Του ανωνύμου..
Η σύγκριση McKinsey-ΟΑΕΔ ήταν ίσως αποπροσανατολιστική δεδομένου ότι η πρώτη πράγματι ασχολείται κυρίως με την υποστήριξη μεγάλων εδραιωμένων επιχειρήσεων ενώ ο ΟΑΕΔ με ανέργους που θέλουν να γίνουν επιχειρηματίες.
Το ερώτημα επομένως ίσως να είναι βαθύτερο: χρειάζεται άραγε η χώρα να επιδοτεί αυτού του είδους την επιχειρηματικότητα ανάγκης? (και εδώ εκτός από τη συμβουλευτική αναφέρομαι και στα προγράμματα ΝΕΕ). Μπορεί ένας άνεργος (συχνά με μακροχρόνια απουσία από την αγορά εργασίας, άλλοτε με λίγα έως καθόλου προσόντα και εμπειρία) να μεταβληθεί σε έναν επιτυχημένο επιχειρηματία? Μάλλον να αποθαρρυνθεί θα έπρεπε όπως επισημάνθηκε και παραπάνω.
Όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους νέους επιχειρηματίες που βάσιμα ευελπιστούν να επιτύχουν (και αυτοί δεν είναι κατά βάση οι άνεργοι αλλά οι καλοί και φιλόδοξοι εργαζόμενοι που επιθυμούν να ρισκάρουν κάνοντας το άλμα από τη σχετική ασφάλεια της μισθωτής εργασίας στην αβεβαιότητα της επιχειρηματικότητας) θα ήταν χρήσιμο για την κοινωνία να τους ενισχύει (και κοινωνικά δίκαιο στο πλαίσιο παροχής ίσων ευκαιριών).
Αυτό υποτίθεται πως γίνεται κυρίως μέσω του Υπουργείου Ανάπτυξης (πρώην ΤΕΜΠΜΕ νυν ΕΤΕΑΝ, αναπτυξιακός νόμος κτλ). Δεν ξέρω πόσο καλά το κάνει. Αυτό γενικά θα φαινόταν αν υπήρχε περιθώριο επιλογής. Αν για παράδειγμα ο νέος επιχειρηματίας είχε στα χέρια του μια «επιταγή συμβουλευτικής» που νομίζετε ότι θα πήγαινε για να την εξαργυρώσει? Σε μια ιδιωτική εταιρία συμβούλων (όπου και εκεί βέβαια έχουν αναπτυχθεί πολλές φούσκες ελέω κοινοτικών κονδυλίων), στο Υπουργείο Ανάπτυξης ή στον ΟΑΕΔ?
Κάποια πράγματα πρέπει να λέγονται ευθαρσώς και εγκαίρως. Αλλά στις καλές εποχές δεν υπήρχε καμία πίεση να λεχθούν καθότι λεφτά υπήρχαν (και μάλιστα ευρωπαϊκά οπότε σκασίλα μας). Και στις κακές εποχές υπάρχει πίεση να μην λεχθούν λόγω καχυποψίας και αβεβαιότητας. Η πραγματικότητα πάντως είναι ότι η εισαγωγή της συμβουλευτικής στον ΟΑΕΔ αποτέλεσε έναν συνδυασμό επιδοτούμενου ευρωπαϊκού οικονομικού φιλελευθερισμού (active labour market policies, flexicurity etc) και παραδοσιακού ελληνικού ρουσφετιού. Σε σχέση βέβαια με άλλους φορείς του δημοσίου τα πράγματα είναι καλύτερα διότι εκεί υπήρχε μόνο το δεύτερο σκέλος του συνδυασμού ενώ στον ΟΑΕΔ η συμβουλευτική έχει και ένα πραγματικό υπόβαθρο. Το τι και πώς όμως παραμένει ζητούμενο.
Συμφωνώ πάντως πως η γενική απαξίωση ρίχνει το ηθικό και κάνει τα πράγματα χειρότερα. Φυσιολογικά οι υπάλληλοι αποθαρρύνονται όταν βλέπουν ότι η δουλειά τους δεν πιάνει τόπο. Αλλά και η γενική ευφορία δίχως να πληρούνται οι αντικειμενικές προϋποθέσεις οδηγεί σε ανώμαλη προσγείωση.
Τέλος, αναφορικά με τη Διοίκηση του Οργανισμού, η σοβαρότητα, η συνέπεια και η διορατικότητα της πολιτικής της είναι διαχρονικά εφάμιλλη της γενικότερης κατάστασης της δημόσιας διοίκησης. Μέτρια δηλαδή (επιεικώς). Το ίδιο και η στελέχωσή της. Ίσως στο θέμα της ηγεσίας να εντοπίζεται και η διαφορά σε όρους αποτελεσμάτων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα: οι υπάλληλοι είναι περίπου οι ίδιοι αλλά το μάνατζμεντ σε γενικές γραμμές καλύτερο. Και εδώ γυρνάμε πάλι στην αρχή. Όσο μπορεί ένας μακροχρόνια άνεργος χαμηλών προσόντων να μεταμορφωθεί σε επιτυχημένο επιχειρηματία άλλο τόσο ένας αποτυχημένος πολιτευτής ή «επιτυχημένος» συνδικαλιστής μπορεί να μεταβληθεί σε ικανό Διοικητή, Πρόεδρο ή Γενικό Γραμματέα. Αλλά στη χώρα με το χαμηλότερο ποσοστό μισθωτής εργασίας στον ΟΟΣΑ και το μεγαλύτερο ποσοστό ελευθέρων επαγγελματιών και μικροεπιχειρήσεων όλοι νομίζουν ότι μπορούν να γίνουν επιχειρηματίες (ή να συμβουλεύσουν τους άλλους για το πώς θα γίνουν).
Η σύγκριση McKinsey-ΟΑΕΔ ήταν ίσως αποπροσανατολιστική δεδομένου ότι η πρώτη πράγματι ασχολείται κυρίως με την υποστήριξη μεγάλων εδραιωμένων επιχειρήσεων ενώ ο ΟΑΕΔ με ανέργους που θέλουν να γίνουν επιχειρηματίες.
Το ερώτημα επομένως ίσως να είναι βαθύτερο: χρειάζεται άραγε η χώρα να επιδοτεί αυτού του είδους την επιχειρηματικότητα ανάγκης? (και εδώ εκτός από τη συμβουλευτική αναφέρομαι και στα προγράμματα ΝΕΕ). Μπορεί ένας άνεργος (συχνά με μακροχρόνια απουσία από την αγορά εργασίας, άλλοτε με λίγα έως καθόλου προσόντα και εμπειρία) να μεταβληθεί σε έναν επιτυχημένο επιχειρηματία? Μάλλον να αποθαρρυνθεί θα έπρεπε όπως επισημάνθηκε και παραπάνω.
Όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους νέους επιχειρηματίες που βάσιμα ευελπιστούν να επιτύχουν (και αυτοί δεν είναι κατά βάση οι άνεργοι αλλά οι καλοί και φιλόδοξοι εργαζόμενοι που επιθυμούν να ρισκάρουν κάνοντας το άλμα από τη σχετική ασφάλεια της μισθωτής εργασίας στην αβεβαιότητα της επιχειρηματικότητας) θα ήταν χρήσιμο για την κοινωνία να τους ενισχύει (και κοινωνικά δίκαιο στο πλαίσιο παροχής ίσων ευκαιριών).
Αυτό υποτίθεται πως γίνεται κυρίως μέσω του Υπουργείου Ανάπτυξης (πρώην ΤΕΜΠΜΕ νυν ΕΤΕΑΝ, αναπτυξιακός νόμος κτλ). Δεν ξέρω πόσο καλά το κάνει. Αυτό γενικά θα φαινόταν αν υπήρχε περιθώριο επιλογής. Αν για παράδειγμα ο νέος επιχειρηματίας είχε στα χέρια του μια «επιταγή συμβουλευτικής» που νομίζετε ότι θα πήγαινε για να την εξαργυρώσει? Σε μια ιδιωτική εταιρία συμβούλων (όπου και εκεί βέβαια έχουν αναπτυχθεί πολλές φούσκες ελέω κοινοτικών κονδυλίων), στο Υπουργείο Ανάπτυξης ή στον ΟΑΕΔ?
Κάποια πράγματα πρέπει να λέγονται ευθαρσώς και εγκαίρως. Αλλά στις καλές εποχές δεν υπήρχε καμία πίεση να λεχθούν καθότι λεφτά υπήρχαν (και μάλιστα ευρωπαϊκά οπότε σκασίλα μας). Και στις κακές εποχές υπάρχει πίεση να μην λεχθούν λόγω καχυποψίας και αβεβαιότητας. Η πραγματικότητα πάντως είναι ότι η εισαγωγή της συμβουλευτικής στον ΟΑΕΔ αποτέλεσε έναν συνδυασμό επιδοτούμενου ευρωπαϊκού οικονομικού φιλελευθερισμού (active labour market policies, flexicurity etc) και παραδοσιακού ελληνικού ρουσφετιού. Σε σχέση βέβαια με άλλους φορείς του δημοσίου τα πράγματα είναι καλύτερα διότι εκεί υπήρχε μόνο το δεύτερο σκέλος του συνδυασμού ενώ στον ΟΑΕΔ η συμβουλευτική έχει και ένα πραγματικό υπόβαθρο. Το τι και πώς όμως παραμένει ζητούμενο.
Συμφωνώ πάντως πως η γενική απαξίωση ρίχνει το ηθικό και κάνει τα πράγματα χειρότερα. Φυσιολογικά οι υπάλληλοι αποθαρρύνονται όταν βλέπουν ότι η δουλειά τους δεν πιάνει τόπο. Αλλά και η γενική ευφορία δίχως να πληρούνται οι αντικειμενικές προϋποθέσεις οδηγεί σε ανώμαλη προσγείωση.
Τέλος, αναφορικά με τη Διοίκηση του Οργανισμού, η σοβαρότητα, η συνέπεια και η διορατικότητα της πολιτικής της είναι διαχρονικά εφάμιλλη της γενικότερης κατάστασης της δημόσιας διοίκησης. Μέτρια δηλαδή (επιεικώς). Το ίδιο και η στελέχωσή της. Ίσως στο θέμα της ηγεσίας να εντοπίζεται και η διαφορά σε όρους αποτελεσμάτων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα: οι υπάλληλοι είναι περίπου οι ίδιοι αλλά το μάνατζμεντ σε γενικές γραμμές καλύτερο. Και εδώ γυρνάμε πάλι στην αρχή. Όσο μπορεί ένας μακροχρόνια άνεργος χαμηλών προσόντων να μεταμορφωθεί σε επιτυχημένο επιχειρηματία άλλο τόσο ένας αποτυχημένος πολιτευτής ή «επιτυχημένος» συνδικαλιστής μπορεί να μεταβληθεί σε ικανό Διοικητή, Πρόεδρο ή Γενικό Γραμματέα. Αλλά στη χώρα με το χαμηλότερο ποσοστό μισθωτής εργασίας στον ΟΟΣΑ και το μεγαλύτερο ποσοστό ελευθέρων επαγγελματιών και μικροεπιχειρήσεων όλοι νομίζουν ότι μπορούν να γίνουν επιχειρηματίες (ή να συμβουλεύσουν τους άλλους για το πώς θα γίνουν).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου