Η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα, εκ των συνδιοργανωτών αυτής της πρωτοβουλίας της GUE/NGL, μιλά στο Tvxs.gr:
Πώς προέκυψε η ιδέα αυτού του Forum;
Η ιδέα γεννήθηκε σε μία συζήτηση που είχα με τον ευρωβουλευτή των Ποδέμος, Πάμπλο Ετσενίτσε στην Ισπανία. Εκεί συμφωνήσαμε να προχωρήσουμε μαζί σε δύο πρωτοβουλίες. Η μία ήταν να διερευνήσουμε και να προβάλουμε τα σχήματα κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας στην οποία εργάζονται πάνω από 14 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη. Στη συνέχεια κάλεσα στο Ευρωκοινοβούλιο τρεις πρωτοβουλίες αυτοδιαχείρισης που ήταν τότε σε εξέλιξη στην Ελλάδα για να καταλάβω από πρώτο χέρι πώς σκέφτονται, τι βοήθεια χρειάζονται.
Ετσι ήλθαν στο Ευρωκοινοβούλιο εργαζόμενοι από τη ΒΙΟΜΕ, την Εφημερίδα των Συντακτών και την ERTOpen. Ακούγοντας τις δυσκολίες που συναντούσαν στις προσπάθειές τους, και μαθαίνοντας ότι στη διάρκεια της κρίσης γεννήθηκαν πολλές τέτοιες πρωτοβουλίες στην Ελλάδα, σκέφτηκα ότι πρέπει να ψάξουμε τρόπους να βοηθήσουμε αυτές τις προσπάθειες. Να δούμε τι θεσμικές δυνατότητες δίνει η Ε.Ε., προσφέρει κάποια χρηματοδότηση; Γιατί σε μερικές χώρες είναι πολύ αναπτυγμένη και οικονομικά επιτυχημένη η κοινωνική οικονομία; Έτσι, μαζί με Ισπανούς και άλλους συναδέλφους πήραμε την πρωτοβουλία μιας πρώτης συνάντησης που έγινε την περασμένη άνοιξη, με καλεσμένους από διάφορες χώρες. Στη συνέχεια, πρότεινα στη GUE/NGL, την πολιτική ομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, να υιοθετήσουμε έναν μόνιμο θεσμό, ένα ετήσιο φόρουμ για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία.
Η πρόταση έγινε δεκτή, κι έτσι η δεύτερη συνάντηση των ειδικών που κάναμε τον περασμένο Σεπτέμβριο έγινε για την προετοιμασία του 1ου Φόρουμ, με τη συμμετοχή πια ευρωβουλευτών από πολλές χώρες. Και με τη συμμετοχή τη δική μου και του Στέλιου Κούλογλου από την πλευρά της Ελλάδας. Κι έτσι έχουμε μια εξαιρετική ελληνική συμμετοχή στο πρώτο φόρουμ, με σχεδόν 40 άτομα του χώρου της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας από την Ελλάδα.
Ποιο είναι το πρόγραμμα του Forum και ποιος είναι ο στόχος του;
Παρ’ ότι γίνεται σε μια μόνο μέρα, το Φόρουμ έχει βάλει αρκετά ψηλά τον πήχη. Έχουμε 250 συμμετοχές από όλη την Ευρώπη, ανθρώπους που συμμετέχουν σε εγχειρήματα Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, αλλά και ειδικούς του τομέα. Κι είναι εντυπωσιακό ότι από αυτούς τους 250 ανθρώπους περίπου 80 συμμετέχουν στις 4 συζητήσεις και στα 9 παράλληλα εργαστήρια του Φόρουμ. Θα έλεγα, λοιπόν, ότι ο κύριος στόχος του Φόρουμ είναι να έχουμε ένα όσο γίνεται πιο αντιπροσωπευτικό πανόραμα της Κοινωνικής Οικονομίας στην Ευρώπη.
Οι συζητήσεις που έχουμε οργανώσει ξεκινάνε από τα θεωρητικά και πολιτικά ζητήματα, δηλαδή τι είναι και τι δεν είναι Κοινωνική Οικονομία, τουλάχιστον για την Αριστερά, και φτάνουν σε πολύ πρακτικά πράγματα γα το τι εργαλεία χρηματοδότησης υπάρχουν, πώς πρέπει να είναι οι εργασιακές σχέσεις σε αυτή την εναλλακτική οικονομία, ή για το πώς οι κοινότητες μπορούν να διαχειριστούν συλλογικά, συνεταιριστικά τα κοινά αγαθά. Ο στόχος μας είναι, τελικά, να πούμε ότι, ναι, υπάρχει εναλλακτική λύση στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, σε αυτόν που στηρίζεται στο ατομικό κέρδος και στην απληστία. Κι αυτή η λύση δεν είναι υπόθεση επιστημονικής φαντασίας. Ξεκινάει από το σήμερα, από την αλλαγή της κουλτούρας μας και από την ενίσχυση συνεταιριστικών προσπαθειών. Μόνο που πρέπει να διαμορφώσουμε καθαρά κριτήρια, για να ξεχωρίζει το αληθινά συλλογικό και συνεταιριστικό από το ψεύτικο και την απάτη. Δυστυχώς, είχαμε και τέτοια κρούσματα, και στην Ελλάδα και αλλού.
Τι μπορεί να κάνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να ενισχύσει την ανάπτυξη αυτού του εναλλακτικού τομέα της οικονομίας;
Ελπίζω ότι μπορεί να κάνει αρκετά πράγματα. Αν ως ευρωπαϊκή αριστερά ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα για το πώς εμείς καταλαβαίνουμε την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, θα μπορούμε να παρέμβουμε καλύτερα όταν σχεδιάζονται οι πολυετείς κοινοτικοί προϋπολογισμοί, δηλαδή τα ΕΣΠΑ, ώστε να βλέπουμε τι χρηματοδοτικά εργαλεία δίνονται σε αυτόν τον εναλλακτικό τομέα της οικονομίας. Τους δίνεται πρόσβαση στις δημόσιες συμβάσεις και προμήθειες; Πώς θα ανταγωνιστούν τις εταιρείες κολοσσούς, τις πολυεθνικές; Μήπως πρέπει να διεκδικήσουμε να δίνεται ένα προβάδισμα σε αυτές τις συλλογικές επιχειρήσεις; Τι κάνει η Κομισιόν, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, τι κάνουν οι κυβερνήσεις; Τι κάνουν οι δήμοι και οι περιφέρειες;
Εγώ πιστεύω ότι, τελικά, αν πιστεύουμε ότι η Κοινωνική Οικονομία είναι ένας τομέας που μπορεί να δώσει λύση στην υψηλή ανεργία που υπάρχει σε όλη την Ε.Ε., και στην τεράστια ανεργία που υπάρχει στην Ελλάδα ή στην Ισπανία, τότε πρέπει να επιδιώξουμε ένα είδος ρήτρας υπέρ της Κοινωνικής Οικονομίας σε πολλά χρηματοδοτικά προγράμματα. Ειδάλλως θα παρακολουθούμε απλώς τις πολυεθνικές να ανακοινώνουν προγράμματα χιλιάδων απολύσεων, χωρίς να αντιδρά κανείς. Αυτά είναι θέματα που πρέπει να ανοίξουν στο Ευρωκοινοβούλιο, γι’ αυτό και στο Φόρουμ έχουμε προβλέψει συζητήσεις, πρώτον, ανάμεσα σε δυο αρμόδιους υπουργούς, τη Ράνια Αντωνοπούλου από την Ελλάδα και τον Νίκολας Σμιτ από το Λουξεμβούργο, και δεύτερον ένα debate για τις θέσεις της Κομισιόν και 4 πολιτικών ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου.
Ζούμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της κυριαρχίας των πολυεθνικών; Πιστεύετε ότι οι συνεταιρισμοί, η αυτοδιαχείριση και οι άλλες δομές κοινωνικής οικονομίας να αλλάξουν αυτή την πραγματικότητα;
Μερικές φορές η δημιουργία τέτοιων πρωτοβουλιών δεν γίνεται για να αλλάξει αυτή η πραγματικότητα, αλλά απλά για λόγους επιβίωσης. Θέλω να πω ότι οι ίδιες οι πολυεθνικές, με την αρπακτική και καταστροφική συμπεριφορά τους εις βάρος των ντόπιων πληθυσμών, τους σπρώχνουν στην ανάγκη να ενωθούν, να υπερασπίσουν τη γη τους, τις παραδοσιακές καλλιέργειες, τον τρόπο ζωής τους. Αυτό γίνεται σε μεγάλη έκταση από τους ιθαγενείς πληθυσμούς της Νότιας Αμερικής. Έπειτα, μπορεί οι συνεταιρισμοί και οι άλλες πρωτοβουλίες Κοινωνικής Οικονομίας να μην ανατρέπουν αυτή την πραγματικότητα, στην οποία κυριαρχούν οι πολυεθνικές, αλλά σε μερικές περιπτώσεις έχουν και οικονομική επιτυχία.
Τα στοιχεία λένε ότι ακόμη και τώρα, στην Ευρώπη, το 6,5% των εργαζόμενων απασχολούνται σε επιχειρήσεις Κοινωνικής Οικονομίας. Στο άλλο κομμάτι, αυτό της Αλληλέγγυας Οικονομίας, ξέρουμε τι θαυμάσια δουλειά έχει γίνει στην Ελλάδα και άλλες χώρες για να σιτιστούν άποροι, να στεγαστούν άστεγοι, να βοηθηθούν οι πρόσφυγες, να έχουν περίθαλψη οι ανασφάλιστοι. Κι έχουν γίνει αυτά από εθελοντές, με χιλιάδες εργατοώρες που δεν πληρώνονται, αλλά που στην πραγματικότητα προσθέτουν πλούτο στην οικονομία. Τέλος, υπάρχουν και παραδείγματα που δείχνουν ότι ένας συνεταιρισμός μπορεί να αποκτήσει τεράστια οικονομική δύναμη.
Είναι πασίγνωστο το παράδειγμα του Mondragon της Ισπανίας, με χιλιάδες εργαζόμενους και με επιχειρήσεις σε όλες τις ηπείρους. Βέβαια, η Mondragon έχει καταλήξει να είναι η ίδια πολυεθνική και να εκμεταλλεύεται εργαζόμενους σε άλλες χώρες. Αλλά την αναφέρουμε ως παράδειγμα για να δείξουμε ότι υπάρχουν μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης. Στο κάτω κάτω, ως Αριστερά, οφείλουμε να αποδείξουμε ότι το όραμά μας δεν είναι κάτι ανέφικτο, ότι δηλαδή εκεί που αποτυγχάνουν οι καπιταλιστές μπορούν να πετύχουν οι ίδιοι, οι πραγματικοί παραγωγοί: οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι τεχνίτες, οι επιστήμονες, οι τεχνικοί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου