25η ΜΑΡΤΙΟΥ

Τον πανηγυρικό της ημέρας εκφώνησε ο συνάδελφος  και Διευθυντής ΕΠΑΣ Καλαμακίου κ. Μαρίνος Βλαχόγιαννης. Στη μουσική, όπως πάντα, ο Θάνος Μανουσόπουλος, ενώ το πρόγραμμα είχε και μια έκπληξη με την Ευαγγελία Διαμαντή-Βοσινάκη να συνοδεύει, με επίκαιρα τραγούδια, στο πιάνο.  

Ακολουθεί η ομιλία του συναδέλφου:

"Η 25^η Μαρτίου θεωρείται για κάθε Ελληνα ως μια από τις σημαντικότερες ημέρες του έτους διότι, όπως συνηθίζουμε να λέμε, αποτελεί διπλή γιορτή. Θρησκευτική, καθώς γιορτάζουμε τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, και εθνική, τιμώντας την ηρωική εξέγερση του λαού μας ενάντια στον Τούρκο δυνάστη, ύστερα από 400 χρόνια καταπίεσης και σκοταδισμού.

Η επέτειος αυτή καθιερώθηκε αργότερα, το 1838 από το βασιλιά Όθωνα, προκειμένου να σφυρηλατηθεί ισχυρή εθνική ταυτότητα, βασιζόμενη και στο στοιχείο της θρησκείας. Ήταν άλλωστε από την αρχή και επιθυμία του Αλ. Υψηλάντη και της φιλικής εταιρείας να συνδεθεί η έναρξη της επανάστασης με μια μεγάλη εκκλησιαστική εορτή για να τονωθεί το φρόνημα των υπόδουλων Ελλήνων.

Η επανάσταση του 1821 δεν ήταν η πρώτη που επιχείρησαν οι Έλληνες για να απελευθερωθούν από τον τουρκικό ζυγό. Πολλές άλλες είχαν προηγηθεί, όμως η τελευταία αυτή πέτυχε, γιατί ήταν η πιο καθολική και η πιο οργανωμένη. Κατ αρχήν οι ιδέες του ευρωπαικού διαφωτισμού που είχαν πλέον περάσει στην Ελλάδα, έφεραν ως αποτέλεσμα την ενδυνάμωση της αγωνιστικής διάθεσης και της αισιοδοξίας του λαού. Η έννοια του έθνους και των δικαιωμάτων, όπως τις καθόρισε η γαλλική επανάσταση, διεύρυνε την έννοια «γένος» που χρησιμοποιούσε ο ελληνισμός και η προσωνυμία «Ρωμιός» αντικαταστάθηκε από το «Έλληνας» που παρέπεμπε σε παλαιότερους νικηφόρους αγώνες. Εξ άλλου οι κάθε φορά διαψευδόμενες ελπίδες ότι κάποια μεγάλη δύναμη θα βοηθήσει στην απελευθέρωση, είχαν πείσει το λαό ότι πρέπει να στηριχθεί αποκλειστικά στις δικές του δυνάμεις. Η μεθοδική προετοιμασία, η πίστη των λίγων φωτισμένων διανοούμενων και των κλεφτών και αρματολών, έφερε το ποθούμενο.

Η ελληνική επανάσταση άρχισε στα τέλη Φεβρουαρίου του 1821 στο Ιάσιο της Μολδαβίας με τον Αλ.Υψηλάντη. Το σχέδιο των φιλικών ήταν να ξεκινήσει η επανάσταση ταυτόχρονα από τη Μολδοβλαχία μέχρι την Πελοπόννησο και από τη Σερβία μέχρι την Κωνσταντινούπολη. Το σύνθημα ΛΕΥΤΕΡΙΑ Η ΘΑΝΑΤΟΣ ακούστηκε σε όλες τις υπόδουλες περιοχές. Σημαντικότατη ήταν η συμβολή της Φιλικής Εταιρείας η οποί οργάνωσε το λαό, πρόβαλε αρχηγούς, καθόρισε το χρόνο και κυρίως διέδωσε την επανάσταση σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Όμως η ελληνοσερβική συμμαχία ματαιώθηκε και ο ξεσηκωμός έσβησε γρήγορα μέσα σε 2μήνες, τόσο στη Μολδαβία, όσο και στις άλλες περιοχές που πνίγηκαν στο αίμα. Στην Πελοπόννησο άναψε για τα καλά η φωτιά και .κρατήθηκε ζωντανή. Στο δεκαήμερο μεταξύ 14- 25 Μαρτίου δόθηκε το έναυσμα σε διαφορετικά σημεία του Μοριά. Στην Κορινθία, στα Καλάβρυτα, στην Πάτρα, στη Μάνη έγιναν τα πρώτα επαναστατικά χτυπήματα. Στις 23Μαρτίου οι οπλαρχηγοί Κολοκοτρώνης, Παπαφλέσσας, Πετρόμπεης, Νικηταράς με τα παλληκάρια τους μπήκαν στην Καλαμάτα και το γεγονός αυτό αποτελεί την πρώτη πολεμική επιτυχία της επανάστασης. Στην Καλαμάτα συστάθηκε η Μεσσηνιακή Γερουσία και ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης τοποθετήθηκε επικεφαλής της. Πρώτη πράξη της νέας εξουσίας ήταν να στείλει έγγραφο προς «τας ευρωπαικάς αυλάς» και στα χριστιανικά έθνη ζητώντας τη βοήθειά τους και αυτό το έγγραφο είναι η πρώτη πράξη διεθνούς δικαίου της επανάστασης.

Ακολούθησαν αξιοσημείωτες νίκες των μαχόμενων Ελλήνων στη στεριά και στη θάλασσα. Αναδείχθηκαν σπουδαίοι αρχηγοί, όπως ο Κολοκοτρώνης, ο Καραισκάκης, ο Μιαούλης, ο Κανάρης και πολλοί άλλοι πολεμώντας τους Τούρκους που ήταν απασχολημένοι με την εξέγερση του Αλή Πασά στην Ήπειρο. Τον Ιανουάριο του 1822 η πρώτη εθνική συνέλευση στην Επίδαυρο ανακήρυξε την ανεξαρτησία της Ελλάδας.

Οι Έλληνες όμως δεν κατόρθωσαν να οργανώσουν πολιτική εξουσία ικανή να διευθύνει τον αγώνα. Οι δυο επικρατέστεροι πολιτικοί αρχηγοί, ο Υψηλάντης και ο Μαυροκορδάτος δεν κατάφεραν να κερδίσουν την εύνοια ενός μεγάλου μέρους του λαού. Γρήγορα άρχισαν οι διχασμοί, οι κομματισμοί, οι διώξεις, οι φυλακίσεις, η φιλαρχία. Άφησαν τον Τούρκο και σήκωσαν το καριοφίλι οι αδερφοί στους αδερφούς τους.

Από διπλωματική άποψη, ο ελληνικός αγώνας άρχισε μέσα σε κλίμα πολύ ακατάλληλο. Μετά την ήττα του Ναπολέοντα, είχαν επικρατήσει οι απολυταρχικές δυνάμεις που επεδίωκαν να καταπνίξουν κάθε επαναστατικό κίνημα που θα μπορούσε να υποσκάψει τις αυτοκρατορίες. Η πρώτη μεγάλη μεταστροφή ήρθε το 1823 με το Γεώργιο Κάννινγκ, υπουργό εξωτερικών της Αγγλίας και μετέπειτα πρωθυπουργό. Με τον καιρό η Ευρώπη συγκινημένη από τις θυσίες, συνειδητοποίησε ότι ο αγώνας του ελληνικού λαού που υπεράσπιζε τη θρησκεία του και την ελευθερία ήταν απόλυτα δίκαιος και έτσι δημιουργήθηκε ένα ισχυρό φιλελληνικό ρεύμα. Τελικά οι μεγάλες δυνάμεις της εποχής, η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία αποφάσισαν, υπερασπιζόμενες βέβαια δικά τους συμφέροντα, να λύσουν το πρόβλημα, ζητώντας από τους δυο αντιπάλους να κάνουν ανακωχή. Με τη συνθήκη του Λονδίνου, το 1832 έληξε ουσιαστικά ο πόλεμος και το ελληνικό κράτος έγινε ανεξάρτητο. Βέβαια ήταν εδαφικά πολύ περιορισμένο, οικονομικά και στρατιωτικά ανίσχυρο και είχε να αντιμετωπίσει πολλά εσωτερικά και εξωτερικά προβλήματα. Χρειάστηκαν να περάσουν πολλά χρόνια για να ορθοποδήσει.

Ωστόσο αυτό δε μειώνει τη σημασία της νίκης που πέτυχε ο λαός μας. Η ελληνική επανάσταση του 21 άσκησε επίδραση σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Αποτέλεσε την απαρχή για τη βαθμιαία ολοκλήρωση των ελληνικών πόθων, παραγκώνισε τις αυταρχικές πολιτικές του Μέτερνιχ και εμφύσησε αέρα ελευθερίας, αποτέλεσε το έναυσμα της εξέγερσης και τελικά της ίδρυσης των άλλων βαλκανικών κρατών και έτσι συνετέλεσε στη διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Ύστερα από όλα αυτά λοιπόν, κατανοούμε την εξαιρετική σημασία που έχει για τον καθένα από μας ως Έλληνα η σημερινή επέτειος. Να στηρίζουμε τη ζωή και το μέλλον μας στις αξίες της πατρίδας, της παράδοσης και της ελευθερίας. Οι επετειακοί εορτασμοί, οι ομιλίες, οι παρελάσεις τη σημερινή και αυριανή ημέρα έχουν θεσμοθετηθεί για να συσπειρώνουν τους Έλληνες και να διατηρούν το εθνικό φρόνημα υψηλό. Είναι ο ελάχιστος φόρος τιμής και ευγνωμοσύνης προς τους αγωνιστές και τους ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους για να είμαστε εμείς ελεύθεροι. Δεν πρέπει όμως να στεκόμαστε σε πανηγυρικούς, ούτε σε σοβινισμούς. Να προασπίζουμε τα ιδανικά της ελευθερίας, της ανεξαρτησίας και της δημοκρατίας. Να είμαστε ενωμένοι, να εργαζόμαστε δημιουργικά και όλοι να εκτελούμε το καθήκον μας, σε όποια θέση κι αν υπηρετούμε. Αν ο καθένας χωριστά κάνει το χρέος του, ετούτος ο τόπος θα σηκωθεί λίγο ψηλότερα.

Ως επίλογο θα σας διαβάσω μικρό απόσπασμα από κείμενο του στρατηγού Γιάννη Μακρυγιάννη. Αξίζει να σταθούμε ιδιαίτερα στο δυνατό και διαχρονικό μήνυμα που μεταφέρει σε όλους εμάς τους Νεοέλληνες.

«Τούτη την πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί, και σοφοί και αμαθείς,και πλούσιοι και φτωχοί, και πολιτικοί και στρατιωτικοί, και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Όσοι αγωνιστήκαμεν ,αναλόγως ο καθείς, έχομεν να ζήσωμεν εδώ. Το λοιπόν δουλέψαμεν όλοι μαζί να τη φυλάμεν κι όλοι μαζί και να μη λέγει ούτε ο δυνατός «εγώ», ούτε ο αδύνατος. Ξέρετε πότε να λέγει ο καθείς «εγώ?» Όταν αγωνιστεί μόνος του και φκιάσει ή χαλάσει να λέγει «εγώ». Όταν όμως αγωνίζονται πολλοί και φκιάνουν, τότε να λέγομεν «εμείς». Είμαστε εις το ΕΜΕΙΣ και όχι εις το ΕΓΩ. Και εις το εξής να μάθομεν γνώση, αν θέλομεν να φκιάσομεν χωριό, να ζήσομεν όλοι μαζί».

ΑΛΙΜΟΣ 24 ΜΑΡΤΙΟΥ 2017 ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΑΕΔ

Μαρίνος Βλαχόγιαννης