http://epohi.gr
Από την κεντρική θέση που είχε ο στόχος της μείωσης της ανεργίας στις παρεμβάσεις του πρωθυπουργού
στη ΔΕΘ, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της στο κυβερνητικό σχέδιο. Εκτός από την ανάπτυξη, βασικό ρόλο στο σχέδιο αυτό έχει και ο ΟΑΕΔ. Ποιες είναι οι δυνατότητες και ποια τα καθήκοντά του;
Τη συνέντευξη πήραν οι Τζέλα Αλιπράντη και Παύλος Κλαυδιανός
Πριν περάσουμε στη διερεύνηση των προβλημάτων τής απασχόλησης, να ρωτήσουμε ποια είναι η εκτίμησή σου για την κατάσταση της οικονομίας αυτή τη στιγμή; Είναι απαραίτητη βάση για να συζητήσουμε για την προοπτική της απασχόλησης.
Βρίσκεται σε μεταίχμιο και αναμένεται εκτίναξη. Είχαμε το προανάκρουσμα των αυξημένων επενδύσεων το πρώτο τρίμηνο του 2017 έναντι της καθίζησής τους τα προηγούμενα χρόνια. Ύστερα, με το τέλος της δεύτερης αξιολόγησης, βελτιώθηκε το κλίμα που επηρεάζει τις επενδύσεις, ο τουρισμός πηγαίνει εξαιρετικά καλά όπως και οι εξαγωγές, που το πρώτο επτάμηνο αυξήθηκαν κατά 14% σε σχέση με το αντίστοιχο επτάμηνο του 2016. Συμπερασματικά, εξαγωγές, επενδύσεις, τουρισμός δείχνουν τη βασική τάση ότι εισερχόμαστε σε μια περίοδο ανάκαμψης και μάλιστα ισχυρής απ΄ το τρίτο τρίμηνο του 2017. Μεταστρέφονται εν τω μεταξύ οι μέχρι τώρα αρνητικές εκτιμήσεις για την πορεία της οικονομίας με την έξοδο στις αγορές, την αξιολόγηση από διεθνείς οίκους, την επίσκεψη ξένων ηγετών και δημιουργείται εμπιστοσύνη στους ξένους επενδυτές για να επενδύσουν στην ελληνική οικονομία.
Επίσης, να μην ξεχνάμε ότι σήμερα υπάρχει μεγάλη ρευστότητα στην παγκόσμια οικονομία και, λόγω των χαμηλών επιτοκίων στις χρηματοπιστωτικές τοποθετήσεις κεφαλαίων, το ενδιαφέρον για παραγωγικές επενδύσεις με προοπτικές υψηλής κερδοφορίας είναι αυξημένο. Η χώρα μας έχει συγκριτικά πλεονεκτήματα, τα οποία έως τώρα δεν αξιοποιούνταν λόγω της οικονομικής και πολιτικής αβεβαιότητας. Ακόμη, στην Ευρωπαϊκή Ένωση η οικονομική μεγέθυνση τρέχει με 2% περίπου, άρα κινούμαστε σε θετικό περιβάλλον. Θετικό, επίσης είναι το κλίμα και στη διεθνή οικονομία, και τραβά προς τα πάνω και τις εξαγωγές και τον τουρισμό.
Υπάρχει, βέβαια, το πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Αυτός είναι ο λόγος που η κυβέρνηση επιστρατεύει σειρά νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε να υποστηριχθούν οι επιχειρήσεις, κυρίως οι μικρομεσαίες, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να προσελκύσει μεγάλες ξένες επενδύσεις. Για την χρηματοδότηση των επενδύσεων αξιοποιεί όλους τους διαθέσιμους πόρους από το εξωτερικό, ΕΣΠΑ, Σχέδιο Γιούνκερ, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κλπ.
Αυτός είναι ο λόγος που η κυβέρνηση επιστρατεύει σειρά νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε να υποστηριχθούν οι επιχειρήσεις, κυρίως οι μικρομεσαίες, ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να προσελκύσει μεγάλες ξένες επενδύσεις. Για την χρηματοδότηση των επενδύσεων αξιοποιεί όλους τους διαθέσιμους πόρους από το εξωτερικό, ΕΣΠΑ, Σχέδιο Γιούνκερ, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κλπ.
Στόχος η αύξηση των θέσεων εργασίας
Στη Θεσσαλονίκη ο πρωθυπουργός επέμεινε πολύ στην αύξηση της απασχόλησης, εμφανίζοντας την εργασία ως κεντρικό ζήτημα για μια κυβέρνηση με κορμό την Αριστερά και τη μείωση της ανεργίας ως πρώτο κοινωνικό και πολιτικό στόχο. Είναι εφικτοί οι στόχοι που τίθενται;
Το δικαίωμα στην εργασία ήταν πάντα κεντρικό στις διεκδικήσεις του εργατικού κινήματος και η πλήρης απασχόληση στο πολιτικό σχέδιο της Αριστεράς. Πιο συγκεκριμένα όμως, στη μνημονιακή Ελλάδα η εκτόξευση της ανεργίας παρήγαγε φτώχεια σε μαζική κλίμακα. Ανεργία και φτώχεια έγιναν συγκοινωνούντα δοχεία και βρήκαν, όπως ήταν αναμενόμενο, κεντρική θέση και στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Στο ξεκίνημα της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τέθηκε σε πρώτη προτεραιότητα η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης με μέτρα ανακούφισης των στρωμάτων που πλήττονταν. Τώρα έρχεται στο προσκήνιο ο δεύτερος στόχος, που είναι η γρήγορη μείωση της ανεργίας, βοηθούσης της οικονομίας και χάρη στις πολύ καλές επιδόσεις στην απασχόληση, που επιτρέπουν στην κυβέρνηση να θέσει εφικτούς στόχους ως προς το ποσοστό ανεργίας, χωρίς να παραβλέπει τα προβλήματα στην ποιότητα των νέων θέσεων εργασίας. Τα προηγούμενα χρόνια, υπουργείο Εργασίας και ΟΑΕΔ καταβάλλαμε όλες τις δυνατές προσπάθειες στον τομέα της ανεργίας αλλά δεν είχε ξεκαθαρισθεί το τοπίο το οποίο εξαρτάται κυρίως από τις επενδύσεις και την οικονομική ανάπτυξη, που καθορίζουν την εξέλιξη της απασχόλησης. Τα προγράμματα απασχόλησης που υλοποιεί ο ΟΑΕΔ επηρεάζουν αυτήν την εξέλιξη, στο βαθμό που συμβάλλουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενώ τοποθετούν σε αυτές τις θέσεις εκείνες τις κατηγορίες ανέργων, που ο ιδιωτικός αλλά και ο κοινωνικός τομέας δεν θα προτιμούσαν να απορροφήσουν από μόνοι τους ή έχουν χαμηλό εισόδημα και οικογενειακά βάρη. Για την καταπολέμηση της ανεργίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού δεν αρκεί να αφήνουμε τα πράγματα στον αυτόματο πιλότο της οικονομίας.
Το δικαίωμα στην εργασία ήταν πάντα κεντρικό στις διεκδικήσεις του εργατικού κινήματος και η πλήρης απασχόληση στο πολιτικό σχέδιο της Αριστεράς. Πιο συγκεκριμένα όμως, στη μνημονιακή Ελλάδα η εκτόξευση της ανεργίας παρήγαγε φτώχεια σε μαζική κλίμακα. Ανεργία και φτώχεια έγιναν συγκοινωνούντα δοχεία και βρήκαν, όπως ήταν αναμενόμενο, κεντρική θέση και στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Στο ξεκίνημα της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ τέθηκε σε πρώτη προτεραιότητα η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης με μέτρα ανακούφισης των στρωμάτων που πλήττονταν. Τώρα έρχεται στο προσκήνιο ο δεύτερος στόχος, που είναι η γρήγορη μείωση της ανεργίας, βοηθούσης της οικονομίας και χάρη στις πολύ καλές επιδόσεις στην απασχόληση, που επιτρέπουν στην κυβέρνηση να θέσει εφικτούς στόχους ως προς το ποσοστό ανεργίας, χωρίς να παραβλέπει τα προβλήματα στην ποιότητα των νέων θέσεων εργασίας. Τα προηγούμενα χρόνια, υπουργείο Εργασίας και ΟΑΕΔ καταβάλλαμε όλες τις δυνατές προσπάθειες στον τομέα της ανεργίας αλλά δεν είχε ξεκαθαρισθεί το τοπίο το οποίο εξαρτάται κυρίως από τις επενδύσεις και την οικονομική ανάπτυξη, που καθορίζουν την εξέλιξη της απασχόλησης. Τα προγράμματα απασχόλησης που υλοποιεί ο ΟΑΕΔ επηρεάζουν αυτήν την εξέλιξη, στο βαθμό που συμβάλλουν στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενώ τοποθετούν σε αυτές τις θέσεις εκείνες τις κατηγορίες ανέργων, που ο ιδιωτικός αλλά και ο κοινωνικός τομέας δεν θα προτιμούσαν να απορροφήσουν από μόνοι τους ή έχουν χαμηλό εισόδημα και οικογενειακά βάρη. Για την καταπολέμηση της ανεργίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού δεν αρκεί να αφήνουμε τα πράγματα στον αυτόματο πιλότο της οικονομίας.
Ποιες είναι μέχρι τώρα οι επιδόσεις αυτής της προσπάθειας, αυτά τα δύσκολα χρόνια;
Συνέβη το εξαιρετικά εντυπωσιακό, θα λέγαμε και κάπως παράδοξο, να έχει σημειωθεί τη διετία 2015 – 2016 μια αύξηση της απασχόλησης της τάξης του 4%, ενώ η οικονομία βρισκόταν σε στασιμότητα. Σ’ αυτό συνετέλεσαν κατά το ήμισυ συγκεκριμένοι κλάδοι, όπως η εστίαση, τα καταλύματα, η ψυχαγωγία και η διασκέδαση. Στο άλλο 50% συνέβαλλαν καθοριστικά το εμπόριο, η μεταποίηση, η δημόσια διοίκηση και η υγεία. Αρνητική συμβολή είχαν η γεωργία, οι κατασκευές, οι οικιακές υπηρεσίες και ο χρηματοπιστωτικός τομέας.
