ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ

Το παρακάτω κείμενο προβληματισμού -όπως το τιτλοφορεί και ο ίδιος- μας έστειλε προς δημοσίευση ένας ανώνυμος αναγνώστης. Κρίνουμε ότι το κείμενο χρήζει ιδιαίτερης αναλύσεως και επιφυλασσόμεθα να τοποθετηθούμε επ' αυτού, καθώς πολλές από τις θέσεις του μας βρίσκουν σύμφωνους, άλλες λιγότερο, άλλες καθόλου, όλες όμως παρουσιάζουν ειδικό ενδιαφέρον. Βέβαια, κάποιες φορές έχουν αξία όχι μόνο αυτά που λες, αλλά και αυτά που δε λές!
Προς το παρόν, δραττόμεθα της ευκαιρίας να σας ευχαριστήσουμε όλους για την ενεργό συμμετοχή σας σε αυτή την κιβωτό της ανταλλαγής ιδεών και απόψεων, η οποία πλέον δεν είναι μόνο βήμα των εργαζομένων στον Οργανισμό μας, αλλά έχει αρχίσει να ταξιδεύει σε πιο ανοικτές θάλασσες...

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ:

"Παρακολουθώ εδώ και κάποιο καιρό το blog σας (και ιδίως τα σχόλια). Μετην ευκαιρία, συγχαρητήρια για την προσπάθεια.
Οπωσδήποτε ο προβληματισμός για το μέλλον της Υπηρεσίας είναι αυτόςκαθαυτός ελπιδοφόρος. Δεν μπορώ όμως να μην επισημάνω ένα βασικό, κατ'εμέ, πρόβλημα που κανείς μέχρι σήμερα δεν είδα να έχει θίξει.
Αναφέρομαι στην ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού του ΟΑΕΔ.Ακριβέστερα, στην έλλειψή της. Πόσους υπαλλήλους άραγε έχει προσλάβειο Οργανισμός τα τελευταία 20 χρόνια (για να μην πάμε και παλιότερα) μεαξιοκρατικές διαδικασίες? Και μιλάω για κανονικούς γραπτούςδιαγωνισμούς (όχι για φωτογραφικές προκηρύξεις...). Ελάχιστους έωςκαθόλου... Για να μην αναφερθώ στις ΕΠΑΣ όπου οι ιστορίες για μαραγκούς,υδραυλικούς, μοδίστρες κτλ που εν μια νυκτί έγιναν <<καθηγητές>>αγγίζουν πλέον τα όρια του αστικού μύθου...
Την τρέχουσα δεκαετία το μεγάλο <<στόρυ>> στον Οργανισμό από άποψηπροσωπικού ήταν οι εργασιακοί σύμβουλοι. Οι εργασιακοί που υποτίθεταιότι θα ήταν άτομα με αυξημένα προσόντα σχετικά με το αντικείμενο τηςΥπηρεσίας και θα αποτελούσαν την <<πρωτοπορία>> του Οργανισμού. Καιπράγματι ορισμένοι ήταν με αποτέλεσμα η διαβλητή διαδικασία πρόσληψήςτους δυστυχώς να τους αδικεί. Πέραν αυτών, όμως, προσελήφθησαν πολλοίμε άσχετα πτυχία (γυμναστές, φιλόλογοι, φυσικοί, χημικοί, θεολόγοι,αρχαιολόγοι κτλ) οι οποίοι άλλοι λιγότερο άλλοι περισσότερο (άλλοικαθόλου ωσάν να τους χρωστάγαμε τη θέση και μας έκαναν χάρη πουκαταδέχτηκαν να δουλέψουν στον Οργανισμό) προσπάθησαν να ανταποκριθούνστα καθήκοντά τους αλλά αναπόφευκτα, ελλείψει πολιτικής και κυρίωςυπηρεσιακής ηγεσίας ικανής να τους καθοδηγήσει, δυσκολεύονται ναξεπεράσουν τη μετριότητα.
Δεν σταματήσαμε όμως εκεί. Υπήρχαν και αρκετοί ΔΕ τους οποίους θέλαμεκάπως να βολέψουμε. Έτσι δημιουργήθηκε ο <<θεσμός>> των βοηθώνεργασιακών συμβούλων! Τι ακριβώς εστί <<βοηθός εργασιακός>> άραγε?
