Τα ιδεολογήματα του νεοφιλελευθερισμού για την απαξίωση του δημόσιου τομέα

Της Αλίκης Βεγίρη
Το ότι η «ευκαιρία», όπως το μαύρο μαργαριτάρι, φωλιάζει στο κέλυφος των κρίσεων, το είχε πει από καιρό ο Φρίντμαν και το ’χαν ήδη νιώσει στο πετσί τους οι περισσότεροι λαοί της Λατινικής Αμερικής, της Σοβιετικής Ένωσης, της Ανατολικής Ευρώπης και της Νοτίου Αφρικής, οι οποίοι εν μια νυκτί είδαν σοκαρισμένοι τα πετρέλαια, τα ορυχεία και τις μεγάλες βιομηχανίες των χωρών τους να ιδιωτικοποιούνται, τους εργαζόμενους να απολύονται κατά εκατοντάδες χιλιάδες και τη φτώχεια να εξαπλώνεται σαν την πανούκλα. Οι κρατικοδίαιτοι ιδιώτεςΔεκαετίες μετά, όταν η κρίση χτύπησε και στην καρδιά του ανεπτυγμένου κόσμου, οι ιδέες του Φρίντμαν ξανάρθαν στο προσκήνιο, σαν τους βρικόλακες. Η ευκαιρία, αυτή τη φορά κρυβόταν στην καρδιά του ίδιου του κράτους. Όχι ότι το κεφάλαιο δεν έπαιρνε ως τα τώρα το κατιτίς του, απομυζώντας το. Τώρα είχε έρθει πια ο καιρός να το πάρει ολόκληρο και επιδοτούμενο από πάνω! Τεράστια η αγορά·της υγείας, της παιδείας, της πρόνοιας, της ενέργειας, των συγκοινωνιών, των μεταφορών, των υποδομών, των αεροδρομίων, των λιμανιών, των δασών, ένας τεράστιος συσσωρευμένος πλούτος, ο οποίος με λίγη τέχνη και μπόλικη λάσπη θα μπορούσε ν’ αποκτηθεί κοψοχρονιά. Προηγουμένως όμως, έπρεπε να κανονιστούν ορισμένες λεπτομέρειες. Πρώτα έπρεπε το κράτος να απαξιωθεί ολοσχερώς και δεύτερον να ξεφορτωθεί προσωπικό. Η απαξίωση, σαν το σαράκι, δουλευόταν ήδη πόντο-πόντο από χρόνια, μα μόνον όταν ωρίμασε ο καιρός βρέθηκε και το τελειωτικό επιχείρημα που θα «πουλούσε» στην κοινή γνώμη: Για την κρίση και τα ελλείμματα φταίει το κράτος! Το υπερμέγεθες, το αναποτελεσματικό, το κράτος-ρουφήχτρα που απομυζά τον ιδιωτικό τομέα (ναι ακούσαμε κι αυτό το χαριτωμένο ανέκδοτο από τον σεβαστό πρόεδρο του ΣΕΒ, και κατά πόδας ακολούθησε, τι πρωτοτυπία!, ο υφ. Οικονομικών Σαχινίδης), οι τεμπέληδες δημόσιοι υπάλληλοι, οι ευνοημένοι δημόσιοι υπάλληλοι, οι προνομιούχοι δημόσιοι υπάλληλοι, οι καλοπληρωμένοι δημόσιοι υπάλληλοι, και άλλα συναφή.Τα ψεύδη περί μεγάλου ελληνικού κράτουςΗ ελληνική κοινή γνώμη, μουδιασμένη από το σοκ των μέτρων, των ανατροπών και της λυσσαλέας προπαγάνδας, αφομοίωσε αδιαμαρτύρητα και με αρκετούς τόνους ενοχής την τηλεοπτική πραγματικότητα, ακόμα κι όταν τα νούμερα έδειχναν διαφορετικά. Όπως, για παράδειγμα, ότι ούτε το ελληνικό κράτος από άποψη δαπανών και προσωπικού ήταν μεγάλο συγκρινόμενο με το κράτος άλλων ευυπόληπτων χωρών (Σκανδιναβικές χώρες και Γαλλία), ούτε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι ήταν οι πιο καλοπληρωμένοι, αν αναλογιστεί κανείς το διαρρηγμένο εργασιακό τοπίο του ιδιωτικού μεσαίωνα και το κατά μέσο όρο χαμηλότερο μορφωτικό του επίπεδο. Όποιος δυσπιστεί και έχει χρόνο και υπομονή ας κάνει τον κόπο να ξεφυλλίσει τις ετήσιες εκθέσεις του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ.Τεμπέληδες, λοιπόν, οι Έλληνες δημόσιοι υπάλληλοι; Ας πούμε ναι. Αλλά τεμπέληδες και οι Εγγλέζοι; Τεμπέληδες και οι Ιρλανδοί; Τεμπέληδες και οι Αμερικάνοι; Στιγματισμένοι ως καλοπληρωμένοι οι Έλληνες δημόσιοι υπάλληλοι; Άντε να το δεχτούμε. Αλλά το ίδιο και οι Άγγλοι και οι Αμερικανοί; Άχρηστοι οι Έλληνες; Άντε να ’ναι κι έτσι. Αλλά τι γίνεται και με τους υπόλοιπους; Κάτι τρέχει λοιπόν, που είναι παγκόσμιο, που είναι έξω και πέρα από τις δημοσιονομικές ιδιαιτερότητες της κάθε χώρας και το οποίο καταφανώς μας ξεπερνά.Πραγματικά δεν πιστεύει κανείς στα μάτια του όταν αντικρίζει τις ίδιες ακριβώς κατηγόριες, «copy paste» θαρρείς απ’ το δικό μας οπλοστάσιο, να εκτοξεύονται με τον ίδιο βιτριολικό τρόπο ενάντια στους δημοσίους υπαλλήλους των προηγούμενων χωρών. «Ο πλούσιος δημόσιος υπάλληλος: Η ανασκευή ενός μύθου»Αυτός είναι ο τίτλος πρόσφατου άρθρου του Πολ Κρούγκμαν στους New York Times, όπου αναλαμβάνει να αποκαταστήσει την αλήθεια. Σύμφωνα με αυτό, μόνο το 28% των δαπανών της ομοσπονδιακής και των τοπικών κυβερνήσεων πηγαίνει στη μισθοδοσία, και ένα άλλο 6% στις συντάξεις. Πόσο αληθεύει, συνεχίζει ο Κρούγκμαν, ότι οι δήθεν παχυλές συντάξεις και οι παροχές προς τους δημοσίους υπαλλήλους ευθύνονται για τα οικονομικά μας χάλια; Καθόλου, αν δει κανείς τις αναλύσεις οικονομικών ινστιτούτων, σύμφωνα με τις οποίες η διαφορά στις αποδοχές μεταξύ υπαλλήλων του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα περιορίζεται στο πενιχρό 13%. Το οποίο, όμως προκύπτει από το καλύτερο μορφωτικό τους επίπεδο, μια και το 23,5% των δημοσίων υπαλλήλων είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, ενώ μόνο το 8,9% των ιδιωτικών. Άλλες εκθέσεις βρίσκουν τουναντίον ότι ο μισθός των Αμερικανών δημοσίων υπαλλήλων είναι όχι μεγαλύτερος, αλλά μικρότερος των ιδιωτικών.Γιατί οι δημόσιοι υπάλληλοι βρίσκονται σήμερα, περισσότερο από παλιά, τότε που και ο ίδιος ο Κλίντον τους θεωρούσε τεμπέληδες και τους έσπρωχνε να βρούνε καμιά αληθινή δουλειά, στο στόχαστρο; Αναρωτιούνται πολλοί αρθρογράφοι στην Αμερική. Πολύ απλό. Οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι συνδικαλισμένοι και έχουν καταφέρει να εξασφαλίσουν συντάξεις, ανθρώπινο ωράριο εργασίας και αξιοπρεπείς μισθούς, στοχοποιούνται ώστε να διοχετευτεί προς αυτούς η μήνις, καθ’ όλα υπαρκτή και πολιτικά εκμεταλλεύσιμη από δημαγωγούς, όλων όσων από τον ιδιωτικό τομέα έχουν χάσει μισθούς και δουλειά. Με τον ίδιο τρόπο βάλλονται και από τις τοπικές κυβερνήσεις για να ξεφορτωθούν προσωπικό και δημόσιες υπηρεσίες προς τους ιδιώτες που καραδοκούν. Αλλά, η κύρια αιτία είναι η κατάρρευση των φορολογικών εσόδων που ακολούθησε την κατάρρευση της Wall Street, γεγονός για το οποίο προφανώς και δεν ευθύνονται. Τα ίδια πάνω-κάτω συμβαίνουν και στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Για να μπορέσει το δίδυμο Κάμερον/Κλεγκ να προβεί στις προγραμματισμένες απολύσεις των 500.000 δημοσίων υπαλλήλων, περίπου το 8% του συνόλου, επιδόθηκε στη γνωστή τέχνη του διασυρμού, όπως λέγεται αλλιώς η «διαφάνεια». Το BBC, για να κερδίσει τις εντυπώσεις, δημοσίευσε πρόσφατα κατάλογο με τις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων, ανάγοντας σε 38.045 αυτούς που κερδίζουν περισσότερο από 100.000 λίρες, ξεχνώντας φυσικά να αναφέρει ότι τα νούμερα αυτά αντιστοιχούν σε υψηλόβαθμους μανδαρίνους και σε γιατρούς του NHS (ΕΣΥ), και ότι τα 2/3 των δημοσίων υπαλλήλων κουτσοβολεύονται με 21.000 λίρες ετησίως. «Robin Hood απ’ την ανάποδη», ονομάζει εφημερίδα της Β. Ιρλανδίας το ταξίδι προς το νεοφιλελεύθερο παράδεισο. Ταξίδι, που μέσα από τη συρρίκνωση των δημοσίων υπηρεσιών και τις απολύσεις, στοχεύει στην αντιστάθμιση των πόρων που θα χαθούν εξαιτίας προγραμματισμένων φορολογικών ελαφρύνσεων του κεφαλαίου. «Τα χρήματα του δημοσίου τομέα που θα κατευθυνθούν προς τον ιδιωτικό, θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και θα φέρουν την ανάκαμψη», διατείνεται με θράσος αξιωματούχος της τράπεζας Ulster, ξεχνώντας τα 42 δισ. στερλίνες που έλαβε εσχάτως ως βοήθεια η εν λόγω τράπεζα για να ξελασπώσει. Και λησμονώντας επίσης τα 120 δισ. που χάνονται κάθε χρόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο από τη φοροδιαφυγή μόνο των μεγάλων εταιριών. Οι δημόσιοι υπάλληλοι βρέθηκαν επίσης στο στόχαστρο, τόσο στην Ιρλανδία, όσο και στην Πορτογαλία και την Ισπανία, στις δυο τελευταίες, με λιγότερα προς το παρόν τραύματα. Στη Ρουμανία οι μισθοί κόπηκαν κατά 25% και οι συντάξεις κατά 15%. Στην Ιταλία οι περικοπές κατά 10% περιορίζονται, λέγεται, στους υψηλόμισθους, ενώ η Γερμανία, παρ’ ότι παρουσιάζει πλεόνασμα προγραμματίζει να ξαποστείλει γύρω στους 10.000 στα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΔΡΟΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

15% Ανεργία προβλέπει η κομισιόν για την Ελλάδα το 2011 με αύξουσα πορεία το 2012!

Σήμα κινδύνου για την απασχόληση εκπέμπει η Κομισιόν στις φθινοπωρινές της προβλέψεις, επισημαίνοντας ότι η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, που αντανακλάται στην υποχώρηση της ζήτησης για προσωπικό στους κλάδους λιανικής και χονδρικής πώλησης και στον κατασκευαστικό τομέα, έχει σοβαρό αντίκτυπο στην απασχόληση, η οποία υπολογίζεται ότι θα υποχωρήσει περισσότερο από 5%.


Η Ελλάδα θα είναι η χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τη μεγαλύτερη ύφεση και το 2011, η ανεργία αναμένεται να εκτιναχθεί τον επόμενο χρόνο στο 15% με περαιτέρω επιδείνωση το 2012, το δημόσιο χρέος θα ξεπεράσει το 150% του ΑΕΠ και το δημοσιονομικό έλλειμμα από 9,6% το 2010 θα μειωθεί στο 7,4% το 2011. Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα των ιδιαίτερα δυσοίωνων φθινοπωρινών προβλέψεων, που αφορούν την πορεία των βασικών μεγεθών της ελληνικής οικονομίας για την τριετία 2010-2012, τις οποίες έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα συνεχίσει να είναι αρνητική το 2010 (-4,2% του ΑΕΠ), αλλά και το 2011 (-3%), ενώ φως στην άκρη του τούνελ αναμένεται από το 2012, όταν θα επανεμφανιστεί η ανάκαμψη με +1,1%. Η διαπίστωση είναι μία: Η Ελλάδα και η Πορτογαλία (-1%) θα είναι οι δύο μόνες χώρες τόσο στην Ευρωζώνη όσο και στην Ευρωπαϊκή Ενωση των «27» που θα έχουν αρνητική ανάπτυξη το 2011. Ολες οι υπόλοιπες χώρες-μέλη θα έχουν εξέλθει από την ύφεση. Με μελανά χρώματα περιγράφεται και η εξέλιξη της ανεργίας στην Ελλάδα, η οποία αναμένεται να εκτοξευθεί από το 12,5% το 2010 στο 15% το 2011, ενώ το 2012 θα φτάσει το ιδιαίτερα ανησυχητικό επίπεδο του 15,2%, δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην Ευρωζώνη μετά την Ισπανία (19,2%).

Κόστος εργασίας

Σύμφωνα με την Κομισιόν, οι απώλειες στην ανταγωνιστικότητα που συσσωρεύθηκαν τα τελευταία χρόνια θα αρχίσουν να αναστρέφονται κατά την υπό εξέταση περίοδο, κυρίως λόγω της ταχύτερης από ό,τι αναμενόταν προσαρμογής της αγοράς εργασίας.
Αυτό, σύμφωνα με την Επιτροπή, θα επισπεύσει την πραγματική προσαρμογή των μισθών. Οι περικοπές των μισθών στο δημόσιο τομέα, η αναμενόμενη επέκτασή τους στον ιδιωτικό τομέα και οι πρόσφατες συμφωνίες «ήπιων αυξήσεων» του ελάχιστου μισθού στον ιδιωτικό τομέα αναμένονται να μειώσουν το κόστος εργασίας, μετά από μία μακρά περίοδο υψηλών ρυθμών.
Συρρίκνωση της απασχόλησης
Υποχώρηση της ζήτησης για προσωπικό στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, καθώς και τις κατασκευές
Όπως υποστηρίζει η Επιτροπή, η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας, που αντανακλάται στην υποχώρηση της ζήτησης για προσωπικό στους κλάδους λιανικής και χονδρικής πώλησης και στον κατασκευαστικό τομέα, έχει σοβαρό αντίκτυπο στην απασχόληση, η οποία υπολογίζεται ότι θα υποχωρήσει περισσότερο από 5%.
Οι μειωμένες δυνατότητες απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα, όπως και το πάγωμα των προσλήψεων και οι περικοπές στα βραχυπρόθεσμα συμβόλαια στο δημόσιο τομέα, θα ωθήσουν τον δείκτη ανεργίας περίπου στο 15% για το 2012. Η αρνητική ανάπτυξη της απασχόλησης και η μείωση των μισθών αναμένεται να έχουν σοβαρή επίδραση στα διαθέσιμα εισοδήματα μεσοπρόθεσμα, ωθώντας σε χαμηλότερα επίπεδα την πραγματική ζήτηση.