Συνέβη το εξαιρετικά εντυπωσιακό, θα λέγαμε και κάπως παράδοξο, να έχει σημειωθεί τη διετία 2015 – 2016 μια αύξηση της απασχόλησης της τάξης του 4%, ενώ η οικονομία βρισκόταν σε στασιμότητα. Σ’ αυτό συνετέλεσαν κατά το ήμισυ συγκεκριμένοι κλάδοι, όπως η εστίαση, τα καταλύματα, η ψυχαγωγία και η διασκέδαση. Στο άλλο 50% συνέβαλλαν καθοριστικά το εμπόριο, η μεταποίηση, η δημόσια διοίκηση και η υγεία. Αρνητική συμβολή είχαν η γεωργία, οι κατασκευές, οι οικιακές υπηρεσίες και ο χρηματοπιστωτικός τομέας.
Κατά τον κ. Βρούτση η μεγάλη κατάρρευση της απασχόλησης οφείλεται στους απαρχαιωμένους θεσμούς, ενώ η άνοδος τώρα οφείλεται στα μέτρα της κυβέρνησής του…
Η κατάρρευση της απασχόλησης την περίοδο 2010-2014 οφείλεται στην καταβύθιση της οικονομίας, που συνειδητά προκάλεσε η πρωτοφανής σε έκταση πολιτική λιτότητας που εφαρμόστηκε. Η απορρύθμιση της αγοράς εργασίας οδήγησε στη χειροτέρευση της ποιότητας των όρων απασχόλησης και εργασίας. Δεν θα μπορούσε ποτέ χωρίς αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας να προκληθεί αύξηση της απασχόλησης. Η αύξηση τα τελευταία χρόνια οφείλεται στην ισχυρή δυναμική του τουρισμού, που έδωσε ώθηση σε πολλούς κλάδους, στην ανάκαμψη της μεταποίησης, στο εμπόριο και τις μεταφορές, καθώς και στην επαναπρόσληψη των απολυμένων και τα προγράμματα απασχόλησης στο δημόσιο. Είναι σημαντικό να λέγεται ότι ανακάμπτει η μεταποίηση που επλήγη δραματικά με την κρίση, έχοντας φθάσει στο 8% του ΑΕΠ. Το μοναδιαίο εργατικό κόστος έχει σημειώσει μεγάλη μείωση με την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, αλλά οι επενδύσεις στη χώρα μας εκμεταλλεύονται άλλα συγκριτικά πλεονεκτήματα και όχι το εργατικό κόστος. Υπάρχουν άλλες χώρες πολύ πιο φθηνές, στα Βαλκάνια και αλλού, όπου υπάρχουν και χαμηλότεροι φορολογικοί συντελεστές.
Η μερική απασχόληση
Η αντιπολίτευση αντιτείνει το επιχείρημα ότι η αύξηση της απασχόλησης οφείλεται κυρίως στην αύξηση της μερικής απασχόλησης.
Όντως, το 50% των θέσεων εργασίας που δηλώνουν οι εργοδότες στο ΕΡΓΑΝΗ είναι μερικής απασχόλησης. Δεν θέλω να υποτιμήσω το φαινόμενο, αλλά να κρατήσουμε μια μικρή επιφύλαξη για το ποσοστό, διότι υποδηλώνεται η εργασία. Δηλαδή, προκειμένου να αποφύγουν τα πρόστιμα της αδήλωτης εργασίας, οι εργοδότες υποδηλώνουν την εργασία, για να πληρώνουν χαμηλότερα ασφάλιστρα. Σε πολλές περιοχές της χώρας συζητώ το φαινόμενο αυτό και με τις υπηρεσίες του ΟΑΕΔ και με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και συμφωνούμε για την έκτασή του. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό της μερικής απασχόλησης στην συνολική αυξήθηκε από 9,3% το 2014 στο 9,8% το 2016.
Η αντιπολίτευση υποστηρίζει, επίσης, ότι η άνοδος της απασχόλησης ή η μείωση της ανεργίας είναι πρόσκαιρη, οφείλεται στα προγράμματα του ΟΑΕΔ για κοινωφελή εργασία.
Τι να σχολιάσω! Θα πω μόνο το εξής. Σύμφωνα με το ΕΡΓΑΝΗ, το 2015 έγιναν συνολικά στην οικονομία 1,8 εκ. προσλήψεις μισθωτών με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, ενώ το 2016 2,1 εκ. Αντίστοιχα, τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας που προκηρύχθηκαν το 2015 και το 2016, αφορούσαν αθροιστικά περίπου 68.000 προσλήψεις. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους.
Όντως, το 50% των θέσεων εργασίας που δηλώνουν οι εργοδότες στο ΕΡΓΑΝΗ είναι μερικής απασχόλησης. Δεν θέλω να υποτιμήσω το φαινόμενο, αλλά να κρατήσουμε μια μικρή επιφύλαξη για το ποσοστό, διότι υποδηλώνεται η εργασία. Δηλαδή, προκειμένου να αποφύγουν τα πρόστιμα της αδήλωτης εργασίας, οι εργοδότες υποδηλώνουν την εργασία, για να πληρώνουν χαμηλότερα ασφάλιστρα. Σε πολλές περιοχές της χώρας συζητώ το φαινόμενο αυτό και με τις υπηρεσίες του ΟΑΕΔ και με τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και συμφωνούμε για την έκτασή του. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό της μερικής απασχόλησης στην συνολική αυξήθηκε από 9,3% το 2014 στο 9,8% το 2016.
Η αντιπολίτευση υποστηρίζει, επίσης, ότι η άνοδος της απασχόλησης ή η μείωση της ανεργίας είναι πρόσκαιρη, οφείλεται στα προγράμματα του ΟΑΕΔ για κοινωφελή εργασία.
