Πάνω από 300 εκατ. άνθρωποι αναμένεται να χάσουν τη δουλειά τους

Η πανδημία «επαναδιαπραγματεύεται» τα εργασιακά: «Έρχεται επιδείνωση των σχέσεων εργασίας»

Αβεβαιότητα δημιουργείται στον τομέα των εργασιακών, καθώς οι προβλέψεις φαίνονται όλο και πιο δυσοίωνες. Τι εξηγεί στο Sputnik ο δικηγόρος – εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος.

Με τις προβλέψεις της Κομισιόν ότι η Ελλάδα θα έχει τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρωζώνη (9,7%) το 2020 και ότι η ανεργία θα εκτιναχθεί στο 19,9%, μόνο ευοίωνες δεν είναι οι εκτιμήσεις για το εργασιακό μέλλον των πολιτών.

Την ίδια στιγμή ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) προειδοποίησε για τη μεγαλύτερη αύξηση της ανεργίας την τελευταία δεκαετία.

Όλα αυτά αποτελούν μια μικρογραφία της ευρύτερης εικόνας που στοιχειοθετεί σταδιακά η πανδημία της COVID-19 και τα μέτρα αντιμετώπισής της.

Σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας, πάνω από 300 εκατ. άνθρωποι αναμένεται να χάσουν τη δουλειά τους, σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώακόμη 1,6 δισ. άνθρωποι εκτιμάται ότι θα υποστούν μείωση μισθού, ως συνέπεια των μέτρων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού.

«Έρχεται επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων καθώς βρισκόμαστε σε μια περίοδο μετάβασης, που διαφέρει απ' αυτήν της κανονικότητας. Η μεταβατική περίοδος, θα διαρκέσει μέχρι την ανακάλυψη του εμβολίου», επισημαίνει στο Sputnik ο δικηγόρος - εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος.

«Αυτό που αναμένεται να κυριαρχήσει είναι η εκ περιτροπής εργασία, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε άμεση ή έμμεση μείωση μισθού, με τη δυνατότητα διαπραγμάτευσης σε ατομικό επίπεδο μεταξύ εργαζόμενου και εργοδότη». 

Ταυτόχρονα, επισημαίνει την ανάγκη θωράκισης της ψηφιακής εργασίας.

«Αν δεν υπάρξει συγκεκριμένο και θωρακισμένο νομικό πλαίσιο, βλέπω να καταστρατηγούνται τα ωράρια εργασίας. Είναι πολύ πιθανό οι εργοδότες να ζητούν από τους εργαζομένους περισσότερα, πέρα από το ωράριο εργασίας τους».  

Παράλληλα, βλέπει και πλήρη αποδυνάμωση των συλλογικών διαπραγματεύσεων στο επίπεδο του καθορισμού των επιμέρους παραμέτρων. 

«Χρειάζονται συλλογικές ρυθμίσεις, αλλά στην Ελλάδα είναι πλήρως αποδυναμωμένα τα σωματεία και τα συνδικάτα, καθώς και το νομικό πλαίσιο».

Οι ευπαθείς ομάδες

Ο εργατολόγος, στο πλαίσιο αυτό, δεν αποκλείει απολύσεις των ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.

«Το πρώτο πρόβλημα της περιόδου του κορονοϊού, του τελευταίου διμήνου, είναι οι ευπαθείς ομάδες. Δεν υπήρξε κάποιος σχεδιασμός για την προστασία τους και αυτό είναι το βασικότερο που θε έπρεπε να είχε γίνει. Οι ευπαθείς ομάδες θα πολλαπλασιάζονται, αν ξεσπούν κρούσματα του ιού μέσα στην εργασία. Ενδέχεται να κολλάει ο ένας τον άλλο και αυτόματα όλοι να θεωρούμαστε ευπαθείς ομάδες. Οι απολύσεις ατόμων που θεωρούνται ότι ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες θα θεωρούνταν παράνομες», αναφέρει μεταξύ άλλων ο εργατολόγος.

Την ίδια στιγμή, ξεκαθαρίζει ότι η ασθένεια του εργαζομένου λόγω COVID-19, δεν συνιστά νόμιμο λόγο απόλυσης. 

«Ως εκ τούτου η απόλυση αυτή μπορεί να προσβληθεί δικαστικά και ο εργαζόμενος να αξιώσει την επαναπρόσληψή του στην επιχείρηση, καθώς και την καταβολή αποζημίωσης, λόγω της ηθικής βλάβης που τυχόν υπέστη».

Η επιστροφή στην εργασιακή κανονικότητα

Αρκετές είναι οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα που δεν έχουν ξεκινήσει τη μετάβασή τους στην κανονικότητα και την επιστροφή στο γραφείο.

Όταν όμως αυτό γίνει, θα πρέπει να συνοδεύεται από σειρά μέτρων προστασίας, τα οποία θα πρέπει να ληφθούν από τους εργοδότες, με στόχο τη συμμόρφωσή τους με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ.

«Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, ο εργοδότης οφείλει να λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένης και της παροχής των αναγκαίων μέσων (πχ μάσκες, γάντια κλπ)». 

Εάν δεν τηρηθούν τα μέτρα αυτά, προβλέπονται αυστηρές διοικητικές και ποινικές κυρώσεις. 

«Στην ίδια περίπτωση ο εργαζόμενος μπορεί να προβεί σε επίσχεση εργασίας (άρθρο 325 Αστικού Κώδικα). Αυτό σημαίνει ότι ο εργαζόμενος δεν υποχρεούται να προσέρχεται στην εργασία του μέχρι ο εργοδότης να εφαρμόσει τα όσα ορίζονται από τη νομοθεσία. Παράλληλα ο εργοδότης πρέπει να καταβάλει καθ' όλο το διάστημα της απουσίας του τον μισθό του».