Η πρόσφατη <<τακτοποίηση>> επανέφερε μια κάποια ηρεμία στον Οργανισμό(και κάποιες απαξιωτικές κρίσεις για τον ΟΑΕΔ από ΑΣΕΠ, Συνήγορο τουΠολίτη και ΜΜΕ...) αλλά σε πολλές περιπτώσεις μαζί με τη μονιμοποίηση<<μονιμοποιήθηκαν>> και τα προβλήματα.
Για όλα αυτά οι υπάλληλοι (και κυρίως οι συνδικαλιστές) δεν είναιφυσικά άμοιροι ευθυνών. Αντί να αντιδράσουν βολεύτηκαν με το μπάχαλοπου επικρατούσε και τα όποια επιδοματάκια δόθηκαν κατά καιρούς για ναεξασφαλιστεί η <<συναίνεση>>. Και βεβαίως αρκετά παιδιά, ανίψια κτλσυναδέλφων τακτοποιήθηκαν. Άλλοι για τα καλά (αρχικά ως εργασιακοί,τώρα μόνιμοι) και άλλοι λιγότερο καλά (αρχικά ως stage, τώρα στοδρόμο)...
Περνώντας στην προηγούμενη δεκαετία το μεγάλο <<στόρυ>> ήταν οιμετατάξεις. Από κάθε πιθανό και απίθανο φορέα (Olympic catering,ΕΛΚΕΠΑ, ΕΚΕΠΙΣ κτλ) <<ξεβράστηκαν>> υπάλληλοι στον Οργανισμό. Υπάλληλοιπου, για να το θέσουμε κομψά, ελάχιστη σχέση είχαν τα προσόντα και ηπροϋπηρεσία τους με τις απαιτήσεις του Οργανισμού. Και που, όντας ήδημεγάλοι σε ηλικία, προσπάθησαν πολύ λιγότερο από τους εργασιακούς γιανα προσαρμοστούν. Ακριβώς όμως λόγω ηλικίας (αρχαιότητας) αρκετοί απόαυτούς έγιναν αμέσως ή σχεδόν αμέσως προϊστάμενοι. Καπελώνονταςνεότερους μεν αλλά πολύ ικανότερους υπαλλήλους με μακρά θητεία στηνΥπηρεσία. Κάπου εκεί διαλύθηκε κάθε έννοια υπηρεσιακής συνέχειας καιδημοσιοϋπαλληλικής ιεραρχίας. Και τώρα υπάρχει ο κίνδυνος η ιστορία ναεπαναληφθεί...
Σε όλα τα παραπάνω πρέπει να προστεθεί και η μεγάλη και πιο γνωστήπληγή του Οργανισμού, τα stage. Η πολιτική αυτή (κατόπιν τωνδιαχρονικά ομόφωνων αποφάσεων των ΔΣ του ΟΑΕΔ, έτσι για να μηνξεχνιόμαστε...), πέραν του ότι καταδίκασε σχεδόν μια ολόκληρη γενιά νέωνεργαζομένων στην ανούσια υποαπασχόληση κατά την πλέον παραγωγικήηλικία και στον κοινωνικό στιγματισμό ως <<βυσμάτων>> (όχι ότι δενήταν), αποσάρθρωσε πλήρως τον Οργανισμό.
Οι Υπηρεσίες πλημμύρισαν με άτομα αγνώστων λοιπών στοιχείων που εκ τωνπραγμάτων δεν μπορούσαν να ενταχθούν ομαλά στην ήδη δυσλειτουργικήοργάνωση και να προσφέρουν τα όσα ενδεχομένως θα μπορούσαν (όσοιμπορούσαν...). Οι προϊστάμενοι των 5-10 υπαλλήλων βρέθηκαν ξαφνικά να<<διοικούν>> υπηρεσίες-τέρατα των 50-60 ατόμων που ούτε τα είχαν ζητήσειούτε τα χρειάζονταν. Οι υπάλληλοι, οι <<μονιμάδες>>, απέκτησαν ωσάν ναήταν σατράπηδες 2-3 βοηθούς... Σε ποια σοβαρή δημόσια υπηρεσίαακούγονται από απλούς υπαλλήλους κουβέντες του στυλ: εγώ έχω το τάδεαντικείμενο (ακολουθεί περιγραφή με πολλές περικοκλάδες) και 3 παιδιάνα με βοηθάνε. Α, τυχερή είσαι. Εγώ είχα 2 αλλά μου έφυγε το ένα καιζητάω καιρό τώρα να μου στείλουν ένα άλλο... Έτσι, οι υπάλληλοι <<έμαθαν>>να δίνουν εντολές αλλά ξέχασαν να δουλεύουν... Και τώρα που οι παχιέςαγελάδες τελείωσαν <<ζορίζονται>>... και ψάχνουν για νέα θύματααναπαράγοντας τις κόντρες υπηρεσιών πρώτης γραμμής και Διοίκησης (4000υπαλλήλους έχει ο Οργανισμός, κάπου 300-400 η Διοίκηση. Πόσοι ναπλεονάζουν? 30, 40, 80? Ούτε ένας επιπλέον υπάλληλος για κάθε ΚΠΑ δενπροκύπτει...) ή μεταξύ υπαλλήλων γκισέ και <<μπουρζουαζίας που ασκείεπιτελικό έργο>> όπως διαβάζω στο blog... Μακάρι να είχε σοβαρά επιτελικάστελέχη ο Οργανισμός. Αλλά εκεί ακριβώς εμφανίζει και τη μεγαλύτερηαδυναμία. Και όσο απαραίτητοι και αν είναι οι ταμίες σε μια επιχείρηση(που προφανώς είναι), τη διαφορά μεταξύ μιας καλής και μιας κακής πχτράπεζας δεν την κάνουν οι ταμίες αλλά τα στελέχη...
Και καταλήγουμε έτσι στο κυριότερο πρόβλημα του ΟΑΕΔ (και κάθεΟργανισμού). Αυτό που σε τελική ανάλυση δημιούργησε όλα τα υπόλοιπα...(σε συνεργασία φυσικά με την πολιτική ηγεσία η οποία φέρει και τοκύριο βάρος της ευθύνης). Πρόκειται για την ανεπαρκή υπηρεσιακήηγεσία. Πράγμα αναμενόμενο φυσικά. Διότι από μέτριους υπαλλήλους θαπροκύψουν και μέτριοι προϊστάμενοι. Οι λιγότερο μέτριοι αν οι κρίσειςγίνονταν αξιοκρατικά. Και καθώς οι επιλογές δεν ήταν συνήθωςαξιοκρατικές καταλαβαίνετε για το επίπεδο εκείνων που λαμβάνουν σήμερατις αποφάσεις. Χαρακτηριστικό είναι πως, στις όχι πολλές, περιπτώσειςπου απαντάται ένας απλώς υπηρεσιακά επαρκής προϊστάμενος τείνει νααντιμετωπίζεται ως ιδιοφυία...
Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι η εκτεταμένη αδιαφορία εκ μέρους τωνεργαζομένων αφού οι καλοί υπάλληλοι δεν επιβραβεύονται και οι κακοίδεν ελέγχονται, η ύπαρξη πλήθους δυσλειτουργιών, επί της ουσίαςασήμαντων, που όμως μπλοκάρουν καθημερινά τη ροή της εργασίαςεκνευρίζοντας προσωπικό και πολίτες, η στασιμότητα σε όλα σχεδόν τασημαντικά θέματα που σέρνονται άσκοπα επί μακρόν καθώς κανέναδιευθυντικό στέλεχος δεν έχει την ικανότητα και τη θέληση να ταξεμπλοκάρει αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες και ευθύνες.
Υπάρχει ελπίδα? Προσωπικά δεν το πιστεύω. Αλλά δεν θέλω να κλείσωαπαισιόδοξα. Η με γοργούς ρυθμούς αποχώρηση πολλών παλαιών υπαλλήλωνδίνει μια μικρή προοπτική. Αρκεί οι θέσεις να μην καλυφθούν ξανά μεμονιμοποιήσεις και μετατάξεις. Αν λοιπόν γίνει σύντομα γραπτόςδιαγωνισμός πρόσληψης πτυχιούχων υπαλλήλων μέσω ΑΣΕΠ, ανενεργοποιηθούν (με τα κατάλληλα κίνητρα) οι, λίγοι δυστυχώς, παλαιοίυπάλληλοι που μπορούν να προσφέρουν, αν προωθηθούν με ανοικτόμυαλεςδιαδικασίες κρίσεων κάποιοι, λίγοι πάλι, νέοι υπάλληλοι που έχουν τιςδυνατότητες και τη θέληση να εξελιχθούν, αν η πολιτική ηγεσία (ΟΑΕΔκαι Υπουργείου) δουλέψει με ρυθμούς και αποτελεσματικότητα άνω τουμέσου όρου τότε ίσως σε μια πενταετία η κατάσταση να μπορεί ναχαρακτηριστεί, αν όχι καλή, τουλάχιστον αξιοπρεπής... Πολλά αν πάντως... "