Η ανεργία τρομοκρατεί ολόκληρο τον πλανήτη

Αγγελος Αγγελοδήμου

Κύπρος, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, αλλά και ΗΠΑ βλέπουν τα ποσοστά ανεργίας να ανεβαίνουν με δραματικούς ρυθμούς, γεγονός που παγκοσμιοποιεί πλέον το φαινόμενο και δημιουργεί ανησυχίες για σοβαρές επιπτώσεις στις οικονομίες, αλλά και ευρύτερα στις κοινωνίες των χωρών

Μπορεί τους καλοκαιρινούς μήνες το ποσοστό ανεργίας παραδοσιακά να μειώνεται λόγω της επαναλειτουργίας αριθμού ξενοδοχειακών μονάδων και άλλων τουριστικών επιχειρήσεων, ωστόσο φέτος, μέχρι και το Μάιο που η Στατιστική εξέδωσε στοιχεία, η τάση ήταν ανοδική. Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία διορθωμένα για εποχικές διακυμάνσεις που δείχνουν την τάση της ανεργίας, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων το Μάϊο του 2012 αυξήθηκε στα 36.313 πρόσωπα σε σύγκριση με 35.402 τον προηγούμενο μήνα.
Σε σύγκριση με το Μάϊο του 2011 σημειώθηκε αύξηση 8.112 προσώπων ή 31,1% που αποδίδεται κυρίως στους τομείς των κατασκευών (αύξηση 1.899 ανέργων), του εμπορίου (αύξηση 1.899), της μεταποίησης (αύξηση 1.244), της δημόσιας διοίκησης (αύξηση 694), των δραστηριοτήτων υπηρεσιών παροχής καταλύματος και υπηρεσιών εστίασης (αύξηση 625), καθώς επίσης και στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας όπου σημειώθηκε αύξηση 411 ανέργων.

Όπως προκύπτει από τα ανωτέρω στοιχεία, ο κλάδος των κατασκευών, διαδραματίζει τεράστιο ρόλο στην αύξηση της ανεργίας. Όπως είναι γνωστό, εδώ και καιρό οι επιχειρηματίες ανάπτυξης γης – τουλάχιστον οι περισσότεροι – έχουν σταματήσει τις όποιες διαδικασίες ανέγερσης νέων μονάδων, είτε οικιστικών είτε εμπορικών, καθώς από τη μια η ζήτηση έχει μειωθεί σημαντικά και από την άλλη οι τράπεζες έχουν ουσιαστικά κλείσει την κάνουλα της χρηματοδότησης, με αποτέλεσμα η ρευστότητα των developers να έχει φτάσει σε οριακό σημείο. Εξού και η εργοδότηση υπαλλήλων έχει μειωθεί σημαντικά με αναπόφευκτη εξέλιξη την άνοδο της ανεργίας. Ανάλογη είναι και η κατάσταση στο εμπόριο. Η ιδιωτική κατανάλωση, σύμφωνα και με τα τελευταία στατιστικά στοιχεία έχει μειωθεί σημαντικά. Αυτό σημαίνει, μείωση στον κύκλο εργασιών των μεγάλων αλλά και μικρών λιανέμπορων, μείωση της ρευστότητας τους και επομένως μείωση στη δυνατότητα εργοδότησης και εξόφλησης των προμηθευτών. Και ο κύκλος συναχίζεται…

ΕΛΛΑΔΑ
Σε επίπεδα ρεκόρΣε νέα ύψη ρεκόρ διαμορφώθηκε το Μάρτιο η ανεργία φτάνοντας στο 21,9 % σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία (ΕΛΣΤΑΤ). Ο αριθμός των ανέργων έφτασε τα 1,07 εκ. άτομα, έναντι 780 χιλιάδων που ήταν τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Οι πλέον ευάλωτες ομάδες πληθυσμού στην ανεργία οι γυναίκες και τα άτομα ηλικίας εως 45 ετών.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την έρευνα εργατικού δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το ποσοστό ανεργίας τον Μάρτιο εφέτος ανήλθε σε 21,9%, έναντι 15,7% τον Μάρτιο πέρυσι και 21,4% τον Φεβρουάριο 2012. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 1.075.081 άτομα και αυξήθηκαν κατά 294.706 άτομα σε σχέση με τον Μάρτιο 2011 (αύξηση 37,8%) και κατά 21.625 άτομα σε σχέση με τον Φεβρουάριο 2012 (αύξηση 2,1%).

Το σύνολο των απασχολουμένων εκτιμάται ότι ανήλθε σε 3.843.905 άτομα. Οι απασχολούμενοι μειώθηκαν κατά 342.134 άτομα σε σχέση με τον Μάρτιο 2011 (μείωση 8,2%) και κατά 24.996 άτομα σε σχέση με τον Φεβρουάριο 2012 (μείωση 0,6%).

Ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ανήλθε σε 3.372.144 άτομα. Οι οικονομικά μη ενεργοί (τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία), αυξήθηκαν κατά 38.751 άτομα σε σχέση με τον Μάρτιο πέρυσι (αύξηση 1,2%) και κατά 5.350 άτομα σε σχέση με τον Φεβρουάριο 2012 (αύξηση 0,2%).

Ηλικιακά, η ανεργία στους νέους 15- 24 ετών ανέρχεται σε 52,8% από 42% έναν μόνο χρόνο πριν. Στις ηλικίες 25- 34 ετών είναι επίσης πάνω από το συνολικό ποσοστό (29,8% από 22,1% τον Μάρτιο 2011). Έπονται, οι ηλικίες 35- 44 ετών (18,4% από 12,9%), 45- 54 ετών (16,3% από 11%), 55- 64 ετών (11,6% από 8,1%) και 65- 74 ετών (4,2% από 2,7%).
Η ανεργία πλήττει καίρια, εκτός από τους νέους, και τις γυναίκες. Στον γυναικείο πληθυσμό της χώρας, το ποσοστό αυξήθηκε τον Μάρτιο στο 25,8% (από 19,2% τον Μάρτιο 2011), ενώ στους άνδρες είναι 18,9% (από 13,2%).

Σε επίπεδο Αποκεντρωμένων Διοικήσεων (πρώην περιφερειών) της χώρας, τα «σκήπτρα» διατηρεί η Μακεδονία- Θράκη με 24,3% από 17,3% έναν χρόνο πριν. Την πρώτη τριάδα συμπληρώνουν η Ήπειρος- Δυτική Μακεδονία (23,3% από 17,9%) και η Αττική (22,6% από 15,3%). Ακολουθούν, η Θεσσαλία- Στερεά Ελλάδα (21,5% από 15,6%), η Πελοπόννησος- Δυτική Ελλάδα- Ιόνιοι Νήσοι (19,8% από 13,8%), η Κρήτη (19,1% από 13,9%) και το Αιγαίο (13% από 16%).

ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ
Ανησυχίες σε ΗΠΑ - ΕυρώπηΤο θέμα της ανεργίας δεν είναι κυπριακό φαινόμενο. Ούτε καν ελληνικό ή ευρωπαϊκό. Είναι ένα θέμα το οποίο ανησυχεί ολόκληρο τον πλανήτη. Μάλιστα η αναπάντεχη αύξηση της ανεργίας στην μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη δεν αποκλείεται να διαδραματίσει το ρόλο της στις επικείμενες προεδρικές εκλογές της χώρας. Προς το παρόν, λειτουργεί ενάντια της υποψηφιότητας Ομπάμα, ο οποίος πρέπει να κερδίσει το στοίχημα της αύξησης των θέσεων εργασίας ώστε να υπερκαλυφθεί το ποσοστό αύξησης της ανεργίας και να μην δει τα όνειρα του για μια δεύτερη θητεία να εξανεμίζονται.

ΗΠΑΑπροσδόκητη αύξηση στο 8,2% κατέγραψε τον Μάιο η ανεργία στις ΗΠΑ, καθώς οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν ήταν οι λιγότερες για τον τελευταίο χρόνο - χαμηλότερες ακόμη και από τις πιο απαισιόδοξες εκτιμήσεις. Η επίμονα υψηλή για τα αμερικανικά δεδομένα ανεργία κινδυνεύει να ρίξει τη σκιά της στην εκστρατεία Ομπάμα για επανεκλογή στον Λευκό Οίκο, με τον αντίπαλό του Μιτ Ρόμνεϊ να χαρακτηρίζει τα στοιχεία του Μαΐου «σκληρή καταδίκη των οικονομικών χειρισμών της κυβέρνησης Ομπάμα». Τον περασμένο μήνα στην αμερικανική οικονομία δημιουργήθηκαν 69.000 νέες θέσεις εργασίας - οι μεσοσταθμικές προβλέψεις των αναλυτών έκαναν λόγο για δημιουργία 150.000 νέες θέσεις.

ΕΥΡΩΠΗΣτο μεταξύ, στο 11% διαμορφώθηκε το ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη τον Απρίλιο, αμετάβλητο σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Eurostat. Τον αντίστοιχο μήνα του 2011 το ποσοστό ήταν 9,9%. Στην ΕΕ των «27» η ανεργία αυξήθηκε σε 10,3% από 10,2% τον Μάρτιο και 9,5% τον περυσινό Απρίλιο.
Η Eurostat υπολογίζει ότι 24,667 εκατομμύρια άτομα είναι χωρίς δουλειά στην ΕΕ, εκ των οποίων τα 17,405 στην Ευρωζώνη.
Σε σύγκριση με τον εφετινό Μάρτιο, ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε 102.000 άτομα στην ΕΕ και 110.000 στην Ευρωζώνη, ενώ συγκριτικά με τον περυσινό Απρίλιο αυξήθηκε κατά 1,932 και 1,797 εκατομμύρια άτομα αντίστοιχα.
Έναντι του περυσινού Απριλίου, η ανεργία υποχώρησε σε 11 κράτη-μέλη (της ΕΕ), αυξήθηκε σε 15 και παρέμεινε αμετάβλητη μόνο στην Ιρλανδία. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σημειώθηκαν σε Ελλάδα (από 15,2% σε 21,7%), Ισπανία (από 20,7% σε 24,3%) και Κύπρο (από 7,1% σε 10,1%).
Τα υψηλότερα ποσοστά εξακολουθεί να έχει η Ισπανία με 24,3% και δεύτερη ακολουθεί η Ελλάδα με 21,7% (στοιχεία Φεβρουαρίου), τρίτη η Λετονία με 15,2% (πρώτο τρίμηνο 2012) και τέταρτη η Πορτογαλία με το ίδιο ποσοστό.

ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΙΣΣΑΡΙΔΗΣ
Διασύνδεση εκπαίδευσης με αγορά εργασίας
"Θα έπρεπε να είχαμε σκεφθεί ένταξη σπουδών φυσικού αερίου αφούτο 2015
και μετά θα έχουμε ανάγκες με εκπαιδευόμενους σε θέματα φυσικού αερίου"

Τις εισηγήσεις του για το θέμα της ανεργίας, αλλά και ευρύτερα της αγοράς εργασίας, είχε καταθέσει και ο νομπελίστας καθηγητής Χριστόφορος Πισσαρίδης. Ειδικότερα, ο καθηγητής είχε προτείνει τη διασύνδεση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την εργασία, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπιστεί η ανεργία που μαστίζει τους νέους επιστήμονες.
Χαρακτηρίζοντας την ανεργία ως το μεγαλύτερο πρόβλημα της οικονομικής κρίσης, ο κ. Πισσαρίδης υπέδειξε όπως υπάρξει συνεργασία μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και συνεργασία μεταξύ Υπουργείου Εργασίας και Βουλής με τα Πανεπιστήμια της Κύπρου. Σύμφωνα με τον κύπριο νομπελίστα, η συνεργασία μπορεί να επιτευχθεί σε δύο επίπεδα, με την εργοδότηση των πτυχιούχων και με την έρευνα, προσθέτοντας ότι η πιο κατάλληλη λύση θα ήταν η συνεργασία των βιομηχανικών και πανεπιστημιακών αρχών.
Ο Χριστόφορος Πισσαρίδης, έφερε ως παράδειγμα το θέμα του εντοπισμού φυσικού αερίου, τονίζοντας ότι θα έπρεπε να μελετηθεί το ενδεχόμενο δημιουργίας τμήματος Γεωλογίας στα κυπριακά πανεπιστήμια. «Θα έπρεπε», είπε «να είχαμε σκεφθεί ένταξη σπουδών φυσικού αερίου αφού το 2015 και μετά θα έχουμε ανάγκες με εκπαιδευόμενους σε θέματα φυσικού αερίου».

Σημείωσε, εξάλλου ότι αυτό μπορεί να γίνει μέσω του ΚΕΒΕ και της ΟΕΒ, προσθέτοντας ότι τα πανεπιστήμια θα πρέπει να είναι διατεθειμένα να εντάξουν τέτοιες σπουδές στους κλάδους που προσφέρουν. Μέσω της έρευνας το κράτος θα μπορεί να γνωρίζει τις ανάγκες που θα προκύψουν λόγο του φυσικού αερίου και τι ειδικότητες θα απαιτηθούν.
«Τα πανεπιστήμια», τόνισε «μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της ανεργίας με την κατάλληλη μόρφωση των φοιτητών και ο βιομηχανικός κόσμος να πληροφορείται για τους κλάδους αλλά και για τις θέσεις εργασίας».

Οι κλάδοι εργασίας, σημείωσε, είναι οι υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις, καθώς και οι κλάδοι της υγείας και της παιδείας. Στην Κύπρο, επισήμανε οι υπηρεσίες προς τις επιχειρήσεις είναι ο μεγαλύτερος κλάδος, ο οποίος μάλιστα δέχεται και περισσότερο ανταγωνισμό από τη Μάλτα η οποία αντέγραψε και ξεπέρασε τη χώρα μας.

Ο κ. Πισσαρίδης κάλεσε τη Βουλή να συμβάλει ώστε να επιταχυνθούν οι διαδικασίες εγγραφής των ξένων εταιρειών στην Κύπρο. Αναφέρθηκε στο παράδειγμα της Μάλτας όπου για να εγγραφεί μία εταιρεία χρειάζονται δύο βδομάδες, ενώ στην Κύπρο ένας χρόνος. «Η Βουλή θα πρέπει να βάλει όρια στην εξέταση των αιτήσεων, να καταργηθούν κάποιες υπηρεσίες και να ενισχυθεί το one stop shop». Ο κ. Πισσαρίδης επικαλούμενος ιστορικά δεδομένα, ανέφερε ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο χρόνια για να αντιμετωπιστεί η ανεργία στην Κύπρο, υπογραμμίζοντας ότι τα προγράμματα του υπουργείου Εργασίας είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Σημείωσε, ότι υπάρχει θέληση από πλευράς της κυβέρνηση για προώθηση της ανάπτυξης, ενώ την ερχόμενη βδομάδα θα συναντηθεί με την υπουργό Εργασίας.