Είναι άντρας, σε παραγωγική ηλικία, με μεσαία, ανώτερη ή ανώτατη μόρφωση. Νιώθει φόβο, ανασφάλεια, απαισιοδοξία, ταυτόχρονα όμως κάνει όνειρα για το μέλλον και πιστεύει ότι η κατάστασή του μπορεί να αλλάξει.
Επιρρίπτει ευθύνες στους πολιτικούς για την κρίση και θεωρεί καταλληλότερο πρωθυπουργό τον κανένα. Θα μπορούσε να είναι ο άνεργος ή ο χαμηλόμισθος της διπλανής πόρτας, με τη διαφορά ότι δεν έχει πόρτα, ούτε καν κεραμίδι πάνω από το κεφάλι του.
Αυτό που του λείπει περισσότερο, μετά τη στέγαση, είναι η ιατρική περίθαλψη, η εργασία, η φροντίδα υγιεινής. Σε αντίθεση με όσα πιστεύουμε, δεν δυσκολεύεται τόσο να ντυθεί ή να φάει, αλλά να βρει ένα χώρο να πλυθεί. Είναι ο μέσος «νεο-άστεγος», σύμφωνα με έρευνα που παρουσίασε η ΜΚΟ «Κλίμακα» σε ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ.
Δεν υπάρχουν αξιόπιστες καταμετρήσεις για το πόσοι είναι σήμερα οι άστεγοι, παρά μόνο εκτιμήσεις που ανεβάζουν τον αριθμό σε 20.000, από τους οποίους οι μισοί ζουν στην Αθήνα. Δυνητικά άστεγοι όμως είναι πολύ περισσότεροι, καθώς ήδη 3,4 εκατομμύρια Ελληνες ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και αυτό περιλαμβάνει και την επισφαλή ή ακατάλληλη κατοικία.
Τα ευρήματα της έρευνας, που διεξήχθη από τον Σεπτέμβριο του 2011 έως τον Φεβρουάριο του 2012, με συνεντεύξεις από 214 αστέγους, στην πλειονότητά τους Ελληνες (89,7%), διαφέρουν ποιοτικά από παλαιότερες έρευνες.
«Κατ” αρχάς η εκπαίδευση των νεο-αστέγων παρουσιάζει πολύ διαφορετικά δεδομένα. Ενας στους πέντε έχει ανώτερο ή ανώτατο μορφωτικό επίπεδο και συνολικά πάνω από 40% έχουν καλό μορφωτικό επίπεδο.
Στην έρευνα του 2006 μόλις 10% είχε ανώτερη ή ανώτατη εκπαίδευση», μας είπε η Ολγα Θεοδωρικάκου, μια από τις ερευνήτριες που συμμετείχαν στην καταγραφή. Οσον αφορά το πρότερο επάγγελμά τους, «είναι σαφές ότι οι νεο-άστεγοι κατά κύριο λόγο προέρχονται από τομείς που έχουν πληγεί περισσότερο από την κρίση».
Τα πρωτεία κατέχουν τα τεχνικά επαγγέλματα και ο κατασκευαστικός κλάδος, με ποσοστό 25%, και ακολουθούν οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες, τα τουριστικά επαγγέλματα και οι ναυτικοί.
Το 64,8% είναι άστεγοι για λιγότερο από δύο χρόνια, χρονικό διάστημα που ταυτίζεται με την έναρξη της κρίσης, και ένα ανάλογο ποσοστό (63,8%) δεν έχει κοιμηθεί ούτε ένα βράδυ κάτω από στέγη για ένα χρόνο. Ενας στους δέκα κοιμάται σε αυτοκίνητο, το 14,3% έχει καταφύγει έστω και μια νύχτα σε κάποιο νοσοκομείο, ενώ το 30% έχει περάσει τουλάχιστον μια νύχτα στη φυλακή.
Η σωματική κακοποίηση και η ληστεία είναι τα πλέον συνηθισμένα προβλήματα για τους αστέγους, ενώ το 21,5% των γυναικών έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά. Το ιστορικό κέντρο της Αθήνας και πρόσφατα ο Πειραιάς είναι οι χώροι με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση αστέγων, «χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν άστεγοι ακόμα και στα βόρεια προάστια αλλά και στα νότια προάστια – ειδικά το καλοκαίρι».
Πάνω από τους μισούς ζουν με 0 έως 20 ευρώ τον μήνα, από βοηθήματα, ελεημοσύνες της Εκκλησίας και σχεδόν καθόλου από περιστασιακές εργασίες, σε αντίθεση με παλαιότερα. Μια άλλη διαφοροποίηση σε σχέση με το 2006 είναι ότι οι οικογένειες των αστέγων σε ποσοστό 67,5% είναι εχθρικές ή αδιάφορες, ενώ παλαιότερα ήταν πιο υποστηρικτικές.
Πρόληψη, επανένταξη και όχι «ανακούφιση»
Ενα από τα σημαντικότερα ευρήματα της έρευνας είναι στο ερώτημα τι πρέπει να γίνει για να μη βρίσκονται οι άνθρωποι εκτός στέγης. Οι 7 στους 10 απάντησαν ότι πρέπει να υπάρξει κρατική πρόληψη.
«Μια συνολική αντιμετώπιση που προτείνουμε και έχει επιχειρηθεί στην Ευρώπη θα ήταν η πολιτική κοινωνικής στέγασης, έξω και μακριά από τακτικές φιλανθρωπικού τύπου, που όχι απλά δεν βοηθούν αλλά κατασπαταλούν πόρους και αποτυγχάνουν όπου εφαρμόζονται», δήλωσε εκ μέρους της «Κλίμακας» η Αντα Καραμάνου. Την τραγική έλλειψη ξενώνων και ιατρικής περίθαλψης τόνισαν οι ομιλήτριες, επισημαίνοντας ότι βαριά ασθενείς και ψυχικά πάσχοντες βρίσκονται στον δρόμο, ως αποτέλεσμα της οξύτατης κρίσης του συστήματος δημόσιας υγείας.
Τον Ομιλο Φουρλή και το ΙΚΕΑ ευχαρίστησε δημόσια η «Κλίμακα» για τη στήριξή τους στο Κέντρο Αστέγων με εθελοντική εργασία, δωρεάν επίπλωση και διακόσμηση. «Προτεραιότητά μας είναι ο άνθρωπος» δήλωσε η εκπρόσωπος του ομίλου κ. Λ. Φουρλή, πλέκοντας το εγκώμιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης.
Ωστόσο, η παρέμβαση αυτή προκάλεσε εντύπωση, καθώς η ΙΚΕΑ τον τελευταίο μήνα βρίσκεται καθημερινά στην επικαιρότητα, εξαιτίας των περικοπών στους μισθούς των εργαζομένων αλλά και των καταγγελιών για απολύσεις, τη στιγμή μάλιστα που τα οικονομικά αποτελέσματα της εταιρείας όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν θετικά.
* Το μηδενικό τεύχος του «Τύπου του Δρόμου» παρουσιάστηκε χτες. Ενα έντυπο που φιλοδοξεί να διανέμεται από αστέγους, προσφέροντάς τους έκφραση αλλά και τρόπους βιοπορισμού.
* Γραμμή ενημέρωσης για την έλλειψη στέγης: 10520
Της Αφροδίτης Τζιαντζή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου