γράφει η Μαρία Καραμεσίνη *
Αισιόδοξος για την προοπτική της οικονομίας δήλωσε ο κ. Σαμαράς την Πέμπτη, μετά την ανακοίνωση από την ΕΛΣΤΑΤ της μείωσης του ποσοστού ανεργίας στο 26,6% το β' τρίμηνο του 2014, έναντι 27,3% ένα χρόνο πριν, και της νεανικής ανεργίας από 59,2% σε 52% κατά το ίδιο διάστημα, ενώ τα έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ απέδωσαν τη μείωση της ανεργίας στις φετινές επιδόσεις του τουρισμού. Πράγματι, τα στοιχεία επιβεβαιώνουν ότι ο τουρισμός ήταν ο βασικός συντελεστής του θετικού ισοζυγίου θέσεων εργασίας (αυξήσεις μείον μειώσεις) που εμφανίστηκε το β' εξάμηνο του 2014, για πρώτη φορά μετά το 2008. Όμως, τα παραπάνω αποτελούν μισές αλήθειες, που συσκοτίζουν τις κύριες αιτίες μείωσης της ανεργίας και αποκρύπτουν την επιδείνωση της ποιοτικής της διάστασης, με την αλματώδη αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας από το 65,1% στο 74,4% του συνόλου των ανέργων μέσα σε ένα χρόνο.
Αξίζει λοιπόν να σημειώσουμε ότι η μείωση της ανεργίας δεν προήλθε κυρίως από την αύξηση της απασχόλησης, αλλά από τη συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού. Συγκεκριμένα, οφείλεται κατά 10% στην αύξηση της απασχόλησης και κατά 90% στη μείωση του εργατικού δυναμικού λόγω μείωσης του πληθυσμού (δημογραφική συρρίκνωση, μετανάστευση) και μείωσης της συμμετοχής του πληθυσμού εργάσιμης ηλικίας στην αγορά εργασίας. Η καθαρή αύξηση της απασχόλησης μεταξύ β' τριμήνου 2013 και β' τριμήνου 2014 ήταν μόλις 4 χιλιάδες θέσεις εργασίας, άρα ο τουρισμός αδυνατεί να παίξει από μόνος του την ατμομηχανή της ανάπτυξης και της απασχόλησης όσο η εσωτερική ζήτηση παραμένει σε καταστολή και οι υπόλοιποι κλάδοι της οικονομίας έχουν απώλειες.
Δεύτερη επισήμανση. Η συνολική αύξηση απασχόλησης μεταξύ β' τριμήνου 2013 και β' τριμήνου 2014 προήλθε μόνο από τις ηλικίες 15-29 ετών, ενώ οι ηλικίες 30-65 εμφάνισαν καθαρές απώλειες θέσεων εργασίας. Αυτό οφείλεται αφενός στη νεανική σύνθεση των προσλήψεων στον τουρισμό όσο και στα εκτεταμένα προγράμματα επιδοτούμενης απασχόλησης και κατάρτισης στον ιδιωτικό τομέα και στους δήμους, τα οποία απευθύνονται κυρίως στους νέους, αφετέρου στη συνεχιζόμενη τάση απαλλαγής των εργοδοτών από το ακριβότερο, μεγαλύτερης ηλικίας εργατικό δυναμικό με κεκτημένα δικαιώματα. Η αύξηση του ποσοστού ανεργίας στις ηλικίες 40-64 ετών από 18,8% στο 19,9% μέσα σε ένα χρόνο, η αύξηση της συμμετοχής τους στη μακροχρόνια ανεργία και η εγκατάλειψή τους από τις πολιτικές απασχόλησης απειλεί με εκτεταμένα φαινόμενα οριστικού αποκλεισμού από την αγορά εργασίας. Η διαφορετική δυναμική της ανεργίας στις δύο κατηγορίες εργατικού δυναμικού αντανακλά τις αναδιαρθρώσεις της αγοράς εργασίας τις οποίες οργανώνουν συστηματικά οι μνημονιακές δυνάμεις.
* Η Μαρία Καραμεσίνη είναι καθηγήτρια Οικονομικών της Εργασίας και της Κοινωνικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου