Οταν οι κανόνες του πολέμου αλλάζουν, όποιος εξακολουθεί να
πολεμά με τους παλιούς, εννοείται ότι είναι πολύ πιθανό να βρεθεί στο
στρατόπεδο των ηττημένων! Για να αυξήσει λοιπόν τις πιθανότητές του
κάποιος να βγει νικητής στον αγώνα της εύρεσης εργασίας, απαιτείται μία
σειρά πραγμάτων.
Κατ΄αρχάς απαιτείται να το συνειδητοποιήσει, να το δει καθαρά και να το πάρει απόφαση, ότι πρόκειται για έναν εντελώς νέο πόλεμο, στον οποίον δεν είχε χρειαστεί στο παρελθόν να λάβει μέρος. Επειτα, θα πρέπει να μελετήσει τους νέους κανόνες, να σχεδιάσει τη στρατηγική του και να εφαρμόσει τις κατάλληλες τακτικές, φροντίζοντας να γίνεται ολοένα και καλύτερος.
Συνειδητοποίηση
Εφόσον οι περισσότερες εταιρίες είτε δεν δεν αντικαθιστούν όσους φεύγουν, είτε απολύουν, είτε φεύγουν οι ίδιες (βλ.ΦΑΓΕ, Coca Cola Hellenic), εφόσον ο ανταγωνισμός μεταξύ των υποψηφίων για μία θέση έχει τριπλασιαστεί, τότε ποιές είναι οι πιθανότητες να βρει κάποιος δουλειά με τις παραδοσιακές μεθόδους αναζήτησης εργασίας , δηλαδή μέσω αγγελιών, γνωστών και αποστολής βιογραφικών με το κιλό;
Οταν υπήρχε ανάπτυξη, ανταγωνισμός μεταξύ των εταιριών και μεγάλη κινητικότητα στην αγορά εργασίας, οι εταιρίες επεδίωκαν την αφθονία βιογραφικών μέσω των αγγελιών, ώστε να αυξάνουν τις πιθανότητές τους να πετύχουν καλούς υποψηφίους. Τότε το μέλημα ήταν να είσαι ’ο εργοδότης επιλογής’, να εντοπίσεις πρώτος τα ταλέντα, να κρατήσεις το καλό στέλεχος να μη στο πάρει ο ανταγωνιστής.
Τώρα πια, οι εταιρίες δεν έχουν ανάγκη να κάνουν και πολλά, τουλάχιστον για τις καλές θέσεις. Διότι και μικρότερες ανάγκες έχουν και ‘βολεύονται΄ εκ των ενόντων, αλλά έχουν και πολύ, -ποοοολύ όμως!- μεγαλύτερες δυνατότητες επιλογής, ανάμεσα στην πληθώρα των καλών υποψηφίων, που σφάζονται στα πόδια τους. Τώρα οι μάχες δίνονται στο πεδίο των ‘υποψηφίων επιλογής’.
Και αυτή δεν είναι η μόνη αλλαγή στους κανόνες του πολέμου. Βρισκόμαστε εν μέσω μίας μεγαλύτερης αλλαγής, μίας αλλαγής Εποχής: αλλαγή αξιών, νοοτροπίας, αλλαγή στα δημογραφικά, κοινωνικά, κλιματολογικά δεδομένα. Εν μέσω όλων αυτών των αλλαγών, δρουν και κάποιες μεγάλες δυνάμεις, οι οποίες αντίστοιχα οδηγούν στη ριζική μεταβολή των εργασιακών μοντέλων παγκοσμίως και μάλιστα με πολύ γρήγορους ρυθμούς.
Στις επόμενες 2 δεκαετίες, η δομή των επιχειρήσεων, οι εργασιακές πρακτικές και κουλτούρα θα είναι πιθανόν αγνώριστες σε όλους εμάς, που βιώσαμε το προηγούμενο μοντέλο.
Πιο πρακτικά τώρα, τι σημαίνουν όλα αυτά; Ποιες είναι αυτές οι δυνάμεις; Τι αντίκτυπο έχουν στις δικές μας τις δουλειές;
* Η πρώτη μεγάλη δύναμη είναι η εξάπλωση της παγκοσμιοποίησης και στις αναπτυσσόμενες χώρες (BRIC economies Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα). Αυτές οι χώρες, εκτός από το χαμηλό κόστος παραγωγής, δίνουν πλέον και πολύ μεγάλη σημασία στην προστιθέμενη αξία των υπηρεσιών και των προϊόντων τους. Ετσι, πάρα πολλές θέσεις, αλλά και ολόκληροι τομείς εργασίας μεταφέρονται εκεί, π.χ. call centers στην Ινδία, ή μεταβάλλονται ριζικά σαν απόρροια του ανταγωνισμού ή και σβήνουν εντελώς.
* Η επόμενη δύναμη είναι η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, που οδηγεί στην αυτοματοποίηση ακόμη περισσότερων εργασιών, άρα και στην αντικατάσταση υπαλλήλων, που πριν κατείχαν τις αντίστοιχες θέσεις.
Αυτό οδηγεί στην απαξίωση των θέσεων γενικών καθηκόντων (π.χ. υπάλληλος γραφείου), οι οποίοι θα είναι πλέον αναλώσιμοι. Η εξειδίκευση παίρνει μεγαλύτερη αξία.
Αυτές τις προβλέψεις τις επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της έρευνας για την τάση ευκαιριών απασχόλησης εως το 2020 του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την ανάπτυξη της Επαγγελματικής κατάρτισης (http://www.cedefop.europa.eu/EN/Files/9068_el.pdf) , τα οποία εμφανίζουν ως κύριες τάσεις την πόλωση στις δεξιότητες και την αυξανόμενη αναντιστοιχία μεταξύ προσφοράς & ζήτησης.
Οι ευκαιρίες συγκεντρώνονται στο υψηλότερο και χαμηλότερο επίπεδο δεξιοτήτων. Στο υψηλότερο βρίσκονται οι θέσεις που απαιτούν υψηλό επίπεδο εξειδίκευσης , γνώσεων, εμπειρίας και στο χαμηλότερο βρίσκονται θέσεις που δεν μπορούν ακόμη να αντικατασταθούν από την τεχνολογία ή να γίνουν outsourced, καθώς απαιτείται η φυσική παρουσία, πχ σερβιτόρος, κομμώτρια, ταμίας.
Επηρεάζονται όμως δραστικά, για τους αντίθετους λόγους, οι μεσαίες θέσεις, που απαιτούν μεσαίο επίπεδο ικανοτήτων.
* Η άλλη μεγάλη δύναμη είναι η άνευ προηγουμένη διάχυση της γνώσης και της πληροφορίας μέσω του Internet. Ολοι ανεξαιρέτως πλέον διαθέτουν απεριόριστη πρόσβαση σε όλη την διαθέσιμη γνώση. Πλέον, χάρη σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες εκπαίδευσης, πχ το Khan Academy ή προγράμματα μεγάλων πανεπιστημίων όπως το Stanford και το ΜΙΤ, μπορουν όλοι να αποκτήσουν ισονομία στην εκπαίδευση πχ ένα παιδί σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Ινδίας, μπορεί να αποκτήσει το ίδιο επίπεδο γνώσεων, όπως ένας φοιτητής στη Νέα Υόρκη. Επίσης, μπορούν να βρουν ηλεκτρονικά βιβλία, να κατεβάσουν πληροφορίες, να βρούν δωρεάν σεμινάρια, tutorials, videos κλπ.
Ετσι, αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς οι υποψήφιοι με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα και άριστη γνώση της αγγλικής γλώσσας, από αυτές τις χώρες και δημιουργούν μία παγκόσμια πλέον δεξαμενή ταλέντων και αντίστοιχα υψηλότερο ανταγωνισμό.
* Και τέλος, η άλλη μεγάλη δύναμη είναι τα Social Media. Οι άνθρωποι επικοινωνούν μεταξύ τους, όπως ποτέ πριν στην ιστορία. Η απομόνωση δίνει τη θέση της στη συνεργασία, στην ανταλλαγή ιδεών στη δημιουργία δεσμών εκτίμησης και συντροφικότητας μεταξύ των ανθρώπων της ίδιας ομάδας/αντικειμένου/ενδιαφέροντος, κάτι που δημιουργεί εύφορο έδαφος για δημιουργικότητα και καινοτομία, αλλά και ευκαιρίες για εργασία.
Κατόπιν όλων αυτών λοιπόν, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι ο στατικός τρόπος εργασίας, ο οποίος συνέβαλλε στο να παραμένουν οι εργαζόμενοι με μία εταιρία για πάρα πολλά χρόνια, τείνει να εκλείψει. Η νέα εργασιακή κουλτούρα που γεννιέται στον 21ο αιώνα είναι αυτή της ευελιξίας και τα νέα εργασιακά μοντέλα είναι αντίστοιχα ευέλικτα:
- Online ‘αγοραπωλησία’ δεξιοτήτων –πλατφόρμες όπως elane, odesk,κλπ
- ανεξάρτητη παροχή υπηρεσιών –freelancing-στο αντικείμενo εξειδίκευσης
- ηλεκτρονικό επιχειρείν,
- Network marketing
- Remote/Οn-line work
Αντίστοιχα ευέλικτη θα πρέπει να γίνει και η στάση μας απέναντι στο θέμα της εργασίας και τη νοοτροπία της ασφάλεια της θέσης, της ‘θεσούλας’, με την οποίαν γαλουχήθηκαν πολλές γενιές, θα πρέπει να την αφήσουμε στο παρελθόν, όπου ανήκει.
Μην εφησυχάζετε λοιπόν. Οι αλλαγές είναι βαθιές και απαιτούν συνειδητοποίηση και γρήγορη προσαρμογή. Είναι εφικτό, αλλά απαιτείται να κάνουμε και εμείς αλλαγές, αντίστοιχα σημαντικές.
Της Ιφιγένειας Χριστοδουλίδου, Εργασιακής Ψυχολόγου από capital.gr
defencenet.gr
Κατ΄αρχάς απαιτείται να το συνειδητοποιήσει, να το δει καθαρά και να το πάρει απόφαση, ότι πρόκειται για έναν εντελώς νέο πόλεμο, στον οποίον δεν είχε χρειαστεί στο παρελθόν να λάβει μέρος. Επειτα, θα πρέπει να μελετήσει τους νέους κανόνες, να σχεδιάσει τη στρατηγική του και να εφαρμόσει τις κατάλληλες τακτικές, φροντίζοντας να γίνεται ολοένα και καλύτερος.
Συνειδητοποίηση
Εφόσον οι περισσότερες εταιρίες είτε δεν δεν αντικαθιστούν όσους φεύγουν, είτε απολύουν, είτε φεύγουν οι ίδιες (βλ.ΦΑΓΕ, Coca Cola Hellenic), εφόσον ο ανταγωνισμός μεταξύ των υποψηφίων για μία θέση έχει τριπλασιαστεί, τότε ποιές είναι οι πιθανότητες να βρει κάποιος δουλειά με τις παραδοσιακές μεθόδους αναζήτησης εργασίας , δηλαδή μέσω αγγελιών, γνωστών και αποστολής βιογραφικών με το κιλό;
Οταν υπήρχε ανάπτυξη, ανταγωνισμός μεταξύ των εταιριών και μεγάλη κινητικότητα στην αγορά εργασίας, οι εταιρίες επεδίωκαν την αφθονία βιογραφικών μέσω των αγγελιών, ώστε να αυξάνουν τις πιθανότητές τους να πετύχουν καλούς υποψηφίους. Τότε το μέλημα ήταν να είσαι ’ο εργοδότης επιλογής’, να εντοπίσεις πρώτος τα ταλέντα, να κρατήσεις το καλό στέλεχος να μη στο πάρει ο ανταγωνιστής.
Τώρα πια, οι εταιρίες δεν έχουν ανάγκη να κάνουν και πολλά, τουλάχιστον για τις καλές θέσεις. Διότι και μικρότερες ανάγκες έχουν και ‘βολεύονται΄ εκ των ενόντων, αλλά έχουν και πολύ, -ποοοολύ όμως!- μεγαλύτερες δυνατότητες επιλογής, ανάμεσα στην πληθώρα των καλών υποψηφίων, που σφάζονται στα πόδια τους. Τώρα οι μάχες δίνονται στο πεδίο των ‘υποψηφίων επιλογής’.
Και αυτή δεν είναι η μόνη αλλαγή στους κανόνες του πολέμου. Βρισκόμαστε εν μέσω μίας μεγαλύτερης αλλαγής, μίας αλλαγής Εποχής: αλλαγή αξιών, νοοτροπίας, αλλαγή στα δημογραφικά, κοινωνικά, κλιματολογικά δεδομένα. Εν μέσω όλων αυτών των αλλαγών, δρουν και κάποιες μεγάλες δυνάμεις, οι οποίες αντίστοιχα οδηγούν στη ριζική μεταβολή των εργασιακών μοντέλων παγκοσμίως και μάλιστα με πολύ γρήγορους ρυθμούς.
Στις επόμενες 2 δεκαετίες, η δομή των επιχειρήσεων, οι εργασιακές πρακτικές και κουλτούρα θα είναι πιθανόν αγνώριστες σε όλους εμάς, που βιώσαμε το προηγούμενο μοντέλο.
Πιο πρακτικά τώρα, τι σημαίνουν όλα αυτά; Ποιες είναι αυτές οι δυνάμεις; Τι αντίκτυπο έχουν στις δικές μας τις δουλειές;
* Η πρώτη μεγάλη δύναμη είναι η εξάπλωση της παγκοσμιοποίησης και στις αναπτυσσόμενες χώρες (BRIC economies Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα). Αυτές οι χώρες, εκτός από το χαμηλό κόστος παραγωγής, δίνουν πλέον και πολύ μεγάλη σημασία στην προστιθέμενη αξία των υπηρεσιών και των προϊόντων τους. Ετσι, πάρα πολλές θέσεις, αλλά και ολόκληροι τομείς εργασίας μεταφέρονται εκεί, π.χ. call centers στην Ινδία, ή μεταβάλλονται ριζικά σαν απόρροια του ανταγωνισμού ή και σβήνουν εντελώς.
* Η επόμενη δύναμη είναι η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, που οδηγεί στην αυτοματοποίηση ακόμη περισσότερων εργασιών, άρα και στην αντικατάσταση υπαλλήλων, που πριν κατείχαν τις αντίστοιχες θέσεις.
Αυτό οδηγεί στην απαξίωση των θέσεων γενικών καθηκόντων (π.χ. υπάλληλος γραφείου), οι οποίοι θα είναι πλέον αναλώσιμοι. Η εξειδίκευση παίρνει μεγαλύτερη αξία.
Αυτές τις προβλέψεις τις επιβεβαιώνουν τα στοιχεία της έρευνας για την τάση ευκαιριών απασχόλησης εως το 2020 του Ευρωπαϊκού Κέντρου για την ανάπτυξη της Επαγγελματικής κατάρτισης (http://www.cedefop.europa.eu/EN/Files/9068_el.pdf) , τα οποία εμφανίζουν ως κύριες τάσεις την πόλωση στις δεξιότητες και την αυξανόμενη αναντιστοιχία μεταξύ προσφοράς & ζήτησης.
Οι ευκαιρίες συγκεντρώνονται στο υψηλότερο και χαμηλότερο επίπεδο δεξιοτήτων. Στο υψηλότερο βρίσκονται οι θέσεις που απαιτούν υψηλό επίπεδο εξειδίκευσης , γνώσεων, εμπειρίας και στο χαμηλότερο βρίσκονται θέσεις που δεν μπορούν ακόμη να αντικατασταθούν από την τεχνολογία ή να γίνουν outsourced, καθώς απαιτείται η φυσική παρουσία, πχ σερβιτόρος, κομμώτρια, ταμίας.
Επηρεάζονται όμως δραστικά, για τους αντίθετους λόγους, οι μεσαίες θέσεις, που απαιτούν μεσαίο επίπεδο ικανοτήτων.
* Η άλλη μεγάλη δύναμη είναι η άνευ προηγουμένη διάχυση της γνώσης και της πληροφορίας μέσω του Internet. Ολοι ανεξαιρέτως πλέον διαθέτουν απεριόριστη πρόσβαση σε όλη την διαθέσιμη γνώση. Πλέον, χάρη σε ηλεκτρονικές πλατφόρμες εκπαίδευσης, πχ το Khan Academy ή προγράμματα μεγάλων πανεπιστημίων όπως το Stanford και το ΜΙΤ, μπορουν όλοι να αποκτήσουν ισονομία στην εκπαίδευση πχ ένα παιδί σε ένα απομακρυσμένο χωριό της Ινδίας, μπορεί να αποκτήσει το ίδιο επίπεδο γνώσεων, όπως ένας φοιτητής στη Νέα Υόρκη. Επίσης, μπορούν να βρουν ηλεκτρονικά βιβλία, να κατεβάσουν πληροφορίες, να βρούν δωρεάν σεμινάρια, tutorials, videos κλπ.
Ετσι, αυξάνονται με ραγδαίους ρυθμούς οι υποψήφιοι με υψηλά ακαδημαϊκά προσόντα και άριστη γνώση της αγγλικής γλώσσας, από αυτές τις χώρες και δημιουργούν μία παγκόσμια πλέον δεξαμενή ταλέντων και αντίστοιχα υψηλότερο ανταγωνισμό.
* Και τέλος, η άλλη μεγάλη δύναμη είναι τα Social Media. Οι άνθρωποι επικοινωνούν μεταξύ τους, όπως ποτέ πριν στην ιστορία. Η απομόνωση δίνει τη θέση της στη συνεργασία, στην ανταλλαγή ιδεών στη δημιουργία δεσμών εκτίμησης και συντροφικότητας μεταξύ των ανθρώπων της ίδιας ομάδας/αντικειμένου/ενδιαφέροντος, κάτι που δημιουργεί εύφορο έδαφος για δημιουργικότητα και καινοτομία, αλλά και ευκαιρίες για εργασία.
Κατόπιν όλων αυτών λοιπόν, οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι ο στατικός τρόπος εργασίας, ο οποίος συνέβαλλε στο να παραμένουν οι εργαζόμενοι με μία εταιρία για πάρα πολλά χρόνια, τείνει να εκλείψει. Η νέα εργασιακή κουλτούρα που γεννιέται στον 21ο αιώνα είναι αυτή της ευελιξίας και τα νέα εργασιακά μοντέλα είναι αντίστοιχα ευέλικτα:
- Online ‘αγοραπωλησία’ δεξιοτήτων –πλατφόρμες όπως elane, odesk,κλπ
- ανεξάρτητη παροχή υπηρεσιών –freelancing-στο αντικείμενo εξειδίκευσης
- ηλεκτρονικό επιχειρείν,
- Network marketing
- Remote/Οn-line work
Αντίστοιχα ευέλικτη θα πρέπει να γίνει και η στάση μας απέναντι στο θέμα της εργασίας και τη νοοτροπία της ασφάλεια της θέσης, της ‘θεσούλας’, με την οποίαν γαλουχήθηκαν πολλές γενιές, θα πρέπει να την αφήσουμε στο παρελθόν, όπου ανήκει.
Μην εφησυχάζετε λοιπόν. Οι αλλαγές είναι βαθιές και απαιτούν συνειδητοποίηση και γρήγορη προσαρμογή. Είναι εφικτό, αλλά απαιτείται να κάνουμε και εμείς αλλαγές, αντίστοιχα σημαντικές.
Της Ιφιγένειας Χριστοδουλίδου, Εργασιακής Ψυχολόγου από capital.gr
defencenet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου