Υπόγεια παιχνίδια με τους κοινοτικούς πόρους απασχόλησης

Πώς αλλάζουν οι όροι της διανομής με τα «κουπόνια κατάρτισης» και ποιοι πιέζουν για να πάρουν μερίδιο

Υπόγειος πόλεμος, με οσμές σκανδάλου, παρασκήνιο με εμπλοκές υπηρεσιακών παραγόντων, ιδιοκτητών ΚΕΚ και δικηγορικών γραφείων έχει ξεσπάσει στο υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, με αιχμή τη διαχείριση των κοινοτικών κονδυλίων που κατευθύνονται σε προγράμματα για την κατάρτιση και την προσωρινή απασχόληση ανέργων. Ενας πόλεμος που συχνά περιορίζεται σε δημοσιεύματα, υπονοούμενα και προειδοποιήσεις. Αφορμή, η μεγάλη αλλαγή στον τρόπο ανάθεσης προγραμμάτων και η επέκταση του αποκαλούμενου «κουπονιού κατάρτισης» που μετέβαλε τα δεδομένα.
Πρόκειται για ένα νέο σύστημα το οποίο, παρά τις ατέλειές του, αλλάζει τους όρους του παιχνιδιού στον χώρο της κατανομής των κοινοτικών προγραμμάτων. Ενα σύστημα φθηνότερο για το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, και μάλλον πιο αποτελεσματικό για τους ωφελούμενους, αφού με το παραδοσιακό σύστημα των διαγωνισμών και των αναθέσεων σε ΚΕΚ, από το 2007 μέχρι σήμερα δαπανήθηκαν 355 εκατ. ευρώ για 65.000 ωφελούμενους. Με το νέο σύστημα του voucher δαπανήθηκαν 256 εκατ. ευρώ για 89.000 ωφελούμενους. Ιδιωτικοί φορείς που βρέθηκαν εκτός της νέας διανομής πόρων πιέζουν τώρα για την κατάργησή του ή τον περιορισμό του σε ένα οιονεί πιλοτικό καθεστώς, προκειμένου να συνεχιστεί το πατροπαράδοτο παιχνίδι των αναθέσεων και των προμηθειών που τις ακολουθούσαν. Οι πιέσεις αυτές άρχισαν να γίνονται εντονότερες από τη στιγμή που μπήκε στην πίτα των κοινοτικών κονδυλίων -με διυπουργική απόφαση- ο ευρύτερος ξενοδοχειακός τομέας, μεταβάλλοντας τους κανόνες του παιχνιδιού. H διαφορά με το νέο σύστημα του αποκαλούμενου voucher που παίρνουν στο χέρι οι άνεργοι (εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις και συμπληρώνουν τα απαραίτητα μόρια) είναι ότι αυτοί κι όχι οι εκάστοτε, ελεγχόμενες από την ηγεσία του υπουργείου, επιτροπές, να αποφασίζουν για το ποια ΚΕΚ θα αποκομίσουν το αναλογούν κέρδος από τα προγράμματα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου.
Με αυτόν τον τρόπο μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να διακοπεί ο δεσμός εξάρτησης ανάμεσα στους «ΚΕΚάρχες», τους κομματικούς διαμεσολαβητές και τους πλείστους όσους «ταμίες» πολιτικών παραγόντων παρήλασαν τα τελευταία χρόνια από τα γραφεία του Εργασίας στην οδό Πειραιώς, στη Σταδίου και στην πλατεία Κοραή, όπου βρίσκεται και η έδρα των διαχειριστικών αρχών των προγραμμάτων που τρέχουν στον χώρο της απασχόλησης. Με μία προϋπόθεση: να διορθωθούν εγκαίρως τα προβλήματα που εμφανίζει το πιλοτικό πρόγραμμα του «κουπονιού», να γίνουν αλλαγές που δεν θα περιορίζονται στα πρόσωπα, αλλά κυρίως στις δομές, έτσι ώστε να μην εξαρτώνται τόσο στενά οι δαπάνες του ευρωπαϊκού κοινωνικού ταμείου από τα ΚΕΚ και τις ΜΗΚΥΟ, εγείροντας κατά καιρούς σοβαρές επιφυλάξεις.
Κι ενώ θα περίμενε κανείς ότι μετά το εύλογο διάστημα προσαρμογής η ηγεσία του υπουργείου θα αρχίσει την αναδιοργάνωση των υπηρεσιών και θα επανεξεταστούν όλες οι δομές, διαπιστώνεται ότι είναι σε εξέλιξη μια νέα επιχείρηση αλλαγής φρουράς πάντα σε επίπεδο προσώπων. Στις 19 Ιουνίου, την ίδια ημέρα που ο κ. Κ. Χατζηδάκης, ως αρμόδιος για τα στελέχη των Ειδικών Υπηρεσιών ΕΣΠΑ, ζητεί από τους γενικούς γραμματείς των υπουργείων να συνεργαστούν με τα στελέχη της ΜΟΔ σε κάθε υπουργείο για να προχωρήσει ο «σχεδιασμός περιγραμμάτων εργασίας» και να επιτευχθεί ο «μεγαλύτερος δυνατός βαθμός ομοιoμορφίας με βάση την τυποποίηση των ειδικών υπηρεσιών του συστήματος διαχείρισης και ελέγχου του ΕΣΠΑ», με εντολή της γενικής γραμματέως του υπουργείου, Αν. Στρατινάκη, «ξηλώνονται» στελέχη των διαχειριστικών που είχαν αποσπαστεί από άλλους τομείς της δημόσιας διοίκησης και των ταμείων. Απλή συγκυρία; Κεκτημένη ταχύτητα; Ή μήπως αυξήθηκαν οι αναμονές νέων προσώπων στον προθάλαμο του υπουργικού Γραφείου;
Αναθέσεις για φίλους και γνωστούς Η μάχη ιδιωτών για ένα κομμάτι της πίτας από τα κονδύλια του υπουργείου Εργασίας δεν αφορά μόνο τα προγράμματα. Στο παρελθόν, οι ηγεσίες επιβράβευαν φίλους και γνωστούς, φορείς και εταίρους, με αναθέσεις μελετών, πολλές από τις οποίες δεν διαβάζονταν παρά μόνο από τους συντάκτες τους. Ενα μεγάλο τμήμα αυτού του έργου χρηματοδοτούνταν από τα κονδύλια της τεχνικής βοήθειας για το ΕΣΠΑ. Το ύψος της τεχνικής βοήθειας που διαχειρίζονται οι υπηρεσίες του Εργασίας στο τρέχον ΕΣΠΑ είναι ύψους 47 εκατ. ευρώ. Εχει απορροφηθεί το 68,3% των κονδυλίων, αλλά με δεδομένη την υπερδέσμευση που έχει γίνει για το 124% του συνολικού ποσού, η σημερινή ηγεσία του υπουργείου έχει μεγάλα περιθώρια αναθέσεων... Ας ελπίσουμε όχι με τον ίδιο παλιό τρόπο.
 Της Χριστινας Κοψινη