9η Μαΐου: Μνήμη, Αντίσταση, Διεκδίκηση!

  του Αριστομένη Συγγελάκη

Η 9η Μαΐου είναι η ημέρα της αντιφασιστικής νίκης των λαών, που έσωσε τον πλανήτη από το πιο βάρβαρο καθεστώς που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα. Κι αν, ίσως, δεν είμαστε σε θέση να συλλάβουμε πλήρως τη σημασία αυτού του οροσήμου, ας αναλογιστούμε μόνο ότι κανένα άλλο ολοκληρωτικό και ανελεύθερο καθεστώς δεν ήταν τόσο σκληρό και μεθοδικό στην εκμηδένιση της ανθρώπινης προσωπικότητας και τη μαζική, οργανωμένη, σαδιστική εξόντωση του ανθρώπινου γένους όσο ο χιτλερισμός.

Ο λαός μας αντιστάθηκε με γενναιότητα στον Άξονα. Η, απρόσμενη για πολλούς, νίκη εναντίον της ισχυρής Ιταλίας στο Αλβανικό Μέτωπο, η αυτοθυσία στο Ρούπελ, η λυσσαλέα λαϊκή αντίσταση στη Μάχη της Κρήτης, φιλοτέχνησαν, πριν καν αρχίσει η Κατοχή, το πορτραίτο «των ηρώων που πολεμούν ως Έλληνες», την ώρα που κάποιες, από τις πλέον «προηγμένες» σήμερα χώρες, παραδίδονταν άνευ όρων και χωρίς καν μια τουφεκιά, στον μοτοσυκλετιστή που τους επέδωσε το τελεσίγραφο του Χίτλερ…

Η Ελλάδα έχει το θλιβερό προνόμιο να υποστεί τις πρώτες μαζικές εκτελέσεις στην Ευρώπη: 1 Ιουνίου 1941 στο χωριό Αστέρι Ρεθύμνου, τις δύο επόμενες μέρες στο Κοντομαρί Χανίων, στο Άδελε Ρεθύμνου, στον Κακόπετρο και την Κάνδανο. Μέχρι τις τελευταίες μέρες της Κατοχής οι Γερμανοί και οι συνεργάτες τους έσφαζαν ανηλεώς τον ελληνικό λαό: είναι ενδεικτικό ότι το Ολοκαύτωμα στο Κορωπί έγινε στις 9 Οκτωβρίου 1944, δυο μέρες πριν την αποχώρηση των ναζιστών από την Αθήνα, ενώ ακόμα και την τελευταία στιγμή οι Γερμανοί κατέστρεφαν με μεθοδικότητα όλες τις υποδομές της χώρας! Θαρρείς, σαν να ήθελαν να μας εκδικηθούν ή ακόμα και για να προετοιμάσουν την επιστροφή τους ως οικονομικοί κατακτητές, 70 χρόνια μετά…

Τα 100 και πλέον Ολοκαυτώματα σε όλη τη χώρα, οι δεκάδες χιλιάδες εκτελεσθέντες, η συντριπτική απώλεια ενός εκατομμυρίου ανθρώπων, λόγω της πείνας, των ασθενειών, της υπογεννητικότητας και η βιβλική καταστροφή της χώρας μετέτρεψαν την Ελλάδα σε κρανίου τόπο, ενώ ο, καλά φυτεμένος από τους κατακτητές αλλά, δυστυχώς και από τους συμμάχους μας, σπόρος της διχόνοιας οδηγεί την Ελλάδα στα Δεκεμβριανά και τον εμφύλιο σπαραγμό, που ολοκλήρωσε τη γενοκτονία της Κατοχής. Μέσα από μια μακρά περίοδο αυταρχισμού, διώξεων και πολιτικής αστάθειας η ελληνική «καχεκτική δημοκρατία» καταλύθηκε εντέλει από την Χούντα των συνταγματαρχών και σημαδεύτηκε από την τραγωδία της Κύπρου. Η εξάρτηση από τον ξένο παράγοντα, που παρεμβαίνει ευθέως και χωρίς αναστολή στα πολιτικά μας πράγματα, αποδεικνύεται για άλλη μια φορά καταστροφική.

Η 69η επέτειος της ήττας του ναζισμού βρίσκει τον ελληνικό λαό σε βαρύτατο σοκ από την κρίση και το μνημόνιο, τις συνέπειες της λιτότητας, την απειλή των ναζιστών. Η αναζήτηση διεξόδου τον φέρνει αντιμέτωπο με το πραγματικό δίλημμα της συγκυρίας: θα πειθαρχήσει στα γερμανικής εμπνεύσεως στρατιωτικά παραγγέλματα λιτότητας των Βρυξελλών ή θα παλέψει συλλογικά διεκδικώντας το δικαίωμά του σε μιαν άλλη Ευρώπη, πιο κοινωνική, πιο δημοκρατική, διεκδικώντας παράλληλα μια Ελλάδα, που τον πρώτο λόγο στο σχεδιασμό του παρόντος και του μέλλοντός της  θα έχει ο λαός της;   

Αντιφατική η σημερινή πραγματικότητα, όπως και η ζωή μας: αλήθεια, πόσοι προέβλεπαν ότι η «ισχυρή Ελλάδα» των Ολυμπιακών Αγώνων μέσα σε ελάχιστα χρόνια θα οδηγούνταν ως πρόβατο στη σφαγή του μνημονίου; Κι επίσης, ποιος θα μπορούσε να διανοηθεί ότι η χώρα που σφαγιάσθηκε και καταστράφηκε όσο καμιά από τους Γερμανούς ναζί, θα έφερνε τους Έλληνες ζηλωτές τους στα βουλευτικά έδρανα; Από την άλλη, όμως, πόσοι αλήθεια προέβλεπαν αυτή την εκπληκτική επιστροφή στην επικαιρότητα της μελέτης της ιστορίας; Και πόσοι θα πίστευαν, πριν λίγα χρόνια, ότι οι γερμανικές αποζημιώσεις θα καθίσταντο κεντρικό ζήτημα της πολιτικής ατζέντας, 70 χρόνια μετά την λήξη της Κατοχής;

Ποιος θα περίμενε αυτό το τεράστιο κύμα άρθρων, βιβλίων, εκδηλώσεων, ταινιών με αντικείμενο την Κατοχή και την Αντίσταση, τα Ολοκαυτώματα και τις Αποζημιώσεις; Νέους ανθρώπους σε όλη την Ελλάδα να διαβάζουν με αγάπη τη σύγχρονη ιστορία μας, να συμμετέχουν σε εκδηλώσεις μνήμης και να μπαίνουν δυναμικά στον αγώνα διεκδίκησης; Σαν να λειτούργησε η κρίση ως καταλύτης για να συνειδητοποιήσουμε ότι η υποτέλεια δεν μπορεί να σώσει τη χώρα, ότι δεν κερδίζουμε τίποτα επαιτώντας δανεικά αλλά απαιτώντας τα οφειλόμενα, ότι τίποτα δεν χαρίζεται, όλα κατακτώνται με αγώνα!

Πιάνουμε το νήμα από τις οικογένειες των θυμάτων και τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, που επί δεκαετίες σήκωσαν μόνοι τους τον σταυρό της διεκδίκησης στα πέτρινα χρόνια: τους αείμνηστους Γιάννη Σταμούλη, Απόστολο Σάντα, Πέτρο Ανταίο, Γεώργιο Αλέξανδρο Μαγκάκη, αλλά και τους ακάματους αγωνιστές Μανώλη Γλέζο, Ευάγγελο Μαχαίρα, Στέλιο Ζαμάνο, Βασίλη Μπρακατσούλα, Χρήστο Τζιντζιλώνη. Ενώνουμε τις δυνάμεις μας με τους δημοκράτες από τη Γερμανία σ’ έναν αγώνα εθνικό, διεθνιστικό, οικουμενικό για δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια. Θέτουμε το ζήτημα των γερμανικών οφειλών στις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τις Ευρωεκλογές, αντιστεκόμαστε στη λήθη, διεκδικούμε τα δίκαιά μας. Αγωνιζόμαστε κι αισιοδοξούμε, δεν ησυχάζουμε αν δεν δικαιωθούμε!