Τι να σχολιάσω! Θα πω μόνο το εξής. Σύμφωνα με το ΕΡΓΑΝΗ, το 2015 έγιναν συνολικά στην οικονομία 1,8 εκ. προσλήψεις μισθωτών με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου, ενώ το 2016 2,1 εκ. Αντίστοιχα, τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας που προκηρύχθηκαν το 2015 και το 2016, αφορούσαν αθροιστικά περίπου 68.000 προσλήψεις. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους.
Η συμβολή του ΟΑΕΔ
ÌåóÞëéêáò Üíäñáò äéáâÜæåé ôéò áíáêïéíþóåéò óå ãñáöåßï áíÝñãùí ôïõ ÏÁÅÄ, ÁèÞíá ÐáñáóêåõÞ 7 Óåðôåìâñßïõ 2012. Ôï ðïóïóôü ôçò áíåñãßáò ôïí Éïýíéï Ýöèáóå ôï 24,4%. ÁÐÅ-ÌÐÅ/ÁÐÅ-ÌÐÅ/ÏÑÅÓÔÇÓ ÐÁÍÁÃÉÙÔÏÕ
Πού διαφέρουν τώρα τα προγράμματα του ΟΑΕΔ σε σχέση με το παρελθόν, τι αλλάξατε στη δουλειά σας;
Τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας σχεδιάζονται στο υπουργείο Εργασίας και η αναπληρώτρια υπουργός κ. Αντωνοπούλου έχει ήδη μιλήσει και αναλύσει τις μεγάλες αλλαγές που έχουν γίνει. Τα προγράμματα αυτά προσέχουν και το τι θα γίνει με τον εργαζόμενο στο μέλλον, άρα εμπεριέχουν και τη δυνατότητα κατάρτισής του. Με την αύξηση δε από 5 σε 8 μήνες του χρόνου απασχόλησης έχουν δικαίωμα μετά στο επίδομα ανεργίας, κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Επίσης, απευθύνονται σε δύσκολες ομάδες, όπως άτομα μεγάλης ηλικίας που δεν έχουν μεγάλη προτίμηση απ’ τους εργοδότες, και επίσης καλύπτουν εργαζόμενους που έχουν πολύ βεβαρημένες οικογενειακές υποχρεώσεις, όπως μονογονεϊκά νοικοκυριά, γονείς με παιδιά που δεν εργάζονται κ.ά. Αυτά αφορούν την κοινωφελή εργασία.
Όσον αφορά τον ΟΑΕΔ, έχουν γίνει τεράστιες αλλαγές στα προγράμματα που σχεδιάσαμε και αφορούν τον ιδιωτικό τομέα. Πρώτον, σταματήσαμε αυτό που ίσχυε, δηλαδή έχω τον γνωστό ή τον συγγενή, τον φίλο τον οποίο απασχολώ μαύρα και θέλω να μπει στο πρόγραμμα. Ουσιαστικά, ο εργοδότης προαποφάσιζε ότι θα προσλάβει και ποιον, και ερχόταν στον ΟΑΕΔ απλώς να πάρει λεφτά. Τώρα υπάρχει προϋπόθεση παραμονής τού ανέργου στα μητρώα για ένα μεγάλο διάστημα και επίσης έχουμε δώσει ηλεκτρονική πρόσβαση σε όλους τους εργοδότες να κάνουν αναζήτηση βιογραφικού – χωρίς προσωπικά στοιχεία – στον ΟΑΕΔ και να διαλέγουν με βάση τα βιογραφικά που τους ταιριάζουν μέχρι δέκα υποψήφιους, που έρχονται, στη συνέχεια, να τους υποδείξουν οι εργασιακοί σύμβουλοι του ΟΑΕΔ για να περάσουν από συνέντευξη. Είναι αυτό ένα σήμα στους ανέργους να γραφούν στον ΟΑΕΔ, για να μπορέσουν να επιλεγούν από τους εργοδότες.
Τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας σχεδιάζονται στο υπουργείο Εργασίας και η αναπληρώτρια υπουργός κ. Αντωνοπούλου έχει ήδη μιλήσει και αναλύσει τις μεγάλες αλλαγές που έχουν γίνει. Τα προγράμματα αυτά προσέχουν και το τι θα γίνει με τον εργαζόμενο στο μέλλον, άρα εμπεριέχουν και τη δυνατότητα κατάρτισής του. Με την αύξηση δε από 5 σε 8 μήνες του χρόνου απασχόλησης έχουν δικαίωμα μετά στο επίδομα ανεργίας, κάτι πάρα πολύ σημαντικό. Επίσης, απευθύνονται σε δύσκολες ομάδες, όπως άτομα μεγάλης ηλικίας που δεν έχουν μεγάλη προτίμηση απ’ τους εργοδότες, και επίσης καλύπτουν εργαζόμενους που έχουν πολύ βεβαρημένες οικογενειακές υποχρεώσεις, όπως μονογονεϊκά νοικοκυριά, γονείς με παιδιά που δεν εργάζονται κ.ά. Αυτά αφορούν την κοινωφελή εργασία.
Όσον αφορά τον ΟΑΕΔ, έχουν γίνει τεράστιες αλλαγές στα προγράμματα που σχεδιάσαμε και αφορούν τον ιδιωτικό τομέα. Πρώτον, σταματήσαμε αυτό που ίσχυε, δηλαδή έχω τον γνωστό ή τον συγγενή, τον φίλο τον οποίο απασχολώ μαύρα και θέλω να μπει στο πρόγραμμα. Ουσιαστικά, ο εργοδότης προαποφάσιζε ότι θα προσλάβει και ποιον, και ερχόταν στον ΟΑΕΔ απλώς να πάρει λεφτά. Τώρα υπάρχει προϋπόθεση παραμονής τού ανέργου στα μητρώα για ένα μεγάλο διάστημα και επίσης έχουμε δώσει ηλεκτρονική πρόσβαση σε όλους τους εργοδότες να κάνουν αναζήτηση βιογραφικού – χωρίς προσωπικά στοιχεία – στον ΟΑΕΔ και να διαλέγουν με βάση τα βιογραφικά που τους ταιριάζουν μέχρι δέκα υποψήφιους, που έρχονται, στη συνέχεια, να τους υποδείξουν οι εργασιακοί σύμβουλοι του ΟΑΕΔ για να περάσουν από συνέντευξη. Είναι αυτό ένα σήμα στους ανέργους να γραφούν στον ΟΑΕΔ, για να μπορέσουν να επιλεγούν από τους εργοδότες.
Δηλαδή ο ΟΑΕΔ παρακαμπτόταν;
Μέχρι τώρα κανένας άνεργος δεν ερχόταν στον ΟΑΕΔ να βρει δουλειά. Πήγαινε στον συγγενή, το γνωστό, τον φίλο. Θέλουμε να σιγά-σιγά να δώσουμε την ευκαιρία στους ανέργους να βρίσκουν δουλειά μέσα από τον ΟΑΕΔ και έτσι να εμπεδώσουμε μια άλλη εικόνα στους ανέργους. Στόχος μας είναι να έχουμε ολοένα περισσότερες κενές θέσεις εργασίας και προγράμματα, για τα οποία να τους καλούμε, διότι υπάρχει μια δουλειά για την ειδικότητά τους και έχουν επιλεγεί να παραστούν για συνέντευξη. Απευθυνόμαστε και στους εργοδότες, ώστε μόνοι τους να αναζητούν ηλεκτρονικά προσωπικό από το μητρώο ανέργων μας και να επιλέγουν αυτόν που θέλουν, με την προϋπόθεση να προσφέρουν κενές θέσεις. Τα παραπάνω αποτελούν ριζική στροφή στην πολιτική του Οργανισμού, που συνδυάζεται με οργανωτικές αλλαγές, αλλά χρειάζεται προσπάθεια για να τα καταφέρουμε.
Μέχρι τώρα κανένας άνεργος δεν ερχόταν στον ΟΑΕΔ να βρει δουλειά. Πήγαινε στον συγγενή, το γνωστό, τον φίλο. Θέλουμε να σιγά-σιγά να δώσουμε την ευκαιρία στους ανέργους να βρίσκουν δουλειά μέσα από τον ΟΑΕΔ και έτσι να εμπεδώσουμε μια άλλη εικόνα στους ανέργους. Στόχος μας είναι να έχουμε ολοένα περισσότερες κενές θέσεις εργασίας και προγράμματα, για τα οποία να τους καλούμε, διότι υπάρχει μια δουλειά για την ειδικότητά τους και έχουν επιλεγεί να παραστούν για συνέντευξη. Απευθυνόμαστε και στους εργοδότες, ώστε μόνοι τους να αναζητούν ηλεκτρονικά προσωπικό από το μητρώο ανέργων μας και να επιλέγουν αυτόν που θέλουν, με την προϋπόθεση να προσφέρουν κενές θέσεις. Τα παραπάνω αποτελούν ριζική στροφή στην πολιτική του Οργανισμού, που συνδυάζεται με οργανωτικές αλλαγές, αλλά χρειάζεται προσπάθεια για να τα καταφέρουμε.
Ειδική φροντίδα για τους νέους
Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή έχει γίνει στα προγράμματα που απευθύνονται στους άνεργους νέους, εργασιακής εμπειρίας ή κατάρτισης. Ταιριάζουμε τις απαιτήσεις και τα αντικείμενα των θέσεων εργασίας με τις σπουδές που έχουν κάνει οι νέοι. Για να καταλάβετε την αλλαγή, θυμίζω τα προγράμματα βάουτσερ, που είχαν ορθά κατηγορηθεί για πολλά πράγματα. Αλλά η μεγαλύτερη βλάβη που έκαναν, είναι ότι απαξίωσαν εντελώς εν γένει τα προγράμματα κατάρτισης, γιατί άνθρωποι που είχαν διαφορετικές ειδικότητες και καμιά ανάγκη, ενδεχομένως, για τη συγκεκριμένη κατάρτιση, καταπονούνταν σε αντικείμενα άσχετα, γενικόλογα κτλ. με σκοπό να λαμβάνουν ένα εκπαιδευτικό επίδομα, ενώ οι επιχειρήσεις δεν τους απασχολούσαν αναγκαστικά στο αντικείμενο κατάρτισης. Και στα δικά μας επανασχεδιασμένα προγράμματα συμμετέχουν οι επιχειρήσεις, από τις οποίες εξαρτώνται οι προσφερόμενες ειδικότητες και θέσεις, αλλά μέσα από τα μητρώα μας βρίσκουμε εμείς τους νέους που ταιριάζουν σ’ αυτές. Οι εργασιακοί μας σύμβουλοι τους προσκαλούν και τους λένε ότι έχουν βρεθεί θέσεις στην ειδικότητά τους, στον κλάδο των σπουδών τους. Τα προγράμματα αυτά, που είναι πιλοτικά και άρα έχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης, αλλά και άλλες αλλαγές, όπως ο διαχωρισμός των εργασιακών συμβούλων σε συμβούλους ανέργων και εργοδοτών, οικοδομούν σιγά-σιγά τον νέο ρόλο του ΟΑΕΔ στη διαμεσολάβηση μεταξύ «προσφοράς και ζήτησης εργασίας». Αυτό συνιστά τομή και είναι ρόλος που πρέπει να δουλέψουμε πολύ για να τον κατοχυρώσουμε στην πράξη και στη συνείδηση του κόσμου, ανέργων και επιχειρήσεων, τα επόμενα χρόνια.
Για ποιους λόγους προσέρχονταν έως τώρα οι άνεργοι στον ΟΑΕΔ;
Για να πάρουν επιδόματα ή βοηθήματα ανεργίας, αφερεγγυότητας εργοδότη, προστασίας μητρότητας κλπ. και για να βγάλουν κάρτα που τους εξασφάλιζε συμμετοχή σε προγράμματα, μόρια σε διαγωνισμούς ΑΣΕΠ, όπου μετράει η διάρκεια ανεργίας, και, πρόσφατα, δωρεάν μετακίνηση και ειδική μεταχείριση στις ρυθμίσεις εξόφλησης δανείων.
Για ποιους λόγους προσέρχονταν έως τώρα οι άνεργοι στον ΟΑΕΔ;
Για να πάρουν επιδόματα ή βοηθήματα ανεργίας, αφερεγγυότητας εργοδότη, προστασίας μητρότητας κλπ. και για να βγάλουν κάρτα που τους εξασφάλιζε συμμετοχή σε προγράμματα, μόρια σε διαγωνισμούς ΑΣΕΠ, όπου μετράει η διάρκεια ανεργίας, και, πρόσφατα, δωρεάν μετακίνηση και ειδική μεταχείριση στις ρυθμίσεις εξόφλησης δανείων.
Μπλοκάκια, αυταπασχολούμενοι, πρόσφυγες
Επιχειρεί ο ΟΑΕΔ να συνδεθεί πλέον και με τους επαγγελματίες;
Ειδική αναφορά να κάνουμε στο πρόγραμμα του ΟΑΕΔ για τους 40.000 εργαζόμενους με μπλοκάκια. Θα επιχορηγηθούν οι εργοδότες που θα μετατρέψουν τη σύμβαση με αυτούς τους εργαζόμενους από παροχής υπηρεσιών σε εξαρτημένης εργασίας. Το πρόγραμμα, εάν όλα πάνε καλά, θα βγει στις αρχές Οκτωβρίου, και είναι πολύ σημαντικό, γιατί ο ΟΑΕΔ θα συμβάλει για πρώτη φορά ευθέως στην προσπάθεια για ποιοτική αναβάθμιση των εργασιακών σχέσεων. Γενικότερα όμως, έχει μεγάλη σημασία το ότι, με τον τελευταίο νόμου του υπουργείου Εργασίας, δόθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα στον ΟΑΕΔ να κάνει προγράμματα για (πρώην) αυτοαπασχολούμενους που επίσης θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση στο επίδομα αυτοτελώς απασχολούμενων όταν χρειαστεί να κλείσουν τη δραστηριότητά τους.
Ειδική αναφορά να κάνουμε στο πρόγραμμα του ΟΑΕΔ για τους 40.000 εργαζόμενους με μπλοκάκια. Θα επιχορηγηθούν οι εργοδότες που θα μετατρέψουν τη σύμβαση με αυτούς τους εργαζόμενους από παροχής υπηρεσιών σε εξαρτημένης εργασίας. Το πρόγραμμα, εάν όλα πάνε καλά, θα βγει στις αρχές Οκτωβρίου, και είναι πολύ σημαντικό, γιατί ο ΟΑΕΔ θα συμβάλει για πρώτη φορά ευθέως στην προσπάθεια για ποιοτική αναβάθμιση των εργασιακών σχέσεων. Γενικότερα όμως, έχει μεγάλη σημασία το ότι, με τον τελευταίο νόμου του υπουργείου Εργασίας, δόθηκε για πρώτη φορά η δυνατότητα στον ΟΑΕΔ να κάνει προγράμματα για (πρώην) αυτοαπασχολούμενους που επίσης θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση στο επίδομα αυτοτελώς απασχολούμενων όταν χρειαστεί να κλείσουν τη δραστηριότητά τους.
Γενικώς, υπάρχει ικανοποιητική ανταπόκριση στα προγράμματά σας; Καλύπτονται οι θέσεις;
Εξαρτάται από το πρόγραμμα. Τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας έχουν πάρα πολλές αιτήσεις, ενώ από αυτά που απευθύνονται στον ιδιωτικό και κοινωνικό τομέα, υπάρχει πολύ καλή ανταπόκριση σε αυτά που στοχεύουν σε ανέργους 30-49 ετών και το επανασχεδιασμένο πρόγραμμα κατάρτισης που τρέξαμε το 2015 για αποφοίτους πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Μάλιστα, το 35% αυτών που συμμετείχαν βρήκαν θέση απασχόλησης μετά το πέρας της κατάρτισης. Μικρή ανταπόκριση στις ιδιωτικές επιχειρήσεις – εν πολλοίς αναμενόμενη – αλλά ομαλή ροή έχουν τα προγράμματα για ανέργους 50 ετών και άνω, ενώ μικρή ανταπόκριση στους ανέργους – επίσης αναμενόμενη – έχει το πρόγραμμα «επιταγή επανένταξης», που δίνει τη δυνατότητα μετατροπής του επιδόματος ανεργίας σε επιχορήγηση της επιχείρησης. Ανεξαρτήτως απορρόφησης, τα προγράμματα για τις ομάδες ανέργων που δύσκολα προσλαμβάνει ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμα, γι’ αυτό και παραμένουν μονίμως ανοιχτά για όσους ανέργους και επιχειρήσεις επιθυμούν να τα αξιοποιήσουν, εφόσον βέβαια πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης.
Εξαρτάται από το πρόγραμμα. Τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας έχουν πάρα πολλές αιτήσεις, ενώ από αυτά που απευθύνονται στον ιδιωτικό και κοινωνικό τομέα, υπάρχει πολύ καλή ανταπόκριση σε αυτά που στοχεύουν σε ανέργους 30-49 ετών και το επανασχεδιασμένο πρόγραμμα κατάρτισης που τρέξαμε το 2015 για αποφοίτους πανεπιστημίων και ΤΕΙ. Μάλιστα, το 35% αυτών που συμμετείχαν βρήκαν θέση απασχόλησης μετά το πέρας της κατάρτισης. Μικρή ανταπόκριση στις ιδιωτικές επιχειρήσεις – εν πολλοίς αναμενόμενη – αλλά ομαλή ροή έχουν τα προγράμματα για ανέργους 50 ετών και άνω, ενώ μικρή ανταπόκριση στους ανέργους – επίσης αναμενόμενη – έχει το πρόγραμμα «επιταγή επανένταξης», που δίνει τη δυνατότητα μετατροπής του επιδόματος ανεργίας σε επιχορήγηση της επιχείρησης. Ανεξαρτήτως απορρόφησης, τα προγράμματα για τις ομάδες ανέργων που δύσκολα προσλαμβάνει ο ιδιωτικός τομέας πρέπει να είναι πάντα διαθέσιμα, γι’ αυτό και παραμένουν μονίμως ανοιχτά για όσους ανέργους και επιχειρήσεις επιθυμούν να τα αξιοποιήσουν, εφόσον βέβαια πληρούν τις προϋποθέσεις ένταξης.
Για τους πρόσφυγες σχεδιάζει κάτι ο ΟΑΕΔ;
Μέχρι τώρα δεν μας έχει ζητηθεί κάτι τέτοιο. Εμείς όμως πήραμε μόνοι μας την πρωτοβουλία και συμμετέχουμε ως επικεφαλής συντονιστής φορέας, με εταίρους από την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Γερμανία, σε ένα διακρατικό πρόγραμμα Erasmus, που πρόσφατα μας εγκρίθηκε, για την εργασιακή ένταξη των προσφύγων. Ένα μεγάλο πρόβλημα με τους πρόσφυγες είναι ότι οι περισσότεροι δεν έχουν μόνιμη κατοικία. Η μονιμοποίηση της κατοικίας θα ανοίξει το δρόμο στην εγγραφή στα μητρώα μας και στην ανάπτυξη ειδικών δράσεων για αυτούς. Προβλέπω ότι σύντομα θα αναπτυχθεί πολιτική που θα είναι πολύ πιο συνεκτική.
Μέχρι τώρα δεν μας έχει ζητηθεί κάτι τέτοιο. Εμείς όμως πήραμε μόνοι μας την πρωτοβουλία και συμμετέχουμε ως επικεφαλής συντονιστής φορέας, με εταίρους από την Ελλάδα, την Τουρκία και τη Γερμανία, σε ένα διακρατικό πρόγραμμα Erasmus, που πρόσφατα μας εγκρίθηκε, για την εργασιακή ένταξη των προσφύγων. Ένα μεγάλο πρόβλημα με τους πρόσφυγες είναι ότι οι περισσότεροι δεν έχουν μόνιμη κατοικία. Η μονιμοποίηση της κατοικίας θα ανοίξει το δρόμο στην εγγραφή στα μητρώα μας και στην ανάπτυξη ειδικών δράσεων για αυτούς. Προβλέπω ότι σύντομα θα αναπτυχθεί πολιτική που θα είναι πολύ πιο συνεκτική.
Πόσο μπορεί να μειωθεί η ανεργία το 2018
Ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη επέμεινε πολύ στα προγράμματα, ιδιαίτερα για τους νέους.
Ο πρωθυπουργός επέμεινε στα προγράμματα για νέους, φαντάζομαι, λόγω της δικαιολογημένης ανησυχίας του για τις συνεχιζόμενες δυσκολίες εργασιακής ένταξης των νέων, ιδίως των πιο μορφωμένων, που σταθερά επιμένουν να αναζητούν την επαγγελματική τους αποκατάσταση στο εξωτερικό, παρά τη σημαντική μείωση των ποσοστών νεανικής ανεργίας τα τελευταία χρόνια. Στο πλαίσιο των παραπάνω ανακοινώσεων στη ΔΕΘ, το επόμενο διάστημα ο ΟΑΕΔ θα υλοποιήσει μεγάλο αριθμό προγραμμάτων για νέους, είτε επιχορήγησης νέων θέσεων μισθωτής εργασίας, είτε υποστήριξης της νεανικής επιχειρηματικότητας, είτε συνδυασμού απασχόλησης και κατάρτισης για νέους με απολυτήριο γυμνασίου ή γενικού λυκείου χωρίς επαγγελματικά προσόντα.
Ο πρωθυπουργός επέμεινε στα προγράμματα για νέους, φαντάζομαι, λόγω της δικαιολογημένης ανησυχίας του για τις συνεχιζόμενες δυσκολίες εργασιακής ένταξης των νέων, ιδίως των πιο μορφωμένων, που σταθερά επιμένουν να αναζητούν την επαγγελματική τους αποκατάσταση στο εξωτερικό, παρά τη σημαντική μείωση των ποσοστών νεανικής ανεργίας τα τελευταία χρόνια. Στο πλαίσιο των παραπάνω ανακοινώσεων στη ΔΕΘ, το επόμενο διάστημα ο ΟΑΕΔ θα υλοποιήσει μεγάλο αριθμό προγραμμάτων για νέους, είτε επιχορήγησης νέων θέσεων μισθωτής εργασίας, είτε υποστήριξης της νεανικής επιχειρηματικότητας, είτε συνδυασμού απασχόλησης και κατάρτισης για νέους με απολυτήριο γυμνασίου ή γενικού λυκείου χωρίς επαγγελματικά προσόντα.
Αναφέρθηκαν και ποσά από τον πρωθυπουργό μάλιστα καθόλου ευκαταφρόνητα. Πώς πάει ο προϋπολογισμός του ΟΑΕΔ;
Είναι προϋπολογισμένα ποσά. Γενικότερα όμως, θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι ο ΟΑΕΔ δεν έχει πρόβλημα με τα έσοδά του, έχει όμως πλαφόν στις δαπάνες του, που εγγράφεται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής στρατηγικής. Τα έσοδα που δεν μας επιτρέπεται να δαπανήσουμε κάθε χρόνο, δημιουργούν πλεόνασμα. Για το 2018 διεκδικούμε την αύξηση του πλαφόν μας ως προς τις δαπάνες, για να μπορέσουμε να κάνουμε περισσότερα προγράμματα με εθνικούς πόρους.
Είναι προϋπολογισμένα ποσά. Γενικότερα όμως, θα πρέπει να γίνει γνωστό ότι ο ΟΑΕΔ δεν έχει πρόβλημα με τα έσοδά του, έχει όμως πλαφόν στις δαπάνες του, που εγγράφεται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής στρατηγικής. Τα έσοδα που δεν μας επιτρέπεται να δαπανήσουμε κάθε χρόνο, δημιουργούν πλεόνασμα. Για το 2018 διεκδικούμε την αύξηση του πλαφόν μας ως προς τις δαπάνες, για να μπορέσουμε να κάνουμε περισσότερα προγράμματα με εθνικούς πόρους.
Οι δανειστές μας δεν γνωρίζουν τίποτε από τους πολλαπλασιαστές …
Όχι μόνο για τις δαπάνες του ΟΑΕΔ, γενικά για τους πολλαπλασιαστές των δημοσίων δαπανών στην οικονομία. Το 3,5% πλεόνασμα είναι ένας στενός κορσές και αυτό συμπαρασύρει και τα προγράμματά μας.
Είναι εφικτός ο επίσημος στόχος να μειωθεί η ανεργία κάτω του 20% το 2018;
Ναι είναι εφικτός. Τα δύο προηγούμενα χρόνια, με μηδέν ανάπτυξη και πλήθος αβεβαιοτήτων, είχαμε μείωση της ανεργίας κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα το χρόνο. To 2016 έκλεισε με ποσοστό ανεργίας 23,5% σε ετήσια βάση. Αν έχουμε φέτος ανάπτυξη 1,8%, το πιθανότερο το ποσοστό ανεργίας να μειωθεί δύο ποσοστιαίες μονάδες ή και παραπάνω και να κλείσει στο 21,5% σε ετήσια βάση. Τούτων δεδομένων, και με βάση τις εκτιμήσεις για ακόμα υψηλότερο ρυθμό μεγέθυνσης του χρόνου, ο στόχος του 20% μπορεί να πιαστεί το 2018.
Όχι μόνο για τις δαπάνες του ΟΑΕΔ, γενικά για τους πολλαπλασιαστές των δημοσίων δαπανών στην οικονομία. Το 3,5% πλεόνασμα είναι ένας στενός κορσές και αυτό συμπαρασύρει και τα προγράμματά μας.
Είναι εφικτός ο επίσημος στόχος να μειωθεί η ανεργία κάτω του 20% το 2018;
Ναι είναι εφικτός. Τα δύο προηγούμενα χρόνια, με μηδέν ανάπτυξη και πλήθος αβεβαιοτήτων, είχαμε μείωση της ανεργίας κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα το χρόνο. To 2016 έκλεισε με ποσοστό ανεργίας 23,5% σε ετήσια βάση. Αν έχουμε φέτος ανάπτυξη 1,8%, το πιθανότερο το ποσοστό ανεργίας να μειωθεί δύο ποσοστιαίες μονάδες ή και παραπάνω και να κλείσει στο 21,5% σε ετήσια βάση. Τούτων δεδομένων, και με βάση τις εκτιμήσεις για ακόμα υψηλότερο ρυθμό μεγέθυνσης του χρόνου, ο στόχος του 20% μπορεί να πιαστεί το 2018.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου