Στερεύουν τα αποθέματα

Της Χριστίνας Κοψίνη Πολλοί αναρωτιούνται πώς εξηγείται να έχουν βγει στην ανεργία περισσότεροι από 1.300.000 άνθρωποι και να μην έχει γίνει ακόμη κοινωνική έκρηξη. «Αρα», διατείνονται, «δεν υπάρχει τόσο μεγάλη ανεργία». Οσοι δηλώνουν άνεργοι, είτε λένε ψέματα είτε είναι νέο εργατικό δυναμικό που τώρα μπαίνει στην αγορά είτε κάποιοι δουλεύουν ανασφάλιστοι ή έχουν εισοδήματα από τις οικογένειές τους. Οι ίδιοι, υποστηρίζουν ότι πολλοί από τους ανέργους εργάζονται κρυφά ανασφάλιστοι κι έχουν οικονομίες από την οικογένειά τους. Αλλά ακόμη κι αν τα πράγματα είναι κάπως έτσι, υπάρχει η βεβαιότητα για την εξάντληση των οικογενειακών ή αποταμιευτικών αποθεμάτων. Οπως αποδεικνύει ο επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, κ. Π. Σούλιος, σε μελέτη η οποία πραγματεύεται τη σχέση οικογένειας-ανέργων στις συνθήκες της οικονομικής κρίσης, «οι δυνατότητες της οικογένειας, η οποία ήταν πάντα το σημαντικότερο οικονομικό στήριγμα των ανέργων, είναι αισθητά μειωμένες και σε αρκετές περιπτώσεις εκμηδενισμένες». Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 37,4% του συνόλου των ανέργων στηρίζεται στο συγγενικό περιβάλλον για να επιβιώσει κατά τη διάρκεια της ανεργίας. Ωστόσο, αυτό το ποσοστό είναι αρκετά πιο κάτω από τις εποχές χαμηλής ανεργίας, όταν σε αντίστοιχη έρευνα είχε διαπιστωθεί ότι η συμβολή του συγγενικού περιβάλλοντος για την επιβίωση των ανέργων ανερχόταν στο 56,1%. Επίσης, η οικονομική βοήθεια των συγγενών δεν συνοδεύεται πλέον από τον ίδιο βαθμό ψυχολογικής υποστήριξης. Αλλωστε, οι γονείς είναι και αυτοί εξίσου ή και περισσότερο κουρασμένοι από το σοκ της εσωτερικής υποτίμησης των συντάξεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 50% των ανδρών και το 40,2% των γυναικών δηλώνουν ότι έχουν μικρή ή και καθόλου ψυχολογική υποστήριξη εν αντιθέσει με τα υψηλά ποσοστά (90%) περιόδων χαμηλής ανεργίας. Ωστόσο, φανταστείτε τι επίπτωση θα έχει, αυτό το «χαμηλό» 37,4% οικογενειακής συμβολής να συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο, λόγω της αυξημένης φορολόγησης των εισοδημάτων ή της νέας μείωσης των συντάξεων και μισθών στα μέλη της οικογένειας που ακόμη εργάζονται. Σε αυτήν την περίπτωση, και με δεδομένο το μικρό ειδικό βάρος που έχει το επίδομα του ΟΑΕΔ (μόνο 12%) και η αποζημίωση (μόνο 9,3%), η απώλεια θα αποδειχθεί πολύ σημαντική. Επομένως, όλα είναι συγκοινωνούντα δοχεία. Το ίδιο ισχύει και για τις «οικονομίες». Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, οι «οικονομίες», η δεύτερη -μετά την οικογένεια- πηγή στήριξης των ανέργων, και μάλιστα σε ποσοστό 24,6%, βρίσκονται σε πορεία απομείωσης. Ομως κι αυτά τα αποθέματα -όσο δεν ανοίγουν μαζικά νέες θέσεις εργασίας- τελειώνουν. Οι άνδρες δηλώνουν σε ποσοστό 28,4% ότι αναλώνουν τις οικονομίες τους, ενώ το ίδιο -αν και λίγο πιο συντηρητικά- κάνουν και οι γυναίκες σε ποσοστό 20,9%.