμενο για τον οποίο τα δικαστήρια έκριναν ότι είχε χάσει αδίκως τη δουλειά του - είτε είχε πέσει θύμα διακρίσεων, είτε ο εργοδότης είχε επικαλεστεί κάποιο πειθαρχικό παράπτωμα είτε οικονομικούς λόγους.
ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑΤΑ. Οι πρώτες δειλές απόπειρες κατεδάφισης του ιερού τοτέμ των εργαζομένων έγιναν στις αρχές του 2000. Ακολούθησαν δύο δημοψηφίσματα τα οποία όμως σνομπάρισαν οι ψηφοφόροι κι έτσι πέρασαν στην ιστορία της δημοψηφισματικής δημοκρατίας ως ουδέποτε γενόμενα. Η καυτή πατάτα έφτασε τελικά στα χέρια του Μάριο Μόντι και της υπουργού Εργασίας Ελσα Φορνέρο, που όπως φαίνεται δεν θα πάψει ποτέ να ακούει ότι εκείνα τα δάκρυα που έχυσε σε μια συνέντευξη Τύπου για τις θυσίες των συνταξιούχων ήταν «κροκοδείλια». Η μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας με στόχο την ελαστικοποίησή της θα ήταν αδύνατο να αφήσει ανέπαφο το «18». Ο δούρειος ίππος της μεταρρύθμισης βρίσκεται στην απόλυση για οικονομικούς λόγους: εάν - λέει το αναθεωρημένο άρθρο - ένας εργοδότης επικαλεστεί οικονομικά προβλήματα για να απολύσει έναν εργαζόμενο, τότε δεν έχει καμία υποχρέωση να τον επαναπροσλάβει ακόμη και αν το δικαστήριο κρίνει ότι ο λόγος της απόλυσης δεν ευσταθεί κι επομένως είναι παράνομη. Δεν χρειάζεται ίχνος καχυποψίας για να υποθέσει κανείς ότι ένας εργοδότης μπορεί στο εξής να ξεφορτωθεί με όλη του την άνεση τους υπαλλήλους που δεν θέλει στην επιχείρησή του για οποιονδήποτε λόγο, αρκεί να επικαλείται οικονομικά προβλήματα και να δίνει την αποζημίωση που προβλέπεται. Ακόμη κι αν η επιχείρησή του είναι οικονομικά εύρωστη και η οικονομική της ευεξία διαπιστώνεται και από τον δικαστή.
Κοκκινες γραμμες. Τον τελευταίο χρόνο στην Ελλάδα έχουν τραβηχτεί άπειρες κόκκινες γραμμές σχεδόν για τα πάντα - από τις επικουρικές συντάξεις και τη μείωση των κατώτατων μισθών έως τα κέντρα φιλοξενίας (ή μήπως στρατόπεδα συγκέντρωσης;) και τα επταθέσια βανάκια στις τουριστικές περιοχές. Η ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας που προέβλεπε το πρώτο Μνημόνιο είχε τη δική της κόκκινη γραμμή, αλλά οι απολύσεις, που έγιναν πιο εύκολες και πιο γρήγορες, έπεσαν στα κεφάλια των βρεγμένων σαν άλλη μια σταγόνα από την καταιγίδα των μέτρων. Στην Ιταλία, η κυβέρνηση Μόντι είχε τη χαρά και την τύχη να περάσει χωρίς πολλούς κραδασμούς την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων και διάφορα άλλα δυσάρεστα. Αλλά το άρθρο 18 κοντεύει να τινάξει το όνειρο στον αέρα. Η σιδηρά κυρία του ιταλικού συνδικαλισμού Σουζάνα Καμούσο τράβηξε τη δική της κόκκινη γραμμή για τη διάταξη που προστατεύει από τις εργοδοτικές αυθαιρεσίες και απειλεί να στήσει γύρω από το ιερό τοτέμ των εργαζομένων έναν χορό κινητοποιήσεων έως ότου ανακρούσει πρύμναν η κυβέρνηση. Ο μαγικός αριθμός έκανε για πρώτη φορά τα κόμματα να μιλήσουν για εκλογές, τον ιταλό Πρωθυπουργό να απειλήσει με παραίτηση, την υπουργό Εργασίας να αποδείξει ότι δεν είναι μόνο μια ευσυγκίνητη γυναίκα αλλά κι ένας αποφασιστικός χαρακτήρας που ξέρει να στέλνει τελεσίγραφα.
Τη συζήτηση άνοιξε το κόμμα του Μπερλουσκόνι. Ο ίδιος είναι άφαντος, αλλά ο Αντζελίνο Αλφάνο, ο άνθρωπος που πήρε το δαχτυλίδι από τον Καβαλιέρε, δεν έχει καμία αμφιβολία. Αν είναι, είπε, να τραβήξει η συζήτηση σε μάκρος, πάμε καλύτερα σε εκλογές για να κάνει ο επόμενος τη μεταρρύθμιση που θα 'χει και νωπή λαϊκή εντολή. Ο Μάριο Μόντι το έθεσε κάπως διαφορετικά: «Εάν η χώρα δεν είναι έτοιμη γι' αυτές τις μεταρρυθμίσεις, είμαι έτοιμος να παραιτηθώ».
Η Κεντροαριστερά βλέπει για ακόμη μια φορά να απειλείται η συνοχή της. Ο ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι συμπολιτεύεται αλλά με λίγη αντιπολίτευση που δεν άρεσε καθόλου στον Πρωθυπουργό πριν στείλει μήνυμα πίστης με τη φράση «αυτά για τις εκλογές είναι ανοησίες, ή πάμε όλοι μαζί ή θα φάμε ξύλο».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου