Διεθνής Οργάνωση Εργασίας: Αποκατάσταση μισθών, στήριξη της απασχόλησης

Του Ανδρέα Πετρόπουλου

Πολιτικές για την ενίσχυση της απασχόλησης, με αποκατάσταση των εργασιακών σχέσεων και των συλλογικών συμβάσεων, προκειμένου η Ελλάδα να βγει από την κρίση, αλλά και να μην αποτελεί την αρνητική εξαίρεση στην παράδοση των εργασιακών δικαιωμάτων στις χώρες της παλιάς Ευρώπης (Ε.Ε.-15) είναι η κεντρική θέση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) στην πρόσφατη έκθεσή της σχετικά με την ελληνική κρίση.

Στον αντίποδα της λιτότητας και της εσωτερικής υποτίμησης, η διεθνής οργάνωση που αναγνωρίζει την κατάφωρη παραβίαση βασικών διεθνών συμβάσεων εργασίας που προκάλεσαν σε αρκετές περιπτώσεις τα Μνημόνια, τονίζει στην έκθεσή της με τίτλο "Παραγωγικές Θέσεις Εργασίας για την Ελλάδα", ότι απαιτούνται μέτρα ανάπτυξης και στήριξης της απασχόλησης, καθώς σε διαφορετική περίπτωση η χώρα θα μπει σε παρατεταμένη κρίση που θα κρατήσει μέχρι το 2034.

Στη μελέτη της η ILO περιγράφει τον ρυθμό της δημιουργίας θέσεων εργασίας στη χώρα ως «αναιμικό» και λέει ότι περισσότερο από το 70% των περίπου 1,3 εκατομμυρίων ανέργων έχει παραμείνει εκτός εργασίας για περισσότερο από ένα χρόνο. Αυτό, αναφέρουν οι συντάκτες της, είναι το αποτέλεσμα της μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας που χάνονται από την αρχή της κρίσης το 2008. Παρατηρεί, επίσης, ότι ο αριθμός των Ελλήνων που διατρέχουν τον κίνδυνο της φτώχειας υπερδιπλασιάστηκε σε πέντε χρόνια. Από λίγο πάνω από 20% το 2008, σε πάνω από 44% το 2013.

Βασικότερη αιτία του ελληνικού προβλήματος, σύμφωνα με τον διευθυντή του τμήματος ερευνών της ILO, Raymond Torres, είναι ότι η στρατηγική της ανάκαμψης έχει βασιστεί τα τελευταία χρόνια σε μεγάλο βαθμό στην παραδοχή ότι η μείωση των μισθών και η δημοσιονομική εξυγίανση θα αποκαταστήσουν την ανταγωνιστικότητα και θα ενισχύσουν την οικονομική ανάπτυξη. Ωστόσο, η έκθεση τονίζει ότι μια σειρά από άλλα ζητήματα -και όχι οι μισθοί- είναι η αιτία του προβλήματος της ανταγωνιστικότητας.

Άλλη στρατηγική για την ανάπτυξη και την απασχόληση

Η ILO καλεί για μια πιο ολοκληρωμένη στρατηγική για την απασχόληση, που θα περιλαμβάνει σειρά μέτρων για τη στήριξη της δημιουργίας θέσεων εργασίας και την αντιμετώπιση των πιο πιεστικών επιπτώσεων της κρίσης.

Τα επείγοντα μέτρα περιλαμβάνουν:

* Εγγύηση εισόδου στην αγορά εργασίας σε όλους τους νέους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη.

* Μέριμνα για επιχειρήσεις «κοινωνικής οικονομίας» που να ανοίγει δρόμο στη δημιουργία θέσεων εργασίας.

* Βελτίωση της πρόσβασης σε πιστώσεις για τις μικρές επιχειρήσεις.

* Αναθεώρηση του ρυθμού και του μείγματος της πολιτικής δημοσιονομικής προσαρμογής, ώστε να μην υπονομεύονται οι προσπάθειες ανάκαμψης.

Ειδικότερα προτείνονται:

1. Διεύρυνση της οικονομικής βάσης με τη διευκόλυνση της επέκτασης των βιώσιμων επιχειρήσεων, την ενίσχυση των δεσμών μεταξύ του τουρισμού και των γεωργικών προϊόντων διατροφής, καθώς και την προώθηση των επενδύσεων που ενισχύουν την απασχόληση.

2. Αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας και της εργασίας της φτώχειας μέσω μιας ευρύτερης φορολογικής βάσης. Τη βελτίωση των κινήτρων για χαμηλόμισθη εργασία, με ταυτόχρονη μετατόπιση της φορολογικής επιβάρυνσης από την εργασία, τις μικρές επιχειρήσεις και την κατανάλωση για κάλυψη βασικών αναγκών σε άλλες βάσεις, όπως η ιδιοκτησία. Στην πρόταση αυτή παίζει σημαντικό ρόλο η απαραίτητη κινητοποίηση των πόρων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.

3. Εξασφάλιση επαρκούς κάλυψης του συστήματος κοινωνικής προστασίας.

4. Ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου, με τον σχεδιασμό προγραμμάτων απόκτησης δεξιοτήτων σε συνεργασία με τις επιχειρήσεις, τους εργαζόμενους και τους φορείς παροχής εκπαίδευσης. Αξιοποίηση της μαθητείας και της απόκτησης εμπειρίας στην εργασία για τους νέους και ενίσχυση των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης και των ενεργητικών προγραμμάτων για την αγορά εργασίας.

5. Οικοδόμηση κοινωνικού διαλόγου μεταξύ της κυβέρνησης, των εργοδοτών και των εργαζομένων και αντιμετώπιση του κατακερματισμού των συλλογικών διαπραγματεύσεων, ώστε να επιτευχθεί μια ισορροπημένη ανάκαμψη.

Παρέμβαση για τα νέα μέτρα ζητεί η ΓΣΕΕ

Χθες η ΓΣΕΕ, εκφράζοντας την έντονη ανησυχία της για τα νέα μέτρα ανατροπής στα εργασιακά, ζήτησε την παρέμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.

Ειδικότερα, σε επιστολή που απευθύνεται στον γενικό διευθυντή του ILO, επισημαίνει πως η τρόικα για ακόμη μια φορά αγνοεί τον κοινωνικό διάλογο και μάλιστα την πρόσφατη απόφαση των κοινωνικών εταίρων στην τριμερή συνάντηση την οποία συντόνισε το ΙLO στη Γενεύη και για την οποία εξέδωσε και κείμενο συμπερασμάτων.

Στόχος, μεταξύ άλλων, των δανειστών, όπως τονίζεται στην επιστολή, είναι η φίμωση της συλλογικής αυτονομίας και η ακύρωση του ρόλου και της παρέμβασης των εκπροσώπων του κόσμου της μισθωτής εργασίας στην Ελλάδα.

Η Συνομοσπονδία επισημαίνει στην επιστολή την πάγια θέση της για την πορεία εξόδου της χώρας από την κρίση, που δεν είναι άλλη από την αλλαγή πολιτικής, με την εφαρμογή ενός νέου μείγματος, που θα στηρίζεται στην ανάπτυξη, στις επενδύσεις σε θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης και στην ισχυρή κοινωνική προστασία, παράλληλα με την επαναφορά του συστήματος εργασιακών σχέσεων που βασίζεται στη συλλογική αυτονομία.