Απόψεις για τον ΟΑΕΔ

Με τη μορφή σχολίων κατατέθηκαν στο blog μας, από ανώνυμο-ους συνάδελφο-ους, οι παρακάτω προτάσεις, οι οποίες αφορούν  όλες τις δράσεις του ΟΑΕΔ: Ασφάλιση-Απασχόληση-Εκπαίδευση- Κατάρτιση-Οργανωτικά -ΟΕΚ-ΟΕΕ. Επειδή παρουσιάζουν ενδιαφέρον τις δημοσιεύουμε σε κύριο θέμα του ιστολογίου. Κάθε διάλογος για τέτοια θέματα παρουσιάζει ενδιαφέρον...

1)     Ασφάλιση. 
Αυστηροποίηση των προϋποθέσεων χορήγησης του επιδόματος ανεργίας στους εποχικά εργαζόμενους (ο ΟΑΕΔ έχει καταλήξει να είναι συνεργοδότης τους – το μισό χρόνο τους πληρώνει η επιχείρηση και τον άλλο μισό ο Οργανισμός). Προσεκτική αύξηση ύψους και διάρκειας επιδότησης στην τακτική ανεργία. Ουσιαστική συνεργασία με ΣΕΠΕ-ΙΚΑ για την αντιμετώπιση του φαινομένου της ταυτόχρονης λήψης επιδόματος ανεργίας και (αδήλωτης) εργασίας. Στις τοπικές κοινωνίες αυτά τα φαινόμενα είναι γνωστά και οι υπηρεσιακοί παράγοντες υποχρεούνται να κινούν τις σχετικές διαδικασίες ελέγχου. Στις μεγάλες πόλεις η υποχρεωτική μετατροπή του επιδόματος ανεργίας σε επίδομα απασχόλησης θα έλυνε εν πολλοίς αυτό το πρόβλημα (οι επίδοξοι επιδοτούμενοι άνεργοι και λάθρα εργαζόμενοι δεν θα είχαν χρόνο να τα κάνουν και τα δύο). 

Καμία επέκταση του επιδόματος ανεργίας σε μη-μισθωτούς. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες αναλαμβάνουν εν γνώση τους επιχειρηματικούς κινδύνους μέρος των οποίων είναι και το ενδεχόμενο να μην έχουν τη ζήτηση που προσδοκούν. Αν δεν θέλουν να αναλάβουν το σχετικό ρίσκο μπορούν να γίνουν μισθωτοί. Έλεος πια με το λαϊκισμό: σε καμία χώρα του κόσμου δεν λαμβάνουν επίδομα ανεργίας οι επιχειρηματίες! 

Τέλος, το επίδομα ανεργίας και γενικά οι παροχές της ασφάλισης θα μπορούσαν να χορηγούνται απευθείας από το ΙΚΑ που κάνει και την είσπραξη των εισφορών (με μεταφορά του αντίστοιχου προσωπικού στο ΙΚΑ). Έτσι θα λύνονταν μια και καλή το πρόβλημα με τα χρωστούμενα από το ΙΚΑ. Ο ΟΑΕΔ εξάλλου δεν έχει τον κατάλληλο μηχανισμό για να αναλάβει μόνος του την είσπραξη των σχετικών εισφορών, τον έλεγχο των ανασφάλιστων εργαζομένων, την έκδοση ασφαλιστικής ενημερότητας, τη βεβαίωση και αναγκαστική είσπραξη των οφειλών κτλ και προφανώς δεν συμφέρει να αναπτυχθεί άλλος ένας τέτοιος μηχανισμός παράλληλος στον ήδη υπάρχοντα του ΙΚΑ.

2) Απασχόληση.
Ανταγωνιστική δράση του ΟΑΕΔ παράλληλα με τη λειτουργία ιδιωτικών γραφείων εργασίας – διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού. Καμιά συνταγματική διάταξη δεν επιβάλλει την αποκλειστική παροχή των σχετικών υπηρεσιών από το κράτος. 

Ενεργοποίηση των δράσεων συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού. Πεδίον δόξης λαμπρό για τον Οργανισμό το οποίο μέχρι σήμερα το καλύπτει μερικώς ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός και τα σχετικά ιδιωτικά γραφεία (εδώ βέβαια τίθεται το ερώτημα ποιοι θα αναλάβουν να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν τέτοιες δράσεις: για παράδειγμα, πόσους υπαλλήλους έχει άραγε ο Οργανισμός με πτυχίο ψυχολογίας και μεταπτυχιακή ειδίκευση στη συμβουλευτική και τον επαγγελματικό προσανατολισμό? Αλλά έτσι γίνεται όταν αντί να ξεκινάμε με βάση τον ακριβή προσδιορισμό των μακροπρόθεσμων υπηρεσιακών αναγκών για να τις καλύψουμε εν συνεχεία προσλαμβάνοντας με διαγωνισμό το κατάλληλο προσωπικό, εμείς πρώτα βρίσκουμε το προσωπικό που θέλουμε να διορίσουμε και μετά εφευρίσκουμε θέσεις για το βολέψουμε). 

Πραγματική προσπάθεια για σύζευξη προσφοράς και ζήτησης εργασίας. Για παράδειγμα, η σχετική ηλεκτρονική σελίδα του ΟΑΕΔ είναι ουσιαστικά ανενεργή. Οι ιδιωτικές εταιρίες ήδη καλύπτουν αυτό το κομμάτι πολύ καλύτερα από τον ΟΑΕΔ ο οποίος είναι ουσιαστικά ανύπαρκτος. Σημασία έχει να γίνεται η δουλειά και να καλύπτονται οι κοινωνικές ανάγκες, όχι να εξαντλούν οι συνδικαλιστές τη φαντασία τους για το πώς θα καταφέρουν με νομικίστικα επιχειρήματα να αποκλείσουν τους άλλους από την παροχή κοινωνικά ωφέλιμων υπηρεσιών μόνο και μόνο για να διασφαλίσουν το κρατικό μονοπώλιο. Φτάνει πια με αυτές τις νοοτροπίες! 

2)     3)Εκπαίδευση-κατάρτιση. 
Μεταφορά όλων των αρμοδιοτήτων στο Παιδείας. Δεν έχει καμιά λογική η Τεχνική Εκπαίδευση, τα δημόσια και ιδιωτικά ΙΕΚ και οι οργανισμοί πιστοποίησης επαγγελματικών προσόντων να υπάγονται στο Παιδείας και οι ΕΠΑΣ, τα ΚΕΚ και μερικά ΙΕΚ να ανήκουν στον ΟΑΕΔ. Πόσω μάλλον οι βρεφονηπιακοί σταθμοί (σιγά μην φτιάξουμε και δημοτικά)! Οι προσλήψεις μόνιμου και με σύμβαση προσωπικού θα διενεργούνται αποκλειστικά μέσω ΑΣΕΠ (με γραπτές εξετάσεις και μοριοδότηση) εντασσόμενες στον ενιαίο προγραμματισμό του Παιδείας για το σύνολο της δευτεροβάθμιας και μεταδευτεροβάθμιας τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευσης.

Κατάργηση ανενεργών-ξεπερασμένων ειδικοτήτων και υποχρεωτική μεταφορά του προσωπικού σε άλλους κλάδους. Συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης για να ενταχθεί η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση σε ένα γενικότερο πλαίσιο μακροπρόθεσμης οικονομικής ανάπτυξης.

4) Οργανωτικά.
Αποκέντρωση αρμοδιοτήτων με μεταφορά στις περιφερειακές διευθύνσεις και παράλληλη ενίσχυση της Επιθεώρησης και του συντονιστικού ρόλου της Διοίκησης (η Διοίκηση είναι πάντοτε μοναδική ανεξάρτητα του πού εδρεύει – μπορεί επομένως να αναφερθεί κάποιος σε υδροκεφαλισμό αν θέλει να μιλήσει στα σοβαρά και σε Αθηνοκεντρισμό αν θέλει να πάρει ψήφους στις επερχόμενες εκλογές). Μεταφορά αρμοδιοτήτων από το ΔΣ στις αρμόδιες Γενικές Διευθύνσεις. Κατάργηση των θέσεων αντιπροέδρων. Περιορισμός των μελών του ΔΣ και του αριθμού των συνεδριάσεων (τα περισσότερα θέματα της ημερήσιας διάταξης μπορούν να λυθούν άμεσα και αποτελεσματικά σε επίπεδο Διεύθυνσης και Γενικής Διεύθυνσης – το να μεταφέρονται επομένως τα πάντα στο ΔΣ είναι δείγμα ευθυνοφοβίας από την πλευρά των υπηρεσιακών παραγόντων και κακοπιστίας εκ μέρους της Διοίκησης).

Ό,τι μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά να γίνει έστω και εις βάρος των δυνατοτήτων για ενδελεχέστερο έλεγχο που προσφέρει η αυτοπρόσωπη παρουσία. Δειγματοληπτικοί εκ των υστέρων έλεγχοι θα καλύψουν το κενό. Φυσικά, η πλήρης αξιοποίηση των ΤΠΕ απαιτεί και το αντίστοιχο προσωπικό. Κατά συνέπεια, απαιτείται τόσο η υποχρεωτική πιστοποίηση γνώσης Η/Υ για το σύνολο του προσωπικού όσο και η αναπροσαρμογή των προσόντων ένταξης στον κλάδο της μηχανογράφησης (με επανακατάταξη του ήδη υπηρετούντος προσωπικού). Γενικότερα, χρειάζεται υποχρεωτική εκπαίδευση του προσωπικού σε αντικείμενα άμεσου ενδιαφέροντος (όχι μεταπτυχιακά στην ιστορία της τέχνης…). 

Ψήφιση Προεδρικού Διατάγματος, όπως άλλωστε προβλέπεται στον ΥΚ, για τις μετακινήσεις του προσωπικού βάσει αντικειμενικών κριτηρίων (τόσο ως προς τον προσδιορισμό των κενών θέσεων όσο και ως προς την επιλογή των υπαλλήλων που θα τις καλύψουν). Έτσι, η σχετική εξουσία δεν θα βρίσκεται ούτε στα χέρια του εκάστοτε Διοικητή ούτε στα χέρια των συνδικαλιστών μέσω των υπηρεσιακών συμβουλίων. Επίσης, σε αυτό το ΠΔ θα ρυθμίζεται και ο τρόπος στελέχωσης της Διοίκησης και των Περιφερειακών Διευθύνσεων με συνυπολογισμό των συναφών τυπικών προσόντων, της σχετικής προϋπηρεσίας, του τρόπου διορισμού στον Οργανισμό (με διαγωνισμό ή όχι) και των βαθμών των εκθέσεων αξιολόγησης. 

  5) ΟΕΚ-ΟΕΕ.
Αποσαφήνιση, επιτέλους, του αν και ποιες αρμοδιότητες του ΟΕΚ και ΟΕΕ θα διατηρηθούν. Πλήρης ενσωμάτωση αυτών των αρμοδιοτήτων στον ΟΑΕΔ με αλλαγή του Οργανισμού της Υπηρεσίας. Προσδιορισμός του απαιτούμενου προσωπικού για την άσκηση αυτών των αρμοδιοτήτων και μεταφορά των υπολοίπων σε άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου. 

Ας έχουμε υπόψη μας, πάντως, πως το Μνημόνιο μιλάει για μείωση του μη μισθολογικού κόστους μέσω της κατάργησης των υποχρεωτικών εισφορών υπέρ ΟΕΚ, ΟΕΕ και συνακόλουθα της διακοπής χορήγησης των αντίστοιχων παροχών και της κατάργησης των δύο Οργανισμών. Στο πλαίσιο αυτό η αυτοχρηματοδότηση των ΟΕΚ-ΟΕΕ δεν συνιστά πλεονέκτημα, όπως συνήθως αναφέρεται, αλλά μειονέκτημα. Διότι οι εν λόγω Οργανισμοί δεν καταργήθηκαν για να μειωθούν οι κρατικές δαπάνες αλλά για περιοριστεί το εργασιακό κόστος. Επίσης, πολλοί εργαζόμενοι δεν είναι καθόλου αντίθετοι στην κατάργησή τους διότι ενώ πλήρωναν για δεκαετίες εισφορές ποτέ δεν έλαβαν κάποια παροχή (σε αντίθεση για παράδειγμα με τους ίδιους τους υπαλλήλους των ΟΕΚ, ΟΕΕ, Υπουργείου Εργασίας που συχνά λάμβαναν παροχές όπως εισιτήρια για θέατρα χωρίς να είναι δικαιούχοι). 

Κατά συνέπεια, οι όποιες παροχές διατηρηθούν θα πρέπει να είναι ξεκάθαρα κοινωνικού αναδιανεμητικού χαρακτήρα (ούτως ή άλλως ποτέ οι παροχές δεν χορηγούνταν σε ανταποδοτική βάση) και να χρηματοδοτούνται από τα γενικά φορολογικά έσοδα και όχι από τους άλλους εργαζόμενους οι οποίοι είτε λόγω εισοδήματος και λοιπών περιοριστικών προϋποθέσεων είτε λόγω έλλειψης μέσου ουδέποτε έλαβαν (και ούτε επρόκειτο να λάβουν) κάποια σχετική παροχή.

6) Οικονομικά.
Η προτεινόμενη σύνδεση αμοιβής-παραγωγικότητας θα με εξέπληττε ευχάριστα αν δεν ήξερα το δημόσιο… Εν προκειμένω μάλλον πρόκειται για μια πρόταση ενεργοποίησης των διατάξεων του ενιαίου μισθολογίου που αφορούν το κίνητρο επίτευξης στόχων με τρόπο που είτε θα το παίρνουν όλοι (όπως παλιότερα το κίνητρο απόδοσης) είτε θα το παίρνουν οι εκλεκτοί της διοίκησης και των συνδικαλιστών που θα αποτελούν και τα μέλη των επιτροπών «αξιολόγησης». Ας οργανωθεί πρώτα ένα στοιχειωδώς αξιόπιστο σύστημα αξιολόγησης (και κρίσεων) και εν συνεχεία να δούμε το θέμα των μπόνους…

Αναφορικά με το Ταμείο Αλληλοβοήθειας, είτε θα πρέπει να εξασφαλίσει επιπρόσθετους πόρους με νομοθετική κατοχύρωση της επιχορήγησης από τη Διοίκηση ή την καθιέρωση κοινωνικού πόρου υπέρ του (πχ ως ποσοστιαία παρακράτηση επί του τιμήματος των προμηθειών του Οργανισμού) είτε θα πρέπει να καταργηθεί (όποιος θέλει να αποταμιεύσει μπορεί να το κάνει και μόνος του απευθυνόμενος μάλιστα και σε πιο ειδικευμένους φορείς από το ταμείο). Το πρώτο το βλέπω δύσκολο (και άδικο). Επομένως… Όσο για το κοινωνικό έργο του ταμείου αυτό μπορεί να συνεχιστεί από την ίδια την Ομοσπονδία με βάση τα έσοδά της από τις εισφορές των μελών και την επιχορήγηση από τη Διοίκηση.

Τέλος, όσον αφορά τα καθεαυτό μισθολογικά να επισημάνω πως δεν είναι δυνατόν να θεωρείται θεμιτό αίτημα η ουσιαστική καταστρατήγηση του ενιαίου μισθολογίου. Οι εποχές όπου κάποιοι ήταν περισσότερο ίσοι από τους υπόλοιπους θα πρέπει επιτέλους να αποτελέσουν παρελθόν.

Ευχαριστώ για τη φιλοξενία! (βγήκε λίγο μεγάλο αλλά εντάξει, από τα τελευταία είναι). Καλή συνέχεια και καλό καλοκαίρι!