ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ του Διοικητή του ΟΑΕΔ Ηλία Κικίλια στο Γιώργο Γάτο

http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=13115&subid=2&pubid=26095173


Είναι γνωστό ότι παραλάβατε άδεια ταμεία. Πώς το εξηγείτε το γεγονός αυτό και πώς θα το διαχειριστείτε;
«Ο ουσιαστικός λόγος για τη δραματική οικονομική κατάσταση του ΟΑΕΔ πηγάζει από τις κεντρικές πολιτικές επιλογές των τελευταίων ετών, κυρίως την υλοποίηση προγραμμάτων χωρίς να υπάρχει η απαραίτητη εξασφάλιση πόρων αλλά και η κατασπατάληση των διαθεσίμων σε ψευτο-προγράμματα με αποκλειστικό στόχο τον πολιτικό εκβιασμό και την κομματική ομηρεία χιλιάδων νέων και των οικογενειών τους. Παρέλαβα έναν τεράστιο Οργανισμό ο οποίος πλήρωνε σαν να είχε άπειρα αποθεματικά. Μόνο το 2009 το έλλειμμα χρήσης του ΟΑΕΔ εκτιμάται ότι έφτασε τα 600 εκατ. ευρώ. Αυτό και μόνο εξάντλησε τα όποια αποθεματικά. Εφαρμόσαμε άμεσα κανόνες και σύστημα παρακολούθησης και προγραμματισμού ταμειακών ροών σε καθημερινή βάση και ενημερώνεται τακτικά, και για πρώτη φορά, το Δ.Σ. για την οικονομική θέση του ΟΑΕΔ. Παράλληλα, έχουμε επιδοθεί σε μια εντατική προσπάθεια εντοπισμού και μείωσης της σπατάλης. Ωστόσο, η οριστική αντιμετώπιση του χρηματοδοτικού προβλήματος απαιτεί δομικές παρεμβάσεις, μεταξύ των οποίων προέχει η άμεση καταβολή των εσόδων που του αναλογούν και η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας. Αλλά θα πρέπει, επίσης, να δούμε τον ουσιαστικό συντονισμό και τις μεγάλες δυνατότητες συνέργειας σε κεντρικό και περιφερειακό επίπεδο όλων των οργανισμών που παρέχουν ομοειδείς ή συμπληρωματικές υπηρεσίες στα πεδία της απασχόλησης και της κοινωνικής προστασίας».
Οι άνεργοι ήδη αυξάνονται και, σύμφωνα με την πρόβλεψη του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, θα φτάσουν τους 850.000 έως το τέλος του χρόνου. Μπορεί, και αν ναι, με τι «όπλα», να αντιμετωπίσει ο ΟΑΕΔ αυτή την κατάσταση;
Ως οικονομολόγος είμαι εξαιρετικά επιφυλακτικός με κάθε είδους ποσοτική πρόβλεψη. Όλες οι ενδείξεις, όμως, δείχνουν ότι θα είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά. Επαναλαμβάνοντας το αυτονόητο: Τις θέσεις εργασίας τις δημιουργεί η οικονομία, δηλαδή οι επιχειρήσεις. Στο πλαίσιο αυτό, τον πρώτο λόγο έχουν οι πολιτικές ενίσχυσης της πραγματικής οικονομίας, οι οποίες μπορούν να αποδώσουν μόνο υπό την προϋπόθεση της ανάσχεσης και σταθεροποίησης του πρωτοφανούς δημοσιονομικού εκτροχιασμού και των απαραίτητων δομικών αλλαγών στη θεσμική ρύθμιση της οικονομίας. Με λίγα λόγια, δημοσιονομική σταθεροποίηση, οικονομικοί θεσμοί και αναπτυξιακές πρωτοβουλίες είναι πλευρές του ιδίου τριγώνου. Οι μονομερείς επιλογές αποτελούν απλά ιδεολογήματα για τα οποία η χώρα, όπως αποδεικνύεται σήμερα, πληρώνει τεράστιο κόστος. Με αυτά τα δεδομένα, η υποχρέωση του οργανισμού είναι να παρέχει κίνητρα για την ανάσχεση της μείωσης του όγκου απασχόλησης και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, και για τη μεγαλύτερη δυνατή καθαρή αύξηση της απασχόλησης. Σε αυτά να προστεθεί και η αναγκαιότητα αύξησης της διαφάνειας στην σύζευξη προσφοράς και ζήτησης εργασίας, γιατί υπάρχουν από τη μια μεριά κενές θέσεις εργασίας και από την άλλη άνεργοι, και στο επίπεδο αυτό η απόδοση του Οργανισμού απέχει πολύ από το να είναι ικανοποιητική.
Τα προγράμματα
Ποια προγράμματα σχεδιάζετε να θέσετε, κατά προτεραιότητα, σε εφαρμογή και από πότε;
Σε πρώτη φάση ήδη έχουμε σχεδιάσει τέεσσερα μεγάλα προγράμματα: α) Επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών για 60.000 ανέργους με έναρξη της υλοποίησης αμέσως μετά την αναγκαία νομοθετική ρύθμιση. β) Διαρθρωτικής προσαρμογής για την ανάσχεση των απολύσεων. γ) Κοινωφελούς και κοινωνικής εργασίας. γ) Τοπικών ολοκληρωμένων παρεμβάσεων. Η έναρξη υλοποίησης εξαρτάται από τις συνεννοήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μια σειρά διοικητικών ρυθμίσεων, αλλά καταβάλλεται κάθε προσπάθεια να αρχίσουν εντός του επόμενου τριμήνου. Προσπαθούμε να κάνουμε σε μερικές εβδομάδες ότι έπρεπε να έχει γίνει τα τελευταία τρία χρόνια. Η χρηματοδότηση των προγραμμάτων αυτών έχει σχεδιαστεί να γίνει με κοινοτικούς πόρους αλλά και μέσω της αξιοποίησης του χρέους του ΙΚΑ προς τον ΟΑΕΔ. Θα αξιοποιηθούν, επίσης, διαθέσιμοι πόροι που έχουν μείνει παντελώς αδρανείς τα τελευταία χρόνια, και κινδυνεύουμε να χάσουμε σχεδόν 300 εκατ. κοινοτικούς πόρους. Το μεγάλο μας πρόβλημα σήμερα είναι η πρωτοφανής αναξιοπιστία της χώρας έναντι των κοινοτικών αρχών. Η προηγούμενη πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και του ΟΑΕΔ υποσχέθηκε τα πάντα και δεν τήρησε απολύτως καμία δέσμευση. Σε αυτή τη φάση βρισκόμαστε σε συνεννοήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το πρώτο βήμα είναι να τους πείσουμε με πράξεις ότι η χώρα μας μπορεί να είναι αξιόπιστη και να τηρεί τις δεσμεύσεις της. Εκτιμώ ότι από κοινοτικές πηγές ο ΟΑΕΔ θα μπορέσει να αξιοποιήσει περίπου 400-600 εκατ. ευρώ.
Πώς ακριβώς θα γίνει ο συμψηφισμός των απαιτήσεών σας (6 δισ. ευρώ) από το ΙΚΑ;
«Το χρέος του ΙΚΑ προς τον ΟΑΕΔ εκτιμάται ότι έχει υπερβεί σήμερα τα 6 δισ. ευρώ, από 2 δισ. ευρώ στα τέλη του 2003. Στο πλαίσιο αυτό σκεφτήκαμε να χρησιμοποιήσουμε το χρέος αυτό για να χρηματοδοτήσουμε την απασχόληση μέσω της επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών που στη χώρα μας φτάνουν το 45%-50% του κόστους εργασίας. Οι επιδοτούμενες εισφορές δεν θα καταβάλλονται από τον ΟΑΕΔ στο ΙΚΑ σε 'ρευστό', αλλά θα μειώνεται αντίστοιχα το χρέος του. Δηλαδή, αν επιδοτηθούν εισφορές ύψους π.χ. 1 δισ. ευρώ, το χρέος του ΙΚΑ προς τον ΟΑΕΔ θα μειωθεί κατά 1 δισ. ευρώ. Μέσω αυτής της χρηματοοικονομικής ρύθμισης δεν επιβαρύνονται τα δημόσια οικονομικά, η άμεση ταμειακή επιβάρυνση του ΙΚΑ είναι μηδαμινή (μόνο οι παροχές σε είδος και χρήμα για όσους από τους επιδοτούμενους αρρωστήσουν) και η αύξηση του αναλογιστικού του χρέους ως προς τις αντίστοιχες συντάξεις για τις εισφορές που δεν καταβλήθηκαν σε ρευστό συμψηφίζεται σε όρους παρούσας αξίας με τη μείωση του συνολικού του χρέους.
Αν οι επιχειρήσεις ανταποκριθούν -αυτό είναι το κρίσιμο στοιχείο- μπορούμε να το επαναλαμβάνουμε κάθε χρόνο, δηλ. 250.000 νέες θέσεις εργασίας σε 4 χρόνια, χωρίς να χρησιμοποιηθεί... ρευστό χρήμα.
Υπάρχει πρόβλεψη να εφαρμοστούν με νέους όρους στον ιδιωτικό τομέα προγράμματα απόκτησης εργασιακής εμπειρίας -stage- και από πότε;
Ο τρόπος που η προηγούμενη κυβέρνηση χρησιμοποίησε τα προγράμματα αυτά συμπυκνώνουν όλη την παθογένεια του πολιτικού συστήματος. Οι πρώτες ψιχάλες, βέβαια, έπεσαν επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, αλλά τα τελευταία έξι χρόνια εξελίχθηκαν σε πραγματική καταιγίδα. Στους δικούς μας σχεδιασμούς περιλαμβάνονται ολιστικού τύπου παρεμβάσεις που θα συνδυάζουν την επαγγελματική κατάρτιση, την εργασιακή εμπειρία και την επιδότηση της απασχόλησης, με προτεραιότητα στους κλάδους της πράσινης οικονομίας.
Χρειάζεται ριζική αναθεώρηση στην ασφάλιση εργασίας
Η αύξηση του επιδόματος ανεργίας περιλαμβάνεται στην πολιτική του ΟΑΕΔ φέτος ή θα εξαντληθεί η συνεισφορά των παθητικών μέτρων στην έκδοση του εκπτωτικού κουπονιού για τους άνεργους;
«Καταρχήν δεν έχει οριστικοποιηθεί ακόμη το τελικό σχήμα της εκπτωτικής κάρτας, που αποτελεί μια πρωτοβουλία του υπουργού Εργασίας. Ως προς το επίδομα ανεργίας, είναι μη ικανοποιητικό, όχι μόνο ως προς το ύψος αλλά και ως προς τη διάρκεια καταβολής. Έχουμε δεσμευτεί να φτάσει το 70% του βασικού μισθού σε βάθος τετραετίας. Το σύστημα ασφάλισης από την ανεργία, ωστόσο, είναι ουσιαστικά το ίδιο εδώ και? μισό αιώνα και χρειάζεται ριζική αναθεώρηση.