Ο Κέρβερος και η ανεργία

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Κέρβερος, ο οποίος αντιπροσωπεύει τον φύλακα του Άδη, λαμβάνει την μορφή ενός τρομερού σκύλου με 3 κεφάλια. Η Τρόικα, ως άλλος Κέρβερος, μετά την κατ'αρχήν συμφωνία για haircut 50% στο υπό κατοχή ιδιωτών ελληνικό χρέος, θα έπαιρνε το «πράσινο φώς» για εγκατάσταση και επισήμως στα ελληνικά υπουργεία έχοντας ως κύριο έργο την παρακολούθηση της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής με απώτερο στόχο την μείωση του χρέους στο 120% του ΑΕΠ μέχρι το 2020.

Την ίδια στιγμή, η ανεργία στην Ελλάδα καλπάζει χωρίς δυστυχώς να γίνεται ουσιαστική συζήτηση για το μείζον αυτό πρόβλημα. Το non-paper του Δ.Ν.Τ. το οποίο είδε το φώς της δημοσιότητας πριν από την επίτευξη συμφωνίας για 50% haircut, κάνει λόγο για ύφεση 5,5% το 2011, ύφεση 3% το 2012, ανάπτυξη 1,25% τη διετία 2013-2014 και ανάπτυξη περίπου 2,6% την περίοδο 2015-2020. Τι σημαίνουν όμως οι παραπάνω προβλέψεις (οι οποίες σαφώς υπολείπονται του μακροχρόνιου ρυθμού ανάπτυξης 3%) για τις μελλοντικές δυνατότητες εργασίας στην Ελλάδα;

Για να απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό, χρησιμοποιούμε ένα απλό οικονομετρικό υπόδειγμα (γνωστό και ως Okun's law) το οποίο κάνει την υπόθεση ότι στη διάρκεια των τελευταίων 30 ετών, οι μεταβολές ανεργίας επηρεάζονται από τον ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης. Το οικονομετρικό μας υπόδειγμα, το οποίο εξηγεί με επιτυχία μέχρι και 70% των μεταβολών της ανεργίας, εκτιμά ότι (στο βαθμό που οι οικονομικές προβλέψεις του Δ.Ν.Τ. επαληθευθούν) το ποσοστό ανεργίας θα συνεχίσει να αυξάνεται από το τρέχον 16,6% (στο β' τρίμηνο του 2011), προσεγγίζοντας το 20% στο τέλος του 2020. Με άλλα λόγια, η απαιτούμενη προσαρμογή θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της ανεργίας έως το 2020. Οι εκτιμήσεις μας, βάσει του ίδιου οικονομετρικού υποδείγματος, είναι περισσότερο αποκαρδιωτικές όσον αφορά το ποσοστό ανεργίας των νέων ηλικίας κάτω των 25 ετών. Πράγματι, εκτιμούμε ότι η ανεργία στους νέους θα συνεχίσει να αυξάνεται από το τρέχον 43,5%, φτάνοντας το πρωτόγνωρο 54% στο τέλος του 2020.

Παρότι οι προβλέψεις ενέχουν ρίσκο αβεβαιότητας (σκεφτείτε για παράδειγμα την εν εξελίξει πολιτική αβεβαιότητα και τον κίνδυνο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη), είναι σχεδόν βέβαιο ότι το 2020 η ανεργία θα είναι πολύ υψηλότερη της σημερινής. Επομένως, οι όποιοι κυβερνώντες, σε συνεργασία με την Τρόικα, θα πρέπει να δώσουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην αντιμετώπιση της ανεργίας. Το διογκούμενο πρόβλημα θα μπορούσε να περιορισθεί τόσο με την εκπόνηση προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης των ανέργων, όσο και με την στήριξη (μέσω για παράδειγμα της υιοθέτησης χαμηλότερων φορολογικών συντελεστών) όσων επιχειρήσεων είναι διατεθειμένες να προχωρήσουν στην πρόσληψη κατάλληλα καταρτισμένων ανέργων. Βέβαια, η χρηματοδότηση των παραπάνω μέτρων απαιτεί στοιχειώδη ευελιξία σε επίπεδο δρομολογούμενης δημοσιονομικής προσαρμογής. Και τούτο διότι η ανεργία εξελίσσεται στο υπ'αριθμόν ένα πρόβλημα της επόμενης 10ετίας και θα πρέπει να αντιμετωπισθεί έγκαιρα προτού τα εναπομείναντα (και μη διαθέτοντα εργασία μέλη του εργατικού δυναμικού) λύσουν το πρόβλημα από μόνα τους μεταναστεύοντας ανεπιστρεπτί (αν δεν το έχουν ήδη κάνει) στην αλλοδαπή.

.tovima